Սիրիական ճգնաժամ. Իսլամիստները Սիրիայի համար շարիաթական ապագա են տեսնում
Հունիսի 7-ին Youtube-ում (http://www.youtube.com/watch?v=3yhTTqKeIVo&feature=youtu.be) հայտնվել է մի տեսանյութ, որտեղ Սիրիայի տնտեսական մայրաքաղաք Հալեպում, որի մեծ մասը գտնվում է ընդդիմության ձեռքում, ծայրահեղական «Ջաբհաթ Ալ-Նուրսա» («Հաղթանակի ճակատ») խմբավորման անդամները հանում են հեղափոխական ուժերի դրոշը և բարձրացնում իրենց խմբավորման դրոշը, որի վրա գրված է շահադան (վկայությունը)` «Չկա Աստված բացի Ալլահից, և Մուհամեդը նրա մարգարեն է»: Շահադան իսլամում հավատքի արտահայտման առաջին և կարևոր դրույթն է, այն սկզբնական շրջանում առաջին մուսուլմանների համար շրջապատից, առաջին հերթին բազմաստվածներից տարբերվելու միջոց էր:
Երևույթը, անխոս, անհանգստացնող է և մտածելու տեղիք է տալիս. եթե նախկինում լուրեր էին պտտվում, որ քաղաքը գտնվում է չափավոր ընդդիմության` Սիրիայի ընդդիմադիր և հեղափոխական ուժերի վերահսկողության տակ և միջազգային արենայում որպես սիրիացի ժողովրդի ներկայացուցիչ էր հանդես գալիս նույն ուժը, ապա այժմ կարծես թե Հալեպը հայտնվել է ահաբեկչական մի խմբավորման ձեռքում, որն անմիջական կապ ունի ահաբեկչական «Ալ-Կաիդա» խմբավորման հետ, իսկ նրա անդամները բացառապես սալաֆիներ են:
«Ջաբհաթ Ալ-Նուրսա» խմբավորումը ստեղծվել էր 2012 թվականի հունվարի 23-ին՝ Սիրիայի քաղաքացիական պատերազմի տարիներին: Այն Սիրիայում ամենաագրեսիվ և լավ զինված ապատամբական ուժերից մեկն է: Խմբավորումը ՄԱԿ-ի և ԱՄՆ-ի կողմից որպես ահաբեկչական կազմակերություն է ճանաչվել 2012 թվականի դեկտեմբերին: 2013 թվականի ապրիլին «Իրաքի իսլամական պետություն» խմբավորումը, որը Իրաքում «Ալ-Կաիդայի» թևն էր, հայտարարարել է, որ «Ջաբհաթ Ալ-Նուսրան» Սիրիայում իր ճյուղն է հանդիսանում, սակայն «Ալ-Նուսրայի» առաջնորդ Աբու Մուհամեդ Ալ-Գոլանին հերքել էր «Իրաքի իսլամական պետության» հետ առչնություն ունենալու փաստը, սակայն իր հավատարմությունն է հայտնել «Ալ-Կաիդայի» առաջնորդ Այման Ալ-Զավահիրիին:
Խմբավորման անդամները հիմնականում սալաֆիական ուղղության ներկայացուցիչներ են: Նրանց են միացել նաև տարբեր երկրներում բնակվող մուսուլմաններ, ինչպես նաև իսլամ ընդունած եվրոպացիներ, ովքեր առավել հակված են սալաֆիական գաղափարախոսությանը և պայքարում են աշխարհիկ ցանկացած ուժերի դեմ: Սալաֆիները (սալաֆիյա` նախնիներ, նախորդներ) պատմական տարբեր ժամանակաշրջաններում հանդես են եկել իսլամի արմատներին, վաղ մուսուլմանների կենսակերպին վերադառնալուն` հերքելով բոլոր տեսակի նորամուծությունները և Արևմուտքի հետ համագործակցությունը:
Սիրիայում սալաֆիական տրամադրություններին ծանոթանալու համար բրիտանական Economist (http://www.economist.com/blogs/pomegranate/2013/05/syrias-fighters-0) հանդեսին հաջողվել է հարցազրույց վերցնել «Ջաբհաթ Ալ-Նուրսայի» շարքերում մարտչնող սիրիացուց, ով անանունության սկզբունքով պատմել է Սիրիայում իրենց «առաքելության մասին»: Ըստ նրա՝ խմբավորման անդամները պարզապես ապստամբներ չեն, այլ անում են այն, ինչին հավատում են: Նրանք Սիրիայի համար կանխատեսում են իսլամական ապագա, որտեղ պետք է գերիշխի շարիաթը (Ղուրանով և սուննայիով ամրագրված օրենքներ), որով սահմանվում են մուսուլմանների համոզմուքները, ձևավորում են բարոյական արժեքերը և կրոնական խիղճը, ինչպես նաև կոնկրետ նորմերի աղբյուր են, որոնք կարգավորում են այդ ամենը:
«Սիրիան չպետք է լինի սահմաններով երկիր, այն բոլոր մուսուլմանների համար պետք է ումմա (իսլամադավանների համայնք) լինի: Բոլոր մուսուլմանները պետք է միավորվեն»,-ասել է խմբավորմանը անդամը՝ նշելով, որ իրենք պայքարելու են բոլոր անհավատների դեմ, այդ թվում և ալավիների ու այն սուննիների դեմ, ովքեր ժողովրդավարություն են ուզում:
Սիրիայում անհավատների և ամերիկամետ ուժերի դեմ կռվելու կոչ էր արել նաև «Ալ-Կաիդայի» առաջնորդ Այման Ալ-Զավահիրիին (http://gulfnews.com/news/region/syria/al-qaida-leader-ayman-al-zawahiri-calls-on-syrians-to-unite-against-us-and-topple-al-assad-regime-1.1193516): Նա իր 22 րոպեանոց տեսաուղերձում իսլամիստներին կոչ էր անում միաժամանակ պայքարել և' Ասադի վարչակարգի, և' ընդդիմության ու նրա կողմից հետասադյան Սիրիայում ամերիկամետ կառավարության ստեղծման դեմ:
Արմինե Բեյբության, արաբագետ
Panorama.am-ը տեղեկացնում է, որ խմբագրության կարծիքը կարող է չհամընկնել հեղինակի կարծիքի հետ:
Լրահոս
Տեսանյութեր
Ինչո՞ւ հանկարծ ՀՀ իշխանությունները որոշեցին խլել արցախցիների կենսաթոշակային խնայողությունները
