Ձեր վստահելի աղբյուրը

 Օրեր առաջ լրատվամիջոցներում լուրեր տարածվեցին այն մասին, որ Ռուսաստանը մինչև 1 միլիարդ դոլարի սպառազինություն վաճառելու գործարք է իրականացրել Ադրբեջանի հետ: Այս և մի շարք հարցերի շուրջ Panorama.am-ը զրուցեց ռազմական փորձագետ Դավիթ Ջամալյանի հետ:

«Փաստն իսկապես մտահոգիչ է: Այստեղ առաջանում է առնվազն երկու հարց: Առաջին, մատակարարվող սպառազինություների ծավալն արդյո՞ք ի զորու է խախտել կողմերի միջև հաստատված ուժերի հավասարակշռությունն ի վնաս մեզ և գերազանցություն ապահովել ադրբեջանական կողմին:

Երկրորդ, ո՞րն է ռուսական կողմի շահագրգռվածությունն այս գործարքում: Արդյո՞ք գործ ունենք զուտ կոմերցիոն նպատակահարմարության հետ, թե առկա է նաև այլ ենթատեքստ:

Նախագահ Ալիևի համար սկզբունքորեն կարևոր էր առաջիկա զորահանդեսում նոր սպառազինություն ցուցադրելն, ինչը պետք է դիտարկել հայաստանյան հանրության դեմ բանեցվող «սպառնալ պատերազմով՝ այն չսկսելով» քարոզչական ռազմավարության համատեքստում: Մինչդեռ մենք՝ այդ ողջ շոուի հասցեատերերս պետք է խնդրին սառնասրտորեն մոտենանք:

Ակնհայտ է հետևյալը. Ադրբեջանին ժամանակակից զրահատեխնիկայի և հրետանային համակարգերի մատակարարումը խթանելու է սպառազինությունների մրցավազքը հակամարտող կողմերի միջև: Մասնավորապես հանրահայտ է, որ հայ-ռուսական ռազմատեխնիկական համագործակցության համատեքստում մենք զգալիորեն մատչելի գներով ռուսական արտադրության ժամանակակից սպառազինություն ձեռք բերելու հնարավորություն ունենք, որից օգտվել և օգտվելու ենք նաև հեռանկարում: Հետևաբար հիմք չկա կարծելու, թե մատակարարվող սպառազինությամբ Ադրբեջանը ձեռք կբերի մեր հանդեպ երաշխավորված հաղթանակի համար անհրաժեշտ ռազմական գերազանցություն:

Այդ հեռանկարը կանխելու հնարավորություն հայկական կողմն ունի և անհարկի տագնապների տեղիք իսկապես չկա: Իբրև ասվածի ապացույց նշենք ընդամենն օրեր առաջ ռուսական աղբյուրներից մեզանում տարածված տեղեկություններն առ այն, որ Հայաստանի Զինված ուժերը ձեռքեն բերել «Искандр-М» օպերատիվ-մարտավարական հրթիռային համակարգեր, և «Торнадо-Г» ռեակտիվ հրետանային համակարգեր: Եվ հետո՝ չեմ կարծում թե Ռուսաստանին ձեռնտու է Ադրբեջանի ռազմական ներուժի շեշտակի հզորացումը: Բայց այդ դեպքում, ի՞նչ շահ է հետապնդում ռուսական կողմը իր ռազմավարական դաշնակցի թշնամուն զինելով:

Անշուշտ այստեղ առկա է կոմերցիոն նպատակահարմարությունը, սակայն ըստ իս՝ կատարվածի բուն պատճառը զուտ քաղաքական է: Առհասարակ պետք է հաշվի առնել, որ սպառազինությունների վաճառքի ցանկացած գործարք իր հիմքում միշտ ունի քաղաքական ենթատեքստ: Եվ ուրեմն ո՞րն է այդ ենթատեքստը տվյալ դեպքում:

Կարծում եմ, որ այս կերպ ռուսական կողմը պարզապես ձգտում է Ադրբեջանը պահել իր ազդեցության ոլորտում: Առհասարակ պետք է հաշվի առնել, որ հակամարտող կողմերի վրա ազդելու ամենաարդյունավետ միջոցներից մեկն այդ կողմերից երկուսին էլ հաջորդաբար զենք մատակարարելն է և այդ կերպ նրանց կախվածության մեջ դնելը:

Ահա այս տրամաբանությամբ՝ ալիևյան ագրեսիվ նկրտումները ռուսական կողմը փորձում է վերածել Ադրբեջանի վրա ազդելու գործուն լծակի. փորձում է, իսկ ստացվու՞մ է արդյոք: Արդյո՞ք նախագահ Ալիևը ցանկալին ստանալուց հետո ձեռնպահ կմնա տարաբնույթ հակառուսական գործարքներից, թե՝ ընդհակառակն, ավելի վստահորեն կդիմի այդպիսի գործարքների՝ շատ լավ հասկանալով, որ տվյալ դեպքում իրեն սիրաշահում են է՛լ ավելի հակառուսական չլինելու համար:

Իսկ միթե՞ ռուսական կողմը նախագահ Ալիևի հարաճուն հակառուսականությունը կանխելու որևէ այլ լծակ չուներ: Եվ ու՞մ տվյալ դեպքում մեղադրել մեր երկրում հակառուսական դիրքորոշումների տարածման համար:

Եղել և մնում եմ հայ-ռուսական դաշինքի կողմնակից: Համոզվածեմ, որ այդ դաշինքը հեռանկար ունի, քանզի հավասարապես կարևոր է երկու երկրների համար էլ:

Սակայն մեր ռուս գործընկերները պետք է հստակ գիտակցեն, որ նորօրյա Հայաստանում՝ հատկապես երիտասարդության շրջանում,այդ դաշինքի անհրաժեշտությունը հիմնավորելու կարիք գնալով ավելի հաճախ է առաջանում: Այս օրերին առաջացել է այդպիսի, արդեն հերթական անհրաժեշտությունը, առիթն էլ տվել է հենցինքը՝ ռուսական կողմը»,- նշեց Դ. Ջամալյանը:

Նախորդող հրապարակում`

Արծրուն Հովհաննիսյան. Ադրբեջանին վաճառվող արտադրանքի տեսակներն ու քանակը չի խախտում ուժերի հավասարակշռությունը

«Ադրբեջանին զենք վաճառելուց հրաժարվելու մեջ Ռուսաստանը շահագրգռված չէ». Ռուս ռազմական փորձագետ
 
Ռազմական փորձագետ. Հայկական կողմերը ստիպված են մտնել սպառազինությունների մրցավազքի մեջ