Ձեր վստահելի աղբյուրը

ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահների մոտ կա ընկալում, որ ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման բանակցային գործընթացը առանց Ղարաբաղի մասնակցության չի կարող արդյունավետ լինել: Այս մասին անդրադառնալով Հյուսիսիռլանդական Էնիսկիլենում ղարաբաղյան կարգավորման վերաբերյալ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահ երկրների ղեկավարների ընդունած համատեղ հայտարարությանը`Panorama.am-ի հետ զրույցում նշեց «Եվրոպական ինտեգրացիա» ՀԿ ղեկավար, փորձագետ Կարեն Բեքարյանը:

Նրա դիտարկմամբ, հայտարարության տեքստում համանախագահ երկրների ղեկավարները կոչ են անում հակամարտության բոլոր կողմերին մեկ անգամ ևս հաստատել իրենց հավատարմությունը հելսինկյան սկզբունքներին: Փորձագետի խոսքով, ընդհանրապես երկու կողմերին ուղղված կոչերում չի օգտագործվում «բոլոր կողմեր» արտահայտությունը:

«Տեքստի մեջ մի քանի անգամ կա կողմեր արտահայտությունը՝ առանց նշելու, թե որ կողմերին է խոսքը վերաբերում և ընդամենը մեկ անգամ ուղղակի անդրադարձ Հայաստանին ու Ադրբեջանին: Սակայն հելսինկյան սկզբունքներին հավատարմությունը վերահաստատելու կոչը ուղղվում է «բոլոր կողմերին»: Այսինքն՝ շատ հստակ է համանախագահների համար երրորդ կողմի, այսինքն՝ Լեռնային Ղարաբաղի առկայությունը »,- նշեց Կ. Բեքարյանը:

Համեմատություններ անցկացնելով ղարաբաղյան խնդրի վերաբերյալ Մինսկի խմբի համանախագահների կողմից մինչ այս ընդունված հայտարարությունների միջև՝ փորձագետը փաստեց, որ վերջին հայտարարությունը տրամաբանական շարունակությունն է նախորդ չորս հայտարարությունների, որում փորձ է արված որևէ կերպ նախորդների տրամաբանությունը չխախտել:

Ինչ վերաբերում է հայտարարության տեքստում արված շեշտադրումներին՝ Կ. Բեքարյանը առանձնացրեց մի շարք առանձնահատկություններ:

«Հայտարարության մեջ կարծես թե զգացվում է ԵԱՀԿ համանախագահ երկրների ղեկավարների մոտ որոշակի հիասթափության էլեմենտ, հիասթափություն այն ակնկալիքներում, որ գործընթացը պետք է ավելի արագ ընթանար, քան ընթանում է այսօր: Մի կողմից հայտարարությունը իրենով խթանում է, որ բանակցային գործընթացը դրական դինամիկա արձանագրի, և մյուս կողմից նպատակ ունի կանխարգելել հնարավոր ավելի մեծ էսկալացիան և ռազմական գործողությունները: Եթե մինչ այս կոչ էր արվում կողմերին հելսինկյան եզրափակիչ ակտի սկզբունքների շրջանակում գործել, ապա այժմ հարցը հասել է նրան, որ վերահաստատման պահանջ է դրվում»,- նկատեց փորձագետը:

Նա նաև համոզմունք հայտնեց, որ համանախագահ երկրների ղեկավարները փորձեցին թե հակամարտող կողմերին, թե ողջ միջազգային հանրությանը ցույց տալ, որ մադրիդյան սկզբունքների մահանալու մասին խոսակցությունը վաղաժամ է, քանի որ հայտարարության մեջ ուղղակի հղում կա նախորդ չորս հայտարարություններին:

«Վերջին շրջանում շատ էին խոսակցությունները, որ արդեն ինչ-որ նոր փաթեթի խնդիր է դրված և այլն: Նրանք հայտարարությամբ ամրագրեցին, որ բանակցությունները դեռևս ընթանում են և պիտի ընթանան այդ հիմնական սկզբունքների շուրջ, որ ամրագրվել են նախորդ հայտարարություններում»,- ասաց Կ. Բեքարյանը:

Նա կարևորեց հայտարարության տեքստում ռազմատենչ հռետորաբանության անընդունելիության ամրագրումը և կողմերին ուղղված կոչը, որ վերջիններս իրենց ժողովուրդներին պատրաստեն խաղաղության, այլ ոչ թե պատերազմի: Նա փաստեց, որ այդ կոչն այս անգամ արվում է ավելի խիստ տոնայնությամբ:

«Կարծում եմ՝ որևէ մեկի մոտ կասկած չկա, որ այս իմաստով «ամենա աչքի ընկնողը» եղել և մնում է Ադրբեջանը: Ի դեպ Ադրբեջանը գործում է այդ կոչին հակառակ թե՛ հայտարարությունների, թե՛ գործողությունների մասով: Գործողություններն են Սաֆարովի դեպքը և այլն, իսկ հայտարարությունները հնչում են ամեն օր: Այսինքն՝ հստակ կարելի է արձանագրել, թե ինչի մասին է խոսքը` ըստ համանախագահների»,- ընդգծեց փորձագետը:

Անդրադառնալով հայտարարության մեջ ամրագրված այն պնդմանը, որ նախորդ հայտարարությունների դրույթները պետք է դիտարկել որպես մեկ ամբողջականություն, «քանի որ ցանկացած փորձ նախապատվությունը տալ դրանցից մեկին, անտեսելով մնացածը, կբացառի հավասարակշռված լուծում գտնելու հնարավորությունը», Կ. Բեքարյանը կրկին կասկած չհայտնեց, թե ում է ուղղված այդ կոչը:

«Ադրբեջանը տոռպեդահարել է երեք սկզբունքներից երկուսը՝ ուժի և ուժի կիրառման սպառնալիքի չկիրառումը, այս սկզբունքը Ադրբեջանը տոռպեդահարում է պրակտիկայում, երկրորդը անուղղակի է տոռպեդահարում՝ ինքնորոշման իրավունքը, երբ բանակցություններում պայմանավորվում է մեկ բան, սակայն սեփական հանրությանը ներկայացվում է այլ սկզբունք, թե կարգավորումը միայն տարածքային ամբողջականության մեջ պետք է դիտվի»,- շեշտեց փորձագետը:

Նա նաև հավելեց, որ համանախագահ երկրների ղեկավարների այդ հայտարարությունը որոշակի ազդակ է նաև Ադրբեջանում սպասվող նախագահական ընտրությունների համատեքստում, երբ նախընտրական շրջանում սեփական հանրությանը հաճոյանալու համար կկոշտացվի ռազմական հռետորաբանությունը:

«Այս հայտարարությունը նաև այդ իմաստով Ադրբջանին ուղղված զգոնության կոչ է իր մեջ պարունակում»,- եզրափակեց Կարեն Բեքարյանը:
 

Նախորդիվ`

Հ.Նաղդալյան. Նախագահների հայտարարությունը միանշանակ հակաադրբեջանական հայտարարություն է

Միջնորդներն օրակարգի փոփոխություն չեն նախատեսում. Պետք է համաձայնեցվեն հիմնարար տարրերը

«Ուժի կիրառումը չի կարող հանգեցնել հակամարտության կարգավորմանը». Նալբանդյանի մեկնաբանությունը` համատեղ հայտարարության վերաբերյալ

Ղեկավարները պետք է պատրաստեն իրենց ժողովուրդներին խաղաղության. ԼՂ հակամարտության վերաբերյալ համատեղ 5-րդ հայտարարությունը