Իրան-Ադրբեջան հարաբերությունների հեռանկարը. Ի՞նչ մտահոգություն ունի ԻԻՀ Մեջլիսի Հետազոտությունների կենտրոնը
ԻԻՀ նորընտիր նախագահ Հասան Ռոուհանին նախընտրական քարոզչության ժամանակ, անդրադառնալով արտաքին մարտահրավերներին, նշել էր. «Առանց չափազանցության կարելի է ասել, որ Ադրբեջանը ներկայում Իրանի համար վերածվել է անվտանգության սպառնալիքի: Ադրբեջանցի որոշ պաշտոնյաներ այնպիսի քայլեր են կատարում, որոնք սպառնում են Իրանի տարածքային ամբողջականությանը: Ուստի Իրանի պատասխանատու պաշտոնյաները չպետք է Ադրբեջանի սպառնալիքների նկատմամբ անտարբերություն ցուցաբերեն»:
Եվ ահա Հասան Ռոուհանիի՝ վերոնշյալ հայատարարության ֆոնին Իրան-Ադրբեջան հարաբերությունների վերաբերյալ համապատասխան զեկույցով է հանդես եկել Իրանի Մեջլիսի Հետազոտությունների կենտրոնը:
ԻԻՀ Մեջլիսի պաշտոնական կայքում թողարկված զեկույցում մասնավորապես նշվում է. «Ադրբեջանում Ալիևների իշխանության գալուց հետո սկիզբ է առել հակակրոնական քաղաքականություն. վերջիններս ոչ մի ջանք չեն խնայել, որպեսզի Ադրբեջանի բնակչությանը հեռու պահեն իսլամական-շիական ինքնագիտակցությունից և շարժվեն քաղաքական և մշակութային սեկուլյարիզմի ճանապարհով»:
Ըստ զեկույցի հեղինակների՝ անցնող տարիների ընթացքում Ադրբեջանում հիմք է դրվել պանազարիական գաղափարախոսությունը, որի հիմքում ընկած է թյուրք-ազարի ազգության գաղափարը և դա ներկայացվում է որպես Ադրբեջանի ազգային ինքնության միավոր: Ազգային միասնություն ձևավորելու նպատակով հիմք է դրվել Մեծ Ադրբեջան ստեղծելու գաղափարը, որի մեջ ընդգրկված են Իրանի ազարիախոս տարածքները:
«Վերջին տարիներին սառել են Իրան-Ադրբեջան հարաբերությունները: Անցնող տարիների ընթացքում ամրապնդվել են Ադրբեջան-Արևմուտք և Արդբեջան-Իսրայել քաղաքական, տնտեսական և մշակութային կապերը: Այդ փաստը լուրջ նախազգուշացում է Իրանի համար: Ըստ այդմ, Իրանի Իսլամական Հանրապետության պետական բոլոր կառույցները պետք է ընկալեն Ադրբեջանում տեղի ունեցող գործընթացները և կանխատեսեն բոլոր տարբերակները, որպեսզի որևէ սցենարի ի կատար ածման պարագայում Իրանի ազգային շահերը արդարացիորեն պաշտպանելու համար պատրաստ լինեն համարժեք գործողություններ իրականացնել»:
Վելուծելով Հասան Ռոուհանիի հայտարարությունը և ԻԻՀ Մեջլիսի Հետազոտությունների կենտրոնի զեկույցը՝ կարող ենք փաստել, որ վերոնշյալում խտացրած կերպով ներկայացված են բոլոր այն խնդիրները, որոնք վերջին տարիներին առկա են երկկողմ հարաբերություններում և գնալով ավելի են խորանում:
Թե ինչպիսի դիրքորոշում կունենա Հասան Ռոուհանին ԻԻՀ նախագահի պաշտոնը պաշտոնապես ստանձնելուց հետո, ցույց կտա ժամանակը, սակայն, քանի դեռ առկա է Իսրայել-Ադրբեջան ռազմավարական հարաբերությունները, Բաքվի կողմից իսլամական շարժումները ճնշելու քաղաքականությունը, Իրանի հյուսիսային նահանգների և իրանական մշակույթի նկատմամբ Ադրբեջանի նկրտումները, Կասպից ծովի իրավական կարգավիճակի հարցը, սահմանային միջադեպերը և բազում այլ խնդիրներ, առաջիկա տարիներին դժվար թե Թեհրանի և Բաքվի հարաբերություններում փոխվստահության մթնոլորտ ձևավորվի:
Հեղինակ՝ Արմեն Իսրայելյան՝ իրանագետ
Նախորդող վերլուծություններ՝
Իրանագետ. Ադրբեջանը և՛ Արևմուտքի և՛ իսլամական երկրների հանդեպ վարում է երկակի արտաքին քաղաքականություն
Կասպից ծովում Իրանի և Ադրբեջանի միջև կա՞ արդյոք ռազմական բախման հավանականություն. Իրանագետի մեկնաբանությունը
Իրանի և Ադրբեջանի հարաբերությունների ժամանակագրությունը 2012թ-ին. Փոխադարձ անվստահությունը պահպանվել է
«Նիզամի Գյանջևին Իրանի գրականության մեծագույն դասականներից է, ով ստեղծագործել է բացառապես պարսկերենով»
Ադրբեջանն ու Թուրքիան համատեղ իրականացնում են Իրանը մասնատելու ծրագիր. Իրանագետի մեկնաբանությունը
Ինչպիսի՞ արտաքին քաղաքականություն կորդեգրի Իրանի նորընտիր նախագահը. Մեկնաբանում է իրանագետ Ա.Իսրայելյանը
Լրահոս
Տեսանյութեր
18-20 տարեկան տղաներն իրենց կյանքի գնով Արցախում կանխել են ցեղասպանություն. Հովիկ Ավանեսով
