Դերասան Տիգրան Ներսիսյան. Բառեր կան, որոնք մեր իրականությունից դուրս են եկել… պարկեշտ… ծիծաղեցիք չէ՞
Ինչո՞ւ է «Մարդն իր Աստծուն կորցրել»… Panorama.am-ի զրուցակիցն է Գ.Սունդուկյանի անվան ազգային ակադեմիական թատրոնի դերասան, ՀՀ վաստակավոր արտիստ Տիգրան Ներսիսյանը:
-Մեր հասարակությունում մարդկային արժեքների, որակների փոփոխություն նկատե՞լ եք:
-Այո: Իհարկե: Մարդիկ փոխվել են: Երբ կյանքը փոխվում է իր բոլոր արտահայտչամիջոցներով, իր տեսակով, մարդիկ էլ են փոխվում: Առաջին հերթին արժեհամակարգն է փոխվել, բնականաբար, դեպի ավելի բացասականը: Բոլոր ոլորտներում` սկսած քաղաքականությունից, ավարտած արվեստից, տեսնում եմ ավելի նյութական արժեքներին տուրք տալը, նյութականին ձգտելը, նյութականով սնվելը, նյութականով են հագուրդ տալիս իրենց ներքին ցանկություններին: Մարդիկ պատրաստ են ամեն ինչի գնալ, ամեն քայլի դիմել, ճանապարհին հանդիպած բոլոր տեսակի արգելքները հաղթահարել` միայն հասնել նյութականին: Իսկ դա կարող են անել չարությամբ, նախանձով, քենի շնորհիվ: Այդ իսկ պատճառով այդ հատկանիշներն են ավելի դոմինանատ:
-Ինչո՞ւ մարդը փոխվեց:
-Ոչ, այդ հատկանիշները միշտ էլ եղել են, բայց գերակա, դոմինանտ չեն եղել: Դրանք միշտ եղել են, ուղղակի այսօր ավելի նկատելի են: Պատճառները զանազան են` և օբյեկտիվ, և սուբյեկտիվ: Կարծում եմ` մարդ հավատն է կորցրել, ինչն էլ մղում է մարդուն դիմել նման քայլերի: Մարդ չի կարող ապրել առանց հավատի, դավանանք, Աստված չունենալով: Մարդն իր աստծուն է կորցրել: Այդ պատճառով էլ մենք կորուստներ ենք ունենում տարբեր ոլորտներում` սկսած ընտանիքից, մարդկային փոխհարաբերություններից:
-Թվարկած խնդիրները վերացնելու ու մարդկանց բարիացնելու «գործում» ի՞նչ դերակատարում կարող է ունենալ մշակույթը:
-Մշակույթն այն հոգևոր սնունդն է, որը որ մեզ պետք է: Կան պրոֆեսիաներ, որոնք ուղղակիորեն անհրաժեշտ են աշխարհի առաջընթացի համար: Միշտ մտածել եմ, որ գուցե առանց մշակույթի, արտիստի աշխարհը լիներ և մարդ գոյատևեր, բայց աղքատիկ կլիներ, զրկված այն հոգևոր սննդից, որը մեզ օգնում է ապրել, օգնում է ապրել տարբեր իրավիճակներում, տարբեր հոգեբանական վիճակներում: Եթե մշակույթը չի լինում, ազգն է ինքնին աղքատ, զրկված հոգևոր սննդից, վիտամիններից: Արվեստը մշտապես իր գործն անում է, միգուցե դա դու այդ պահին չես զգում, բայց հետո դու դա գիտակցում ես, զգում ես արվեստի ազդեցությունը: Եթե մշակույթ չլիներ` մարդ թթվածնային քաղց կզգար: Թթվածինդ պակաս է, որովհետև չես ստանում մի բան… Ամեն ինչ նյութականով չէ` արևը, երկինքը, ծիածանը նյութականով չէ:
-Հասարակություն մեջ կա մի շերտ, որն ընդվզում է, «դուրս է գալիս հրապարակ» ցանկացած բացասական երևույթի դեմ բողոքելու: Դուք Ձեզ տեսնո՞ւմ եք այդ դաշտում, թե՞ ավելի հանդուրժող եք:
-Անմարդկայինի, հանցագործության, չար ուժի, նեգատիվի, գողության, անբարոյականության նկատմամբ չեմ կարող հանդուրժող լինել: Մարդ օրենքի առջև պետք է պատասխան տա:
-Մեր իրականության մեջ շա՞տ են նման երևույթները:
-Շա~տ: Շատ է կեղծիքը: Այսքան սուտ մի երկրում, որը նշխարքի նման մի բան է, որի մասին մեր պապերը, պապերի պապերն են երազել: Մենք հասկանում ենք` ի՞նչ ունենք: Մեր ունեցածը պետք է փայփայենք նշխարքի նման, գուրգուրենք, մեզ մոտ ամեն մի մարդ պետք է իրեն զգա լավ, ապահով, հանգիստ, զգա իրեն լիարժեք մարդ:
-Ի՞նչ է պետք անել, որ նվազեն այդ երևույթները, պարզ է, որ հնարավոր չէ ամբողջությամբ վերացնել:
-Ի՞նչ անել: Խորհուրդ տալն անշնորհակալ գործ է: Ինձնով ասեմ, որ աշխատում եմ հնարավորինս օգնել ազգին: Պետք է ազնիվ ապրել ինքդ քեզ հետ, շրջապատի մարդկանց հետ, մտերիմների, անծանոթների հետ: Քո գործունեության մեջ լինես ազնիվ, պարկեշտ: Բառեր կան, որոնք մեր իրականությունից դուրս են եկել: Խորթ չի հնչո՞ւմ` պարկեշտ: Ծիծաղեցիք չէ՞: Պարկեշտ լինել: Ինչքան բան կա դրա մեջ:
-Մեր հանդիսատեսն ինչպե՞ս է ընդունում նորարարությունները:
-Նորարարությունն ընդունվում է և չի ընդունվում: Դա նորմալ է. մի խումբ մարդկանց կողմից կընդունվի, մի խմբի կողմից` ոչ: Նոր բան անելը շատ դժվար է: Մինչ այժմ ինչեր ասես արվել են, ինչպիսի մարդիկ են ստեղծագործել, արարել ու հեռացել: Նոր անելը դժվար բան է: Բավական է անել հետաքրքիր:
-Հանդիսատեսն ուզո՞ւմ է տեսնել նորարարություն:
Հանդիսատեսը միշտ թարմ աչք ունի, հանդիսատեսն ուզում է տեսնել հետաքրքիր արված գործ և հետաքրքիր արված գործը կարող է լինել դասական ավանդույթը պահպանելով, լինի ավանգարդ, նորարար: Արվեստն այս չափանիշներում սպունգի նման է ու կոնկրետ ձև չունի: