Ձեր վստահելի աղբյուրը

 Խիստ կարևոր է, որ հատուցման հարցը բարձրացվի Ցեղասպանության համընդհանուր ճանաչումից հետո: Այսօրվա ասուլիսի ժամանակ այդ կարծիքը հայտնեց Եվրոպական հասարակական հակառասիստական շարժման ներկայացուցիչ Բենջամին Արթանը: Ըստ բանախոսի՝ ցեղասպանության ճանաչումը հարկավոր է նախևառաջ նման ոճրագործություների կանխարգելման և պատմական իրողության վերականգնման համար:  Իսկ դրանից հետո արդեն առաջ  են գալիս իրավական հարցերը:

«Պետք է աշխատել բարձրաձայնելու ուղղությամբ, ժխտողականության դեմ, և դա պետք է արվի հանուն  պատմական ճշմարտության  և արդարության», - ասաց նա՝ բերելով Գերմանիայի օրինակը, որտեղ հասարակական կարծիքը նույնպես պարտադրեց իշխանություններին հատուցել Հոլոքոստի արդյունքները:

Իր հերթին թուրքական «Ո՛չ ասա ռասիզմին և ազգայնականությանը» ՀԿ ներկայացուցիչ Հըլդըզ Օնենը ևս շատ կարևորեց Հայոց ցեղասպանության հետևանքների հատուցման հարցը: Նրա խոսքով՝ հաճախ պարզվում է, որ Հայոց ցեղասխանության ժխտողականության թիվ մեկ ջատագովները վախենում են իրենց ունեցվածքի համար, որը ժամանակին կուտակվել էր ի հաշիվ այդ ոճրագործության: «Մենք գիտենք մի քանի նման հասարակական գործիչներ, որոնց ունցեվածքում կան նախկին եկեղեցապատկան հողեր», - ասաց նա:

Ըստ բանախոսի՝ այսօր Թուրքիայում ծավալվում է հասարակական մի շարժում, որի շրջանակներում փորձ է արվում  անշարժ գույքի սեփականատերերին  հրապարակել, թե ումն է եղել իրենց ունեցվածքը նախկինում: «Սա ոչ թե սեփականության վերաբաշխման կամ վերադարձի հարց է, այլ՝ իրավաբանական և պատմական արդարության, մարդկայնության: Եթե կան իրավաբանան փաստաթղթեր, թե ում է պատկանում այս կամ այն անշարժ գույքը, անտարակույս, այն պետք է վերադարձվի օրինական տիրոջը: Պետք է միայն մատնանշել և ապացուցել դա», - ասաց նա:

Անդադառնալով Ամենայն Հայոց և Մեծն Տան Կիլիկիո կաթողիկոսների՝ ապրիլի 24-ին արված կոչ – հայտարարությանը, Հըլդըզ Օնենը նշեց, որ առանց որևէ տարակուսանքի՝ բոլոր եկեղեցապատկան հողերն ու սեփականությունը պետք է վերադարձվի Հայ Առաքելական Եկեղեցուն: Իր հերթին ասուլիսի մյուս բանախոս՝ ՀԲԸՄ Եվրոպական գրասենյակի ներկայացուցիչ Նիկոլա Դավթյանը շեշտեց, որ պետք է բարձրաձայնվի ոչ միայն նյութական, այլ նաև՝ ոչ նյութական մշակութային արժեքների վերադարձի մասին: «Կաթողիկոսների հայտարարությունից հետո ստեղծվել է նոր մի իրավիճակ, և այսօր մեծապես ամեն ինչ կախված է նաև նրանից, թե ինչպես կընթանան ժողովրդավարական զարգացումները հենց Թուրքիայում», - ասաց նա:

«Բնականաբար, եթե գույքն ապօրինաբար յուրացվել է, այն պետք է հատուցվի: Բայց առկա է մասնավոր գույքի խնդիր և ժամկետների:  Պետք է տեսնենք, թե ինչպես է հարցը լուծվել այլ ցեղասպանությունների պարագայում: Մեկ հարյուրամյակ ճանաչմանը սպասելը երկար ժամկետ է, բայց դա կարևոր է նաև հենց հատուցման համար», - իր հերթին հավելեց Բենջամին Արթանը: