Ինչպիսի՞ արտաքին քաղաքականություն կորդեգրի Իրանի նորընտիր նախագահը. Մեկնաբանում է իրանագետ Ա.Իսրայելյանը

Իրանում ավարտվեցին 11-րդ շրջանի նախագահական ընտրությունները: Առաջիկա չորս տարիները Իրանի Իսլամական Հանրապետությունը ղեկավարելու է բարեփոխական ուժը ներկայացնող նախագահ Հասան Ռոհանին: Իրանի ներքին և արտաքին քաղաքականության մեջ հնարավոր փոփոխությունների վերաբերյալ Panorama.am-ը զրուցել է իրանագետ Արմեն Իսրայելյանի հետ:

Փորձագետի խոսքով` նախագահական ընտրությունների վերջանական արդյունքների հրապարակումից հետո Թեհրանի փողոցներում քաղաքացիների կազմակերպած տոնախմբությունները վկայում են, որ Իրանի նորընտիր նախագահը ունի հասարակական մեծ աջակցություն:

«Ներկայում Իրանը կանգնած է ներքին և արտաքին լուրջ մարտահրավերների առջև: Սակայն, առաջին քայլը, որը Իրանի հասարակությունը սպասում է նորընտիր նախագահից, դա առաջին հերթին տնտեսության առողջացումն է: Ինչպես հայտնի է, վերջին տարիներին միջուկային ծրագրի հարցում Միացյալ Նահանգների ու ԵՄ-ի կողմից Իրանի նկատմամբ սահմանված տնտեսական պատժամիջոցների հետևանքով տնտեսությունը լուրջ վնասներ է կրել: Մի քանի անգամ աճել են պարենային և առաջին անհրաժեշտության ապրանքների գները, թանկացել է ներքին սպառման գազը, բենզինը, լուրջ խնդիրներ են առաջացել նավթի արտահանման հարցում և այլն: Կհաջողվի՞ արդյոք նորընտիր նախագահին նվազեցնել տնտեսական պատժամիջոցների վնասները, ցույց կտա ժամանակը»,-նշեց Ա.Իսրայելյանը:

Անդրադառնալով Իրան-Արևմուտք հարաբերությունների կարգավորման հարցին՝ իրանագետը մասնավորապես նշեց. «Բնական է, որ առանց Արևմուտքի հետ հարաբերությունները կարգավորելու, որևէ առաջընթաց հնարավոր չէ ակնկալել: Սակայն Սպիտակ տունը արդեն շտապել է շնորհավորել Իրանի ժողովրդին հաղթանակ տոնելու առթիվ և պատրաստակամություն է հայտնել միջուկային ծրագրի շուրջ ուղղակի երկխոսության սկսել Իրանի կառավարության հետ: Ինչպես հայտնի է, որ վերջերս ԱՄՆ-ի կողմից Թեհրանի հետ ուղղակի բանակցություններ անցկացնելու առաջարկություններ ևս հնչել են, սակայն Ահմադինեժադի կառավարությունը նպատակահարմար չի գտել ներկայիս պայմաններում բանակցությունների մեջ մտենլ Միացյալ Նահանգների հետ»:

Շարունակելով թեման` փորձագետը հավելեց. «Ռոհանիի հաղթանակից հետո Սպիտակ տան շնորհավորանքը կարծում եմ դրական ազդանշան է, և կարող է նոր էջ բացել Իրան-ԱՄՆ հարաբերություններում: Սակայն, ինչպիսի ներքին և արտաքին քաղաքականություն էլ ընտրի նորընտիր նախագահը, ստիպված է լինելու հաշվի նստել տարածաշրջանային զարգացումների հետ»:

«Անկախ նրանից, թե նախընտրական քարոզչության ժամանակ ներքին և արտաքին քաղաքականության վերաբերյալ ինչպիսի դիրքորոշումներ է արտահայտել Հասան Ռոհանին, առաջիկայում նախագահի պաշտոնը պաշտոնապես ստանձնելուց հետո նորընտիրը նախագահը, երբ որ հստակ կհայտարարի, թե Սիրիայի հարցում Իրանը ինչ դիրքորոշում է որդեգրելու, Իրանի և լիբանանյան «Հեզբոլլահի» հարաբերությունները ի՞նչ ձևաչափով են զարգանալու և վերջապես պաշտոնական Թեհրանը ի՞նչ դիրքորոշում է ունենալու միջուկային ծրագրի հարցում, այդ ժամանակ էլ պարզ կդառնա, թե ինչ ձևաչափով կզարգանան Իրան-Արևմուտք հարաբերությունները, որոնք էլ անմիջականորեն իրենց ազդեցությունը կունենան երկրի տնտեսության վրա»,-նշեց Իսրայելյանը:

Այն հարցին, թե ինչպիսի՞ արտաքին քաղաքականություն կորդեգրի Իրանի նոր նախագահը Հարավային Կովկասի հանդեպ, իրանագետը պատասխանեց. «Ինչ վերաբերում է Հարավային Կովկասին, ապա կարծում եմ, որ այդ տարածաշրջանի հանդեպ Իրանը նորընտիր նախագահի պաշտոնավարման ժամանակ պետք է իր արտաքին քաղաքականությունն ակտիվացնի: Ըստ իս իսլամական հեղափոխությունից հետո օբյեկտիվ և սուբյեկտիվ պատճառներից ելնելով Իրանն այնքան էլ ակտիվություն չի դրսևորել Հարավային Կովկասի հանդեպ, ինչի հետևանքով էլ տարեց տարի աճել է Թուրքիայի դերն այդ տարածաշրջանում: Անցնող տարիների ընթացքում երկրի անվտանգության ապահովման հարցում Իրանը հիմնական ուշադրությունը դարձրել է Պարսից ծոցի տարածաշրջանին: Սակայն վերջին տարիներին Վրաստանում տեղի ունեցած իշխանափոխության հետևանքով ԱՄՆ-ի ազդեցության մեծացումը, Ադրբեջանի և Իսրայելի միջև հաստատված ռազմավարական հարաբարերությունները, ինչպես նաև Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության շուրջ տեղի ունեցող զարգացումները Թեհրանին կարծես թե պետք է ստիպեն առավել մեծ ուշադրություն դարձնել Հարավային Կովկասի տարածաշրջանին»:

Անդրադառնալով հայ-իրանական հարաբերություններին՝ իրանագետը նշեց, որ դրանք կապված կլինեն այն բանի հետ, թե ինչպես կզարգանան Թուրքիա-Իրան և Ադրբեջան-Իրան հարաբերությունները:
«Իրանը անցնող տարիների ընթացքում Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության վերաբերյալ վարել է հավասարակշռված արտաքին քաղաքականություն: Իրանը գտնում է, որ հակամարտության գոտում արտաքին ուժերի ներկայությունը սպառնում է իր շահերին: Ըստ այդմ, կարծում եմ, որ Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության ներկայիս կարգավիճակի պահպանումը լիովին համապատասխանում է Իրանի շահերին»,-հավելեց փորձագետը:

Շարունակելով Հարավային Կովկասի թեման` փորձագետը նշեց, որ ԻԻՀ նորընտիր նախագահ Հասան Ռոհանին նախընտրական քարոզարշավի ընթացքում, անդրադառնալով Իրանի արտաքին քաղաքականության հիմնախնդիրներին և հարևան որոշ երկրների հետ Թեհրանի ունեցած ոչ բնականոն հարաբերություններին նշել էր. «Առանց չափազանցության կարելի է ասել, որ Ադրբեջանը ներկայում Իրանի համար վերածվել է անվտանգության սպառնալիքի: Ադրբեջանցի որոշ պաշտոնյաներ այնպիսի քայլեր են կատարում, որոնք սպառնում են Իրանի տարածքային ամբողջականությանը: Ուստի Իրանի պատասխանատու պաշտոնյաները չպետք է Ադրբեջանի սպառնալիքների նկատմամբ անտարբերություն ցուցաբերեն»:

«Հասան Ռոհանին, լինելով նախկին նախագահներ Հաշեմի Ռաֆսանջանիի և Սեյյեդ Մոհամմադ Խաթամիի գաղափարակիցը, կարծում եմ կհետևի նրանց օրինակին (վերջիններս իրանաիրաքյան պատերազմից հետո կարողացան երկրի տնտեսությունը ազատականացնել և ինտեգրվել եվրոպական հանրույթին), և օգտագործելով պետական կառավարման համակարգում իր ունեցած փորձն ու գիտելիքները (Հասան Ռոհանին 1989-2005թթ. եղել է ԻԻՀ ազգային անվտանգության բարձրագույն խորհրդի քարտուղարը և Գերմանիայի, Մեծ Բրիտանիայի և Ֆրանսիայի հետ միջուկային խնդրի շուրջ գլխավոր բանագնացը) կկարողանա երկիրը դուրս բերել ներկայիս տնտեսական ծանր վիճակից և Արևմուտքի հետ բնականոն հարաբերություններ հաստատելու նախադրյալներ ստեղծել»,-եզրափակեց իրանագետը:

ԻԻՀ ՆԳ նախարարության պաշտոնական կայքի հաղորդմամբ՝ 50 միլիոն 483 հազար 192 ընտրողներից քվեարկությանը մասնակցել է 36 միլիոն 704 հազար 156 քաղաքացի (72,7%):
35 միլիոն 458 հազար 747 վավեր քվեից Հասան Ռոհանին ստացել է 18 միլիոն 613 հազար 329 քվե՝ ընտրվելով Իրանի Իսլամական Հանրապետության նախագահ:

Մնացյալ քվեները բաշխվել են հետևյալ կերպ՝
Թեհրանի քաղաքապետ Մոհամմադ Բաղեր Ղալիբաֆ՝ 6 միլոն 77 հազար 292 ձայն
ԻԻՀ ազգային անվտանգության բարձրագույն խորհրդի քարտուղար Սայիդ Ջալիլի՝ 4 միլիոն 168 հազար 946 ձայն
Իսլամական հեղափոխության պահապանների կորպուսի նախկին հրամանատար (ԻՀՊԿ) Մոհսեն Ռեզայի՝ 3 միլիոն 884 հազար 412 ձայն
ԻԻՀ հոգևոր առաջնորդի խորհրդական Ալի Աքբար Վելայաթի՝ 2 միլիոն 268 հազար 753 ձայն
ԻԻՀ նավթի նախկին նախարար Մոհամմադ Ղարազի՝ 446 հազար 15 ձայն



Աղբյուր` Panorama.am
Share |
Տեքստում սխալ կամ վրիպակ նկատելու դեպքում, ուղարկեք խմբագրին հաղորդագրություն` նշելով տվյալ սխալը, այնուհետև սեղմելով Ctrl-Enter:

Լրահոս

08:15
Տիչինայի փողոցում բախվել են «Toyota»-ն ու «Mercedes-Benz»-ը, կան տուժածներ
Նոյեմբերի 22-ին, ժամը 21:20-ին Ճգնաժամային կառավարման ազգային կենտրոն ահազանգ է ստացվել, որ Երևան քաղաքի Տիչինայի փողոցի թիվ 102/1 շենքի...
Աղբյուր` Panorama.am
23:07
Արթուր Պողոսյանը` Քննչական կոմիտեի նախագահի պաշտոնի թեկնածու
«Արթուր Պողոսյանի թեկնածությունն առաջադրել եմ Քննչական կոմիտեի նախագահի պաշտոնում»,-Հանրային հեռուստատեսությանը տված հարցազրույցում...
Աղբյուր` Panorama.am
22:56
Սաակաշվիլին հեղաշրջման կոչ է անում. Մամուկա Մդինարաձե
Վրաստանի նախկին նախագահ Միխեիլ Սաակաշվիլին կոչ է անում քաղաքացիներին երկրում հեղաշրջում իրականացնել՝ ասելով, որ ցուցարարները պետք է ավելի շատ...
Աղբյուր` Panorama.am
22:03
ՀՀ ԶՈՒ հավաքականը թիմային աղյուսակում հունահռոմեական ոճում զբաղեցրել է 3-րդ հորիզոնականը. ՀՀ ՊՆ
ՀՀ ՊՆ-ից հայտնում են, որ ըմբշամարտի զինվորականների աշխարհի առաջնության վերջնարդյունքում ՀՀ ԶՈՒ հավաքականը թիմային աղյուսակում հունահռոմեական...
Աղբյուր` Panorama.am
21:55
ՔՊ-ական Կարեն Սարուխանյանը վստահեցնում է, որ լավ քնելու համար բարբիտուրատներ պարունակող Կորվալոլ է խմել
ԱԺ ՔՊ-ական պատգամավոր Կարեն Սարուխանյանը գրում է. «2023թ. դեկտեմբերին, երբ «Քաղաքացիական պայմանագիր»  կուսակցությունը...
Աղբյուր` Panorama.am
21:34
Արամ Առաջինը Լիբանանի հայկական կուսակցապետերի և պատգամավորների հետ խորհրդակցություն է անցկացրել
Մեծին տան Կիլիկիո կաթողիկոսությունից հայտնում են, որ Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Արամ Ա․ Վեհափառ Հայրապետի հրավերով, Հայ հոգևոր պետերի և Լիբանանի հայ քաղաքական...
Աղբյուր` Panorama.am
21:15
Առաջիկա օրերին սպասվում է ձյուն
ՇՄՆ «Հիդրոօդերևութաբանության և մոնիթորինգի կենտրոն» ՊՈԱԿ-ի տնօրեն Լևոն Ազիզյանը գրում է. Նոյեմբերի 25-ի գիշերն առանձին...
Աղբյուր` Panorama.am
20:58
ՀՀ ՆԳՆ-ն որոշակիորեն արտաքին կառավարման տակ է գտնվում․ Ստեփան Դանիելյան
 «Իմ մոտ այն տպավորությունն է, որ գոնե ՆԳ նախարարության առումով արդեն ուղղակիորեն Հայաստանն արտաքին կառավարման տակ է գտնվում...
Աղբյուր` Panorama.am
20:33
Ես այդ խնդիրը լուծելու եմ կացնային ձևով․ Նիկոլ Փաշինյան
Նիկոլ Փաշինյանը հարցազրույց է տվել Հանրային հեռուստաընկերությանը և այդ մասին իր ֆեկսբուքյան էջում.․ «Հարցազրույցս Հանրային...
Աղբյուր` Panorama.am
20:23
Մուշեղ Մկրտչյանը՝ ըմբշամարտի զինվորականների աշխարհի առաջնության բրոնզե մեդալակիր
ՀՀ ԶՈՒ հավաքականի անդամ, ժամկետային զինծառայող Մուշեղ Մկրտչյանը (92 կգ) հաղթեց Հնդկաստանի մասնակցին և նվաճեց Երևանում անցկացվող ըմբշամարտի...
Աղբյուր` Panorama.am
20:10
Ճիշտ հոր պես․ Քիմ Քարդաշյանը սովորում է իրավաբանության յոթերորդ կուրսում
 Քիմ Քարդաշյանը ոչ միայն ռեալիթի աստղ է, գործարար և բազմազավակ մայր։ Նա նաև ջանասեր իրավագիտության ուսանող է։ Այս մասին գրում է...
Աղբյուր` Panorama.am
19:59
Տասը տարի առաջ այս օրը․․․ ․ Տիգրան Աբրահամյան
«Պատիվ ունեմ» խմբակցության պատգամավոր Տիգրան Աբրահամյանը գրում է․ «10 տարի առաջ այս օրը, Պաշտպանության բանակի հատուկ...
Աղբյուր` Panorama.am
19:47
Վաղվա «Իմնեմնիմի»-ի հիմնական ֆոկուսը լինելու է «հերձելու» վրա․ Նարեկ Սամսոնյան
«Իմնեմնիմի» փոդքասթի վարող Նարեկ Սամսոնյանը գրում է․ «Վաղվա «Իմնեմնիմի»-ի հիմնական ֆոկուսը լինելու ա...
Աղբյուր` Panorama.am
19:36
Թռչնամսում հայտնաբերվել են մանրէաբանական անհամապատասխանություններ․ ՍԱՏՄ
 ՀՀ սննդամթերքի անվտանգության տեսչական մարմնի ստուգումների արդյունքում կասեցվել է «Ոսկե հավիկ պլյուս» ՍՊԸ-ին պատկանող թռչնամսի...
Աղբյուր` Panorama.am
19:24
«Արտաշատ» ԲԿ-ն որպես կարմիր գիծ առողջապահությունում. Ծաղիկ Վարդանյան
«Առողջության իրավունք» իրավապաշտպան ՀԿ համանախագահ Ծաղիկ Վարդանյանը գրում է․ «ԱՐՏԱՇԱՏԻ ԲԺՇԿԱԿԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԸ ՈՐՊԵՍ ԿԱՐՄԻՐ ԳԻԾ...
Աղբյուր` Panorama.am
19:09
Սարգիս Գալստյանը մեղավոր ճանաչվեց լրտեսության համար և դատապարտվեց 18 տարվա ազատազրկման
Լրտեսության համար մեղադրվող Լեռնային Ղարաբաղի նախկին պաշտոնյա, Ստեփանակերտում մոտ կես տարի մնալուց հետո Հայաստան տեղափոխված Սարգիս Գալստյանը...
Աղբյուր` Panorama.am
18:55
Փոքր պետություններն իրավունք չունեն սխալներ գործել․ Արտակ Զաքարյան
ՀՀԿ ԳՄ անդամ Արտակ Զաքարյանը գրել է. «2018թ. ապրիլի 17-ին, երբ հասարակության մի հատվածը, Նիկոլի հետ փողոցներն ընկած, փոփոխությունների...
Աղբյուր` Panorama.am
18:41
Էրդողան․ Մեր արտաքին առևտրի դեֆիցիտի ամենամեծ պատճառը էներգիայի դիմաց վճարելն է
Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը Ստամբուլում մասնակցել է «‎Anadօlu» պետական լրատվական գործակալության էներգետիկ ֆորումին,...
Աղբյուր` Panorama.am
18:28
Արփի Դավոյանը կնշանակվի ՊՎԾ պետ
Oragir.News-ի տեղեկություններով, առաջիկայում ԱԺ «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության պատգամավոր Արփի Դավոյանը կնշանակվի ՊՎԾ պետի...
Աղբյուր` Panorama.am
18:12
Ազգային ողբերգություն է ունենալ մի իշխանություն, որը լեգիտիմացնում է Ցեղասպանությունը․ Լիլիթ Գալստյան
 «Հայաստան» խմբակցության պատգամավորնոր Լիլիթ Գալստյանը գրում է․ «Ազգային ողբերգություն է ունենալ մի իշխանություն, որը...
Աղբյուր` Panorama.am
18:04
Դժբախտ պատահարի հետևանքով մաhաgել է Հայաստանի կարատեի առաջնությունների բազմակի չեմպիոն Մկրտիչ Ղազարյանը
Այսօր դժբախտ պատահարի հետևանքով կյանքից անժամանակ հեռացել է Հայաստանի կարատեի ազգային ֆեդերացիայի մարզիկ Մկրտիչ Ղազարյանը: Լուրը հայտնում...
Աղբյուր` Panorama.am
18:00
Ախալքալաքում տարածված է կոկսակի վիրուսը
Ախալքալաքի մունիցիպալիտետում վերջերս տարածում է ստացել կոկսակի վիրուսը։ Jnews-ի հաղորդմամբ, հիվանդությունն Ախալքալաքում առաջին անգամն է...
Աղբյուր` Panorama.am
17:53
Բնակարանային գողությունը բացահայտվել է դատագենետիկական փորձաքննության եզրակացության արդյունքում
Այս տարվա  հունիսի 1-ին` ժամը 10։30-ին, անհայտ անձը Երևան քաղաքի Մամիկոնյանց փողոցի բնակարաններից մեկի պատուհանից ապօրինի մուտք էր գործել...
Աղբյուր` Panorama.am
17:44
Հայտնի են 2025 թվականի տարվա թռչնի քվեարկության արդյունքները
Հայտնի են «Տարվա թռչուն 2025» քվեարկության արդյունքները։ Ձայները բաժանվել են հետևյալ կերպ. 1․ Հայկական որոր (Larus armenicus)՝...
Աղբյուր` Panorama.am
17:30
Թալանում ու թալանում են, խաբելով, ստով ո՞ւմ փորն է կշտանում. Քաղաքացիները՝ թանկացումների մասին
Այս տարվա ընթացքում առաջին անհրաժեշտության տարբեր ապրանքներ, ծառայություններ թանկացել են, թեև ոչ աշխատավարձը, ոչ թոշակը գրեթե չի բարձրացել։...
Աղբյուր` Panorama.am
17:30
ՃՏՊ Աշտարակ-Ապարան ավտոճանապարհին․ կան տուժածներ
Նոյեմբերի 22-ին, ժամը 15:28-ին Արագածոտնի մարզային փրկարարական վարչության ճգնաժամային կառավարման կենտրոն ահազանգ է ստացվել, որ Աշտարակ-Օհանավան...
Աղբյուր` Panorama.am
16:59
2024 թ.-ին մեկնարկած թանկացումներն ավելի մեծ թափով կշարունակվեն 2025 թ.-ին
Չկարողանալավ տնտեսության մեջ իրական աճ ապահովել՝ Հայաստանի կառավարությունը որդեգրել է ծառայությունների, գների թանկացման և հարկերի բարձրացման...
Աղբյուր` Panorama.am
16:37
Սիսիան-Կապան ավտոճանապարհին ավտոցիստեռնը բախվել է բետոնե արգելապատնեշին, վնասել ջրագիծը և հայտնվել Որոտան գետում
Նոյեմբերի 22-ին, ժամը 11:10-ին Սյունիքի մարզային փրկարարական վարչության ճգնաժամային կառավարման կենտրոն ահազանգ է ստացվել, որ Շամբի ՀԷԿ-ի...
Աղբյուր` Panorama.am

Տեսանյութեր

Թալանում ու թալանում են , խաբելով, ստով ո՞ւմ փորն է կշտանում. Քաղաքացիները՝ թանկացումների մասին
17:35 22/11/2024

Թալանում ու թալանում են , խաբելով, ստով ո՞ւմ փորն է կշտանում. Քաղաքացիները՝ թանկացումների մասին

Հետևեք մեզ և ծանոթացեք թարմ լուրերին!

Ամենից շատ կարդացված նյութեր

{"core.blocks.header.spell_message1":"\u0546\u0577\u057e\u0561\u056e \u057d\u056d\u0561\u056c\u0568` ","core.blocks.header.spell_message2":"\u0548\u0582\u0572\u0561\u0580\u056f\u0565\u055e\u056c \u0570\u0561\u0572\u0578\u0580\u0564\u0561\u0563\u0580\u0578\u0582\u0569\u0575\u0578\u0582\u0576 \u057d\u056d\u0561\u056c\u056b \u0574\u0561\u057d\u056b\u0576:"}