Ձեր վստահելի աղբյուրը

Կանադահայ համայնքի ազդեցիկ դեմքերից մեկը` գործարար ու ակտիվ հասարակական գործիչ, Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ եկեղեցու ծխական խորհրդի ատենապետ, Հայկական կոնգրեսի անդամ Լևոն Աֆեյանը կնոջ հետ արդեն մի քանի օր Հայաստանում է: Նա ամեն տարի մի քանի օրով հայրենիք է գալիս, բայց այս տարի մի ուրիշ նպատակ էլ ունի: Անցած ուրբաթ օրը այցելել է Ամենայն հայոց Կաթողիկոսին, հանդիպման ժամանակ ներկայացրել է կանադահայ համայնքի ներկայացուցիչների դժգոհությունները, Կանադայի հայոց թեմի առաջնորդի կայացած ընտրությունների մասին մանրամասներ:

«Հանդիպեցի Վեհափառին: Ես եկած էի խորհրդակցելու համար, կարող է ավելի վաղուց եթե գայի, ավելի կարող պիտի ըլլայ միջամտել»,-Panorama.am-ին հայտնեց պարոն Աֆեյանը, ավելացնելով, որ իր նպատակը միջամտելը չէր, այլ այն, որ Վեհափառը իմանա իրականության համապատասխանող տեղեկությունները: Աֆեյանն ասաց, որ կաթողիկոսը տեղեկացված էր, ամեն ինչ ճիշտ գիտեր, նոր ընտրություններն անցկացնելու որոշումն արդեն կայացված էր:

Հիշեցնենք,  որ կանադահայ համայնքն անարդար է որակում Կանադայի հայոց թեմի 30-րդ պատգամավորական ժողովում անցկացրած ընտրությունները, որի ժամանակ առաջնորդ էր ընտրվել Տ. Առեն աբեղա Ճեպեճյանը: Վերջինս հրաժարվել է պաշտոնից: Մայր աթոռից Panorama.am-ին հայտնել էին, որ կանցկացվեն նոր ընտրություններ:

Լևոն Աֆեյանն էլ համարում է, որ առաջնորդի ընտրություններն անարդար են եղել, նախ դրանց անցկացումը գաղտնի է պահվել ժողովրդից, ապա ժողովի պատգամավորներ են ընտրվել պատահական մարդիկ, ովքեր ոչ թե քվեարկել են Տեր Առենին կողմ, այլ Տեր Բագրատի դեմ: Եվ Աֆեյանը, և կանադահայ համայնքի շատ ներկայացուցիչներ դա համարում են որոշ կուսակցականների ձեռքի գործը:

«Մի քանի կուսակցությունների անհատական շահեր: Այդ անձինք անձնական հաշիվներ ունեն: Խոսքն այն կուսակցությունների մասին է, որոնք Էջմիածնական թեմին մոտ են: Այսօր գիտեք, կուսակցությունները Սփյուռքի մեջ շատ տկարացած են»,-ասաց Աֆեյանը: Նրա խոսքով, այդ կուսակցությունների անդամների թիվը նվազել է, նոր մարդիկ չեն անդամագրվում, իսկ դրանց ղեկավարների տարիքը գերազանցում է 70-ը: Լ. Աֆեյանը մասնավորեցնում է, որ խոսքը Դաշնակցության մասին չէ, այլ մյուս երկու ավանդական կուսակցությունների:

«Իրենց երազը, տեսիլքը տարբեր են, ինչ որ այսօր իրականությունում կա: Եվ այդ Սփյուռքի մեջ իրենք պետք է լինեն կենտրոնը, և ոչ թե եկեղեցին, իրենք պետք է լինեն տիրապետողը, և ոչ թե առաջնորդ սրբազանը, օրինակի համար»,-իրավիճակն այսպես ներկայացրեց Աֆեյանը:

Անդրադառնալով Տեր Առենի` առաջնորդի պաշտոնից հրաժարվելու քայլին, Լ. Աֆյանն այն ճիշտ  պատվավոր ու գնահատելի քայլ որակեց. «Ոչ ոք Հայր Առենին չէր ճանչնար, և ընտրվեց»:

Հայ համայնքը չի ուզում բաժանվել Բագրատ Սրբազան Գալստյանից, ով վերջին տասը տարիներին Կանադայի Հայ Առաքելական եկեղեցու թեմի առաջնորդն էր: Սակայն Տեր Բագրատն արդեն լքել է Կանադան, Լևոն Աֆեյանը նրան հանդիպել է Մայր Աթոռում:
«Ընտրության հաջորդ օրը պատիվը շատ բարձր պահեց: Շատ դժվար օրեր անցուց: Իր շուրջը հավաքված էին հարուրավոր ընտանիքներ, որոնք անդադար կպահանջեին, որ ինքը հոս մնար: Ինքը փորձեց էս բոլորին հանդարտացնել, մխիթարել… Իրեն հոս տեսա, Էջմիածին, կարծես ավելի հանգիստ էր: Հայր Բագրատը, երբ Կանադա եկավ առաջին անգամ, ինքը 32 տարեկան, շատ լավ ուսյալ սուրբ մըն էր»,-ներկայացրեց Աֆեյանը, ավելացնելով, որ նա ապրում էր քրիստոնեաբար ու հավատացած է, որ ամեն ինչ արվում է Աստծո կամքով:

«Ես իրեն առաջնորդ չընտրված ծանոթացա, մեր տանը եկել էր արդեն, և երեխաների հետ խոսեց, արդեն իսկ անմիջապես զգացի, որքան իմ երեխաներս, այն ժամանակ 14, 13 տարեկան էին, կամ ավելի փոքր, ինչպես իրեն կապվեցան, խոսեցան հետ»,-պատմեց կանադահայ գործիչը:

Նրա ներկայացմամբ, տասը տարիների ընթացքում սրբազանը հսկայական աշխատանք է կատարել` վերահաստատելով համայնքի սերը դեպի եկեղեցին, որը «տարիներով կորցված էր Սփյուռքի մեջ»: Աֆեյանը նշում է, որ Կանադայում Կաթոլիկ եկեղեցին խոր արմատներ ունի, սակայն այս ու այլ եկեղեցիներ դատարկ են մնացել, հեռացած մարդկանցից, դրանցից շատերն հոգևորներ չունեն:
«Բագրատ Սրբազանը կըրցավ գաղութին հավաքել եկեղեցու շուրջ, և եկեղեցին դարձնել գաղութի միասցնող ուժը»,-ասաց նա, ավելացնելով, որ մի առիթով Բագրատ սրբազանին ասել է, թե 10 տարի քարոզելով քրիստոնեական սեր, չէր կարող չսպասել, որ ժողովուրդն իրեն այսպես կսիրի:

1975 թվականից Մոնրեալ քաղաքում բնակություն հաստատած հայն ասում է, որ Կանադայում մարդիկ անպայման Բագրատ Սրբազանի վերադարձն են ուզում, սակայն եթե նրա վերադարձը հնարավոր չլինի, ապա մտածում է` ունենք ուրիշ հոգևորականներ:

«Հուսով ենք, որ 31-րդ պատգամավորական ժողովում կընտրվի նոր սրբազան, որը կարենա ինքն էլ սիրվի»,-ասաց Panorama.am-ի զրուցակիցը:

Մեկ շաբաթից արդեն Աֆեյանը կվերադառնա Կանադա, նա հայ համայնքի ներկայացուցիչների համբերություն է մաղթելու:
«Ժամանակ պետք ունի հայ գաղութը, որ իր ցավն անցնի: Պետք է համախմբվենք նորից, պետք է եկեղեցիներուն ավելի մոտ մնանք»,-ասաց Աֆեյանը, ավելացնելով, որ պետք է ամեն բան անեն, որ պատմությունը չկրկնվի, որ փոքր խմբեր եկեղեցի մտնեն ու իրենց անհատական նպատակներն հետապնդեն: Կանադահայ գործիչը դրա համար կոչ է անում ոչ միայն եկեղեցի այցելել, այլև անդամագրվել եկեղեցուն:

«Էդ անդամությունը շատ կարևոր է: Այդ անդամներն են, որ իրավունք ունեն ընտրելու, ոչ թե ժողովուրդը»,-նկատեց նա, ու բացատրեց, որ շատ դեպքերում նկատել է, որ քահանաներն էլ այնքան ոգևորված չեն մարդկանց անդամագրությամբ: Ինչքան քիչ մարդ մասնակցի ընտրությանն ու այլ հարցերի քննարկմանը, խնդիրն ավելի հեշտ կլուծվի:
Նկատենք, որ առաջնորդի ընտրությանը մասնակցում են անդամագրվածներից ընտրված մոտ 50 պատգամավորներ:
Լևոն Աֆեյանի խոսքով, ընտրությանը մասնակցածների թվում կային մարդիկ, ովքեր տարիներով եկեղեցի չէին հաճախել, վերջին րոպեին վճարել են անդամագրության համար ու ընտրվել պատգամավոր:

Նկարը վերցված է Աֆեյանի ֆեյսբուքյան էջից: