Ձեր վստահելի աղբյուրը

Մեզանից յուրաքանչյուրը, անկասկած, հայտնվել է մի իրավիճակում, երբ գնված ապրանքը` խոսքը ոչ պարենային ապրանքատեսակների մասին է, տուն հասնելուն պես հայտնաբերվում է, որ պիտանի չէ ինչ-ինչ պատճառներով: Օրինակ, կոշիկն անմիջապես բացվում է, տաբատը վրադ պատռվում, զգեստի կարերը քանդվում…. Իրավիճակները տարբեր են, բայց հիմքում նույն խնդիրն է` որակը ապրանքի այն չէ, ինչ մակնշված է, արդյունքում էլ սպառողը կանգնում է փաստի առաջ. գնել է, բայց օգտագործել չի կարող, ի՞նչ անել:

Շատ են դեպքերը, երբ սպառողները, չիմանալով իրենց իրավունքներն ու օրենքներին ծանոթ չլինելով, վերադառնում են խանութ, կտրոնով, սակայն վաճառողները ապրանքը հետ չեն վերցնում կամ հրաժարվում են այն անգամ փոխանակել` նշելով պատին կախված «Գնված ապրանքը չի վերադարձվում» կամ նմանատիպ  հայտարարություններ: Խնդիրը նրանում է, որ որքան էլ անգրագետ լինեն վաճառողները, չիմանան սպառողների իրավունքների մասին որևէ բան, անգամ այս դեպքում նրանց դժվար է ապացուցել, որ իրենք, մեղմ ասած, սխալ են:

Մինչդեռ «Սպառողների իրավունքների պաշտպանության մասին» ՀՀ օրենքի համաձայն` «սպառողը, որին վաճառվել է ոչ պատշաճ որակի ապրանք, և եթե վաճառողը դրա թերությունների մասին նախապայման չի սահմանել, իրավունք ունի իր ընտրությամբ պահանջել`

• ապրանքի թերությունների անհատույց վերացում կամ սպառողի կողմից դրանց վերացման ծախսերի հատուցում,
• գնման գնի համաչափ իջեցում,
• նմանօրինակ նմուշի (մոդելի, ապրանքատեսակի) ապրանքով փոխարինում,
• այլ նմուշի (մոդելի, ապրանքատեսակի) ապրանքով փոխարինում` գնման գնի համապատասխան վերահաշվարկով,
• առուվաճառքի պայմանագրի լուծարում: Այս դեպքում սպառողը պարտավոր է վերադարձնել թերություններով ապրանքը: Իսկ որ ամենակարևորն է` սպառողն իրավունք ունի պահանջել ոչ պատշաճ որակի ապրանքի վաճառքի հետևանքով իրեն պատճառված վնասների ամբողջական փոխհատուցում:

Panorama.am-ի հետ զրույցում օրենքին հղում արեց նաև «Սպառողների իրավունքների պաշտպանություն» հասարակական կազմակերպություն նախագահ Արմեն Պողոսյանը` ընդգծելով, որ սպառողը իրավունք ունի լուծարելու առքուվաճառքի պայմանագիրը` վերադարձնի ապրանքը և վերցնի գումարը, եթե խնդիր կա ապրանքի որակի հետ: Իսկ խանութը իրավունք չունի հաշվի չնստել օրենքի պահանջների հետ:

Կա նաև մեկ այլ, օրինական ճանապարհ, որով սպառողը կարող է պայքարել իր իրավունքների պաշտպանության համար, եթե հանդիպում է նման անբարեխիղճ տնտեսվարողի: Հարկ է դիմում գրել Էկոնոմիկայի նախարարի անունով, ներկայացնել իրավիճակը, որից հետո դիմումը քննվում է նախարարության Շուկայի վերհսկողության պետական տեսչության կողմից` նշանակվում է փորձագիտական քննություն, ապրանքը ուսումնասիրվում է, հաստատվում է դրա որակական հատկանիշները կամ, հակառակը, անորակ լինելը… սակայն սովորաբար տնտեսվարողները գերադասում են գործը դրան չհասցնել` անունն ավելի թանկ է: