Յուրի Վարդանյանը՝ իր նշանակման և Գագիկ Ծառուկյանի հետ հարաբերությունների մասին
Օրերս Սպորտի և երիտասարդության հարցերի նախարար նշանակված լեգենդար մարզիկ Յուրի Վարդանյանը, Panorama.am-ին տված հարցազրույցում անդրադառնալով իր նշանակման հետ կապված որոշ ձևակերպումներին ու բարձրացրած աղմուկին, նշեց, որ դրանք ինչ-որ մարդկանց կողմից արված դատողություններ են, ովքեր իր դեմ խոսելով, փորձում են բարձրացնել սեփական քաղաքական կշիռը:
«Անցած տարի՝ Օլիմպիական խաղերի ժամանակ, երբ ես կարծիք էի հայտնել սպորտում տիրող վիճակի ու մեր մարզիկների ցույց տված արդյունքների մասին, ինչի իրավունքը, կարծում եմ, ունեի՝ իբրև ոլորտի մարդ, ոմանք դա տարան բոլորովին այլ դաշտ՝ իրենց ձեռնտու ձևով հարցը քաղաքականացրին, անգամ անձնավորեցին: Իմ կարծիքով` քննադատությունս այն ժամանակ ընկալվեց ոչ այնքան որպես մարզիկի, որքան նախագահի խորհրդականի կողմից հնչեցված կարծիք, ինչն անթույլատրելի էր:
Իսկ հետո որոշ մարդիկ սկսեցին հետևություներ անել, թե իբր հաճոյանում եմ, պաշտոնի հավակնություներ ունեմ և այլն:
Ինձ հարցնում են՝ սպորտում ամեն բան լավ է, ես էլ կարծիք եմ հայտնում՝ լավ է թե վատ, այդքան բան:
Սպորտի բնագավառում ծանրամարտը իմ նեղ մասնագիտացումն է , այստեղ եմ մարզվել ու հաջողություներ գրանցել, ու չխոսել այդ մասին, մանավանդ , որ ամենից շատն ինձ է ուղղվում այդ հարցերը ու ամեից շատն ինձ է ցավացնում , կարծում եմ ազնիվ չէր լինի:
Ես շիտակ մարդ եմ չունեմ որևէ մեկին սիրաշահելու կամ քարկոծելու խնդիր, ու ինձ զարմացնում է այն, որ ինձ մեղադրում են հրապարակային քնադդատություն անելու մեջ:
Շարունակ գրում են, թե իմ սուր քննադատությունով «վասատակեցի » նախարարի պորտֆելը, մինչդեռ իրականությունն այլ է, այդ քննադատության և այսօրվա նշանակման մեջ չկա ոչ մի տրամաբանական ու պատճառահետևանքային կապ:
-Չեք պատրաստվում համալրել ՀՀԿ-ի շարքերը:
-Այդպիսի մտադրություն երբևէ չի եղել և այս պահին էլ չկա:
-Կարծիք կա, որ համաձայնելով վերցնել նախարարի քաղաքական պարտֆելը, Յուրի Վարդանյանը կորցրեց իր ամենաբարձր պաշտոնը՝ լեգենդար մարզիկի հեղինակությունը:
-Ես ունեմ իմ ստատուսը՝ ամենաբարձր պաշտոնը, դա իմ անուն ազգանունն է, ինչը երբեք չի խամրի, իսկ դա գալիս է նախկինում կերտած իմ մարզական նվաճումներից, իմ անցած ճանապարհից:
Իհարկե իմ անունն ու հեղինակությունը գուցե ճնշեն ինձ, ի վերջո իմ հաղթանակները բոլորի աչքի առաջ էին, իմ պաշտոնավարումից բնական է՝ մեծ սպասելիքներ կունենան, բայց ես դրանից չեմ փախչի, չեմ վախենա, այլ կպարտավորվեմ ու կջանամ, որպեսզի լավ արդյունքներ ապահովենք:
- Պարոն Վարդանյան, Դուք կիսու ՞մ եք այն տեսակետը, որ հատկապես Ձեր նշանակումով հստակեցվեց քաղաքական դաշտի ներկապնակը՝ ԲՀԿ –ին լիովին դուրս մղելով իշխանությունից:
-Ես չեմ ցանկանում պատասխանել ԲՀԿ-ի քաղաքական ստատուսի վերաբերյալ հարցերին: Սպորտն ապաքաղաքական ոլորտ է և, կարծում եմ, տեղին չէ ինձ կամ իմ նշանակումը կապել քաղաքական իրավիճակի փոփոխությանը:
-Բայց նախարարի պարտֆելը քաղաքական է, ՀՀԿ-ական որոշ գործիչներ էլ իրենց հերթին հայտարարեցին, որ Հրաչյա Ռոստոմյանին նախարարի պաշտոնից ազատումը և Ձեր նշանակումը քաղաքական որոշում է, ուրեմն` կարելի՞ է այստեղից հետևություն անել, որ նախարարությունում գոնե առաջիկայում Ձեր անելիքը քաղաքական բնույթ կկրի, և ոչ թե ուղղված կլինի մարզական ոլորտի առողջացմանը:
-Դուք ինձ ստիպում եք քաղաքական տեսակետներ հնչեցնել…եթե ես Ձեր հարցադրումներին պատասխանեմ քաղաքական տեսանկյունից, հնարավոր է ճիշտ չընկալվի, երևի ոմանք կրկին կփորձեն խոսքս այս կամ այն ճամբարին վերագրել: Բայց ասեմ Ձեզ, նախարարությունում իմ քայլերը կամ իմ տեսակետն ունենալը թիմից բացի որևէ քաղաքական կողմնորոշմով պայմանավորված լինել չի կարող:
Միանգամից ասեմ՝ չեմ պատրաստվում ամեն օր քննադատել կամ գնահատականներ տալ այս կամ այն նախարարի կատարած աշխատանքների վերաբերյալ, թվել՝ ինչ են արել և ինչ բացթողումներ կան, որովհետև չեմ ուզի, որ ոմանք դիվիդենտներ շահեն դրանից:
Կարևորն այն է, որ ես տիրապետում եմ իրավիճակին, գիտեմ ինչ աստիճանի վրա եմ գալիս այսօր և այդ աստիճանն ինչ մակարդակի պետք է հասցնեմ՝ իհարկե թիմի, պրոֆեսիոնալների օգնությամբ: Իսկ ես այդ թիմի պակասը չունեմ՝ թե նախարարության ներսում և թե դրանից դուրս:
Ինձ մնում է միայն ի մի բերել այդ ուժերը, ուրվագծել ծրագրերերի և անելիքների հաջորդականությունը ու համակարգված աշխատել:
Բայց որպեսզի այդ ամենը իրականացվի, իմ խնդրանքը Ձեզ և մյուս բոլոր լրատվամիջոցներին մեկն է՝ թույլ տաք աշխատենք՝ առանց քաղքականացանելու կամ արհեստականորեն իրավիճակ սրելու:
-Բայց կարծիք կա, որ նախարարությունում Ձեր գործառույթն առաջին հերթին հենց քաղաքական է ՝ նախարարությունից արմատախիլ անել ԲՀԿ-ին և նրա լիդերին զրկել մարզական ոլորտում ունեցած գերիշխանությունից:
-Այո, սպորտը ապաքաղաքական ոլորտ է. այստեղ մրցակցության հիմքը մարդու ուժն է, իրական պոտենցիալը:
-Գագիկ Ծառուկյանի հետ Ձեր հարաբերությունների մասին անընդհատ թմբկահարում են լրատվամիջոցները: Իրականում ի ՞նչ հարաբերությունների մեջ եք նրա հետ:
-Բոլորն ել գիտեն այդ հարաբերությունների մասին, ինչո՞ւ նորից անդրադառնալ դրան: Եթե ես նրան վերջին անգամ տեսել եմ սրանից 2-2.5 տարի առաջ, ինչ հարաբերություների մասին կարող է խոսք լինել: Առավել ևս, որ այդ հանդիպումն էլ ըստ էության պատահական հանդիպում է եղել՝ նախագահական նստավայրում, այդքան բան:
-Իսկ մինչ այդ կոնֆլիկտ ունեցե ՞լ եք:
-Չէ, ի ՞նչ կոնֆլիկտ կամ ինչու ՞ պետք է մեր միջև կոնֆլիկտ լիներ, մենք պարզապես միևնույն հարցի վերաբերյալ ունենք տարբեր հայացքներ: Խոսքը վերաբերվում է հատկապես սպորտին, այստեղ մեր հայացքները խիստ տարբերվում են: Նույնիսկ տարօրինակ կլիներ, եթե մենք միանման մտածեինք, ինքն այլ ճանապարհ է անցել, ես այլ:
Մի բան էլ… ես կուսակցական չեմ , ուստի չէի կարող նրա հետ որպես այլ կուսակցության առջնորդ՝ քաղաքական ճամբարներով հակառակորդ լինել:
-Ադ դեպքում ինչպե ՞ս եք պատկերացնում Ձեր հետագա աշխատանքը կամ համագործակցությունը ՀԱՕԿ նախագահ Գագիկ Ծառուկյանի հետ: Կա ՞ վտանգ, որ ձեր հարաբերությունները ավելորդ կաշկանդվածություն կառաջացնեն կամ կտապալեն այդ համագործակցությունն առհասարակ:
-ՀԱՕԿ-ը և Սպորտի նախարարությունը դա մի ամբողջական մարմին է և այդ երկու կառույցները տարանջատել չի կարելի: Այս պահին նպատակահարմար չեմ համարում խոսել, թե ինչպես եմ պատկերացնում այս երկու կառույցների համատեղ աշխատանքը, բայց կասեմ մի բան՝ ամեն ինչ անելու են, որ որևէ միջանձնային հարաբերություն չխանգարի գլխավոր նպատակի, այն է հայկական սպորտի զարգացմանը և նրա ձեռքբերումների հանրահռչակմանը:
-Հայտնի է , որ բյուջեից հատկացումները սպորտի նախարարությանը նվազ են, մինչդեռ ոլորտում մեծ փողեր են պտտվում: Ինչպե ՞ս եք պատրաստվում լուծել այս խնդիրը՝ մանավանդ որ Գագիկ Ծառուկյանի աջակցությունը հնարավոր է այլևս չլինի, իսկ Դուք օլիգարխ չեք:
-Այս տարիների ընթացքում է թյուր կարծիք է ձևավորվել, որ սպորտի ոլորտում անպայման պիտի օլիգարխներ ու օլիգարխների գումարներ լինեն:
Իրականությունն այլ է, հավատացեք..Ես ունեմ մեծ շրջապատ և լավ ընկերներ, եթե հարկ լինի, ուրեմն` ինքս էլ այդ ուժերը կներգրավվեմ, բայց եղած ռեսուրսներն էլ կարծում եմ բավարար են:
Մենք այսօր անընդհատ խոսում ենք գումարներից ու դրան ավելի մեծ կարևորութուն ենք տալիս, մինչդեռ Սպորտի մասին մինչ օրս չունենք օրենք, իսկ մենք ապրում ենք 21-րդ դարում: Սպորտի մասին օրենքի բացը ինձ համար լուրջ խնդիր է, և իմ առաջնային քայլերից մեկը հենց դա պիտի լինի:
- Այնուամենայնիվ, թերահավատություն կա ներդրումների առումով: Ինչպե ՞ս եք արձագանքում դրան:
-Ինչ է նշանակում ներդրումներ և արդյոք ներդրումը միայն գումարով է լինում…Կամ ես մեղավո՞ր եմ, որ օլիգարխ չեմ և մեծ փողեր չեմ ներդրել այս ոլորտում: Այդ թերահավատներին երևի հարկ է հիշեցնել , որ ես ղեկավարել եմ մի կառույց, որն իր ընդգրկման մասշտաբներով ու իր գործառույթներով համադրելի է եղել այսօրվա նախարարության և ՀԱՕԿ-հետ: 1989-1991թթ. ես եղել եմ արհմիութենական սպորտային կազմակերպությունների հանրապետական խորհրդի նախագահ:
-Միգրացիան նաև սպորտի ոլորտում է, շատ ու շատ պրոֆեսիոնալներ թողել գնացել են , նրանք դրսում դարձել են «խոպանչի», իսկ լավագույն դեպքում՝ մրցում են այլ երկրի դրոշի տակ:
Ձեր մասով այս նախանձախնդրությունը տարիներ առաջ դրսևորեց ՀՀ նախագահը՝ մեծ ջանքերով Ձեզ վերադարձրեց Հայաստան: Չեք պատրաստվում ինքներդ վերադարձնել Հայաստան մեր լավագույն մարզիկներին:
-Դա ինձ համար ամենացավոտ հարցերից մեկն է,կարելի է ասել իմ ամենաառաջնային խնդիրը հենց դա պիտի լինի: Ես քաջ գիտակցում եմ խնդրի կարևորությունը և ես անելու եմ ամեն բան, որ ինքս էլ իմ հերթին վերադարձնեմ հայրենիք մեր ավագույն մարզիկներին, վերադարձնեմ նրանց մարզական կյանք:
-Ասում են` սպորտի ոլորտն էլ խեղդել է կոռումպցիան, այստեղ էլ մեծ դերակատարություն ունեն կապերն ու հարաբերությունները և դրա պատճառով է, որ միջազգային հարթակում ոչ թե հաղթանակներ ենք նվաճում, այլ հաճախ գլխիկոր մեր մարզիկները վերադառնում են, քանի որ մրցել են մեկ այլ պոտենցիալ մարզիկի փոխարեն: Ձեզ այսպսիսի տեղեկություներ հասե ՞լ են և
ո ՞րն է այս խնդիրը հաղթահարելու ճանապարհը:
-Դե իհարկե, ոչ թե հասել են տեղեկություններ, այլ վաղուց ես գիտեմ այդ մասին ու դա միայն հայկական սինդրոմ չէ:
Այդ արատավոր երևույթը կա ամբողջ աշխարհում և միջազգային օլիմպիական կոմիտեն լուրջ քայլեր է անում այդ ուղությամբ, մենք էլ պարբերաբար լսում ենք, թե ինչ մանիպուլիացիաներ են անում տարբեր ֆեդերացիաներում , բայց դրա դեմ առնելն իսկապես ահավոր դժվարին գործ է: Դրա հետևում ավելի հաճախ կանգնած են էնպիսի հզոր մարդիկ, ինչպիսիք, ասենք նախագահներն են , մեծ հեղինակություներ կամ պետական շատ բարձրաստիճան այրեր:
-Կնշանակի չե ՞ք հուսադրում, որ այս աումով մեզ մոտ իրավիճակ կփոխվի, այսինքն չե ՞ք երաշխավորում, որ առողջ մրցակցության արդյունքում լավագույները կգործուղվեն միջազգային մրցույթներ:
-Ես իհարկե ամեն ինչ կանեմ իմ ուժերի սահմաններում, Հայաստանի սահմաններում կանեմ ամեն բան և հետևողականորեն, որ արդարացիորեն ընտրվեն իսկապես լավագույն մարզիկները, բայց Հայաստանից դուրս դա անելը երբեմն մեր ուժերից վեր է, չնայած կփորձեմ այդ ուղղությամբ նաև իմ ունեցած կապերն ու հարաբերություները ծառայեցնել:
-Ի դեպ, Ձեր հայտնի կապերն ու հարաբերություններն այս փուլում Ձեզ կաջակցե ՞ն, ի վերջո սա այն ոլորտն է, որտեղ ծախսերն ահռելի են:
-Այո, իհարկե, իմ նշանակումից հետո հերթով զանգում, շնորհավորում են ու ինձ իրենց աջակցությունն են առաջարկում:
-Իսկ Գագիկ Ծառուկյանից շնորհավորանք ստացե ՞լ եք:
-Չեմ ստացել: Ես ումից որ պետքն է, ստացել եմ, ինչի համար շատ զգացված եմ:
-Ասում են զուտ անձնական հարաբերություների պատճառով մինչ այժմ ՀԱՕԿ ենթակայությունից դուրս տարանջատված են գործում ֆեդերացիաները: Կարծում եք Ձեզ կհաջողվի ՞ համակարգել ֆեդերացիաներին և առանց խտրականությունների աշխատել, մանավանդ, որ դրանցից մեկ-երկուսի նախագահը հենց Գագիկ Ծառուկյանի ընկերներն են:
-Ես չգիտեմ ում պատճառով, իսկ եթե գիտենայի կնշեի այդ անունը: Ֆեդերացիաներն իսկապես աշխատում են մեկը մյուսից կտված անկախ, չհամարագված: Դա իմ առաջնահերթ պարտականությունն եմ համարում, իմ առաջ դրել եմ դրանց միասնական աշխատանքը համատեղելու խնդիրը՝ անկախ ամեն ինչից: Պիտի արյան շրջանառությունը նորմալ ապահովենք բոլոր ֆեդերացիաներով, այլապես դժվար կլինի:
-Պարոն Վարդանյան, ինչպիսի ՞ տրամադրվածություն ունեք կադրային քաղաքականության մասով: Խոսակցություններ կան, որ նախարարությունում շատերն արդեն իսկ Ձեզ սպասում են՝ ազատման դիմումները ձեռքներին, ոմանք էլ, ասում են, իշխանական ճամբարում միջնորդներ են փնտրում:
-Զանգեր արդեն լինում են, բայց դրանց կարևորություն չեն տրվում: Չեմ ուզենա , որ որևիցե մեկն ինձ խնդրի իրեն պահելու կամ իր մերձավորին նշանակելու համար, կադրային քաղաքականությունը պիտի իրականացվի միմիայն իմ ցանկությամբ, իսկ իմ ցանկությունը հիմնված է լինելու ոչ թե ինչ-որ ամբիցիաների, հարաբերությունների կամ քմահաճությունների, այլ բացառապես մարդկանց կարողություներն ու ընդունակություները գնահատելու սկբունքի վրա: Չեմ հերքում, ես արդեն իսկ իմ մեջ կուտակված ցանկությունների ծրագրերի իրականացման համար նկատի եմ ունեցել որոշ անհատների, բայց դա չի նշանակում, որ ես գնալու եմ ու կադրային ջարդ սկսեմ, բնավ:
-Փոխնախարար Խաչիկ Ասրյանը Ձեր մերձավոր շրջանակներից է, արդյո ՞ք դա չի նշանակում որ նա ապահովագրված է: Եվ ի ՞նչ է սպասվում հատկապես մյուս փոխնախարարին, ծանրամարտի ֆեդերացիայի նախկին նախագահ Սամվել Խաչատրյանին, ով իր հայտնի նամակից հետո օրերս Ձեզ նաև խնդրել է խնայել իրեն ու վստահել իր ուժերին:
-Ես հանդիպել եմ միայն 3 փոխնախարարների հետ և միանգամից ասեմ, Սամվել Խաչատրյանի հետ կամ իր մասով որևէ բան դեռևս չի էլ քննարկվել: Պարզ ասեմ, այս պահին որևէ կադրային փոփոխություն չի լինելու , բայց դա չի նշանակում որ իրենք պետք է մնան ու աշխատեն: Ես դեռ ներսից պիտի լիովին տեսնեմ ու պատկերացում կազմեմ իրավիճակի, ինչու ոչ՝ կադրերի ռեսուրսների մասին, հետո նոր միայն որոշում կայացնեմ: Վստահեցնում եմ, ինքնանպատակ նշանակումներ ու ազատումներ անել չեմ պատրաստվում:
-Կարծում եք, Ձեզ կհաջողվի՞ հեշտությամբ հաղթահարել հայտնի նամակից հետո ստեղծված դիսկոմֆորտը, աշխատել Սամվել Խաչատրյանի հետ՝ առանց կաշկանդվածության:
-Ես այդ դեպքի մասին ունեմ իմ պատկերացումները և չեմ ուզի անդրադառնալ այդ թեմային: Խնդիր չկա, ես կաշխատեմ նրա հետ:
-Այսինքն ներեցի ՞ք նրան, թե ՞ Դուք էլ համարում եք, որ դա ընդամենը իր անունից գրված նամակ էր՝ Ձեր դեմ:
- Ես այդ նամակի պատմությունը լավ գիտեմ ու լավ եմ գիտակցում դրա մեջ պարունակվող մեսիջները:
-Դուք խանդավառությամբ խոսում եք սպորտի ոլորտում Ձեր անելիքների մասին, բայց Ձեր գործառույթների մյուս մասը վերաբերում է երիտասարդության հարցերին: Որքանո ՞վ եք տեղյակ մեր երկրում երիտասարդության խնդիրներին, և արդյո ՞ք սպորտի հանդեպ Ձեր ընդգծված վերաբերմունքից չի տուժի այս ոլորտը:
-Ընդունում եմ , որ սա իմ խոցելի կողմն է, անկեղծ ասած ես ինձ այդ մասով քաջատեղյակ մարդ չեմ համարում: Երիտասարդության խնդիրներին ու նախարարության կողմից տարվող աշխատանքներին տեղյակ եմ այնքանով որքանով: Ես քիչ եմ ծանոթ Արսեն Քարամյանին և երևի հարկ կլինի նաև նրա կատարած աշխատանքին ու ծրագրերին մեծ ուշադրություն դարձնել:
Ասել, որ այդ ոլորտում անելիքները քիչ են՝ ճիշտ չի լինի, բայց թե կարիք լինի հզորացնել վարչությունների լծակներն ու ազդեցությունը, տեսնենք…ժամանակը ցույց կտա ամեն ինչ: Համենայն դեպս` երիտասարդության հարցերն ու մտահոգություները իմ աչքից չեն վրիպի:
Հ.Գ. Ինչ փոփոխություններ , ինչ ծրարգրեր ակնկալել իր պաշտոնավարումից հարցին Յուրի Վարդանյանը ասում է՝ ամենից ծանրն ու դժվարինը խոստում տալն է. « Եթե ընդունել եմ ոլորտի պատասխանատվության բեռը, ուրեմն` անպայման կապահովեմ նաև լավագույն արդյունքներ»:
Հեղինակ` Սյուզի Բադոյան