Սայլը տեղից շարժվեց. Panorama.am-ի հրապարակումից հետո առողջապահության նախարարությունը սկսեց որոշակի քայլեր ձեռնարկել
Օրեր առաջ Panorama.am-ը անդրադարձել էր թարթիչաբջջային լեյկոզով (волосатый клеточный лейкоз) տառապող հիվանդների խնդրին, ովքեր արդեն մի քանի է ամիս է Յոլյանի անվան Արյունաբանական կենտրոնից չեն կարողանում ստանալ իրենց համար կենսական նշանակություն ունեցող «Ռոֆերոն-Ա» դեղամիջոցը, որը նրանց տրամադրվում է անվճար` պետպատվերի շրջանակներում:
Խնդրի վերաբերյալ ՀՀ առողջապահության նախարարությունը տվեց իր պարզաբանումները:
Նախարարության դեղորայքային քաղաքականության բաժնի պետի ժամանակավոր պաշտոնակատար Անահիտ Մկրտչյանը նշեց, որ շվեյցարական արտադրության «Ռոֆերոն-Ա» դեղամիջոցը ընդգրկված է պետության կողմից կենտրոնացված կարգով գնվող ու համապատասխան հիվանդներին անվճար հատկացվող դեղերի ցանկում: Դեղը հատկացվում է Յոլյանի անվան Արյունաբանական կենտրոնին` թարթիչաբջջային լեյկոզով հաշվառված հիվանդների համար:
Ըստ Ա.Մկրտչյանի` տվյալ դեղին համարժեք փոխարինող հայաստանյան շուկայում ներկա պահին չկա:
Նրա խոսքերով` այս ընթացքում Հայաստան է ներմուծվել «Ռոֆերոն-Ա» դեղի որոշ խմբաքանակ, սակայն ներկրող ընկերությունները չէին կարող նախարարությանը մատակարարել տվյալ դեղամիջոցը, քանի որ դրա համար նախ պետք է մրցույթում հաղթող ճանաչվեին, իսկ արտադրող գործարանին էլ պատվերը պետք է տրվեր նախապես` մոտ երեք ամիս առաջ: «Քանի որ այդ ընկերությունները վստահ չէին, որ մրցույթում հենց իրենք հաղթող կճանաչվեն, դրա համար գործարանին պատվեր չեն ուղարկել: Արդյունքում, առաջացել է դեղի ձեռք բերման խնդիր»,- ասաց Ա.Մկրտչյանը:
Նա միաժամանակ նշեց, որ 2013թ-ին ԱՆ կողմից իրականացվել է «Ռոֆերոն-Ա» դեղի գնման մրցույթ, սակայն մրցույթին որևէ կազմակերպություն հայտ չի ներկայացրել:
Նշենք, որ մեր հրապարակումից հետո առողջապահության նախարարությունը սկսեց որոշակի քայլեր ձեռնարկել: Մասնավորապես, նախարարությունը ներկա պահին բանակցություններ է վարում «Ալֆա ֆարմ», «Նատալի ֆարմ» և «Վագա ֆարմ» ընկերությունների հետ` մեկ անձից գնում իրականացնելու նպատակով:
Ըստ Ա.Մկրտչյանի` վերջին անգամ «Ռոֆերոն-Ա» դեղը ներկրվել է է մեկ շաբաթ առաջ. այն վաճառվում է վերոնշյալ ընկերությունների դեղատներում:
Հարցին, թե առողջապահության նախարարությունն ինչո՞ւ մինչ օրս քայլեր չէր ձեռնարկում և, ընդհանրապես, ի՞նչ է առաջարկում թարթիչաբջջային լեյկոզով հիվանդներին, ի՞նչ անեն այդ մարդիկ, երբ նրանց կյանքը տվյալ դեղից է կախված, Ա.Մկրտչյանը արդարացավ` նշելով, որ իրենք փորձել են միջոցներ ձեռնարկել, մշտապես կապի մեջ են եղել «Հոֆֆման լյա Ռոշե» ընկերության հայաստանյան ներկայացուցչության հետ:
«Հիմա նախարարությունը և «Հոֆֆման լյա Ռոշե» ընկերության հայաստանյան ներկայացուցչությունը զբաղվում են այդ խնդրով, որպեսզի կարողանան դեղի գնման հարցը լուծել և հիվանդներին ապահովել համապատասխան դեղամիջոցով»,- ասաց նա` վստահեցնելով, որ կփորձեն առաջիկա մեկ շաբաթվա ընթացքում լուծել խնդիրը: «Ներկա պահին բանակցություններ են տարվում նաև ներկրող կազմակերպությունների հետ: Բացի այդ «Հոֆֆման լյա Ռոշե»-ի հայաստանյան ներկայացուցչությունը բանակցություններ է վարում արտասահմանյան գործընկերների հետ` դեղը ինչ-որ ձևով ներմուծելու համար»,- ասաց նա:
Նկատենք, որ իրականում խնդիրն առաջացել է ոչ թե այս տարվա հունվարից, այլ տարիներ շարունակ հիվանդները ժամանակին չեն կարողացել ստանալ համապատասխան դեղամիջոցը, լավագույն դեպքում ` երկու կամ երեք ամիսը մեկ:
Ա.Մկրտչյանը նախ նշեց, որ այս տարվա հունվարին նախարարությունն ունեցել է 112 սրվակ «Ռոֆերոն-Ա» և ամբողջը հատկացրել է Արյունաբանական կենտրոնին: «Այսինքն` հունվար-փետրվարին դեղի խնդիր լինել չէր կարող»,-ասաց նա: Մինչդեռ մեր խմբագրություն զանգահարած կինը հակառակն է պնդում` պարբերաբար բողոքելուց հետո են միայն իրեն մարտ ամսին ընդամենը 4 սրվակ դեղ տրամադրել, մինչդեռ իրեն հարկավոր է 8 սրվակ: Մեր այս դիտարկմանը Ա. Մկրտչյանը պատասխանեց. «Դե քանակությունը քիչ է եղել և Արյունաբանական կենտրոնն իմանալով հանդերձ, որ դեղի խնդիր կա, այնպես է արել, որ գոնե բոլոր հիվանդներին որոշ չափով ապահովեն»:
Ինչ վերաբերում է նրան, թե ինչու նախորդ տարիներին էլ դեղը ժամանակին չի տրամադրվել հիվանդներին, Ա.Մկրտչյանը նշեց, որ իրականում առողջապահության նախարարությունը « Ռոֆերոն-Ա» դեղի 100 տոկոսանոց ապահովում չի իրականացնում: Դրա համար էլ խնդիրներ են առաջացել:
Նրա խոսքերով` իրենք բազմիցս դիմել են նաև բարեգործական կազմակերպություններին, այդ թվում` Միացյալ համահայկական հիմնադրամին, որպեսզի իրենց աջակցեն դեղերի նվիրատվության առումով, քանի որ կան որոշ թանկ դեղեր, որոնք պետությունը 100 տոկոսով ապահովել չի կարողանում:
Դիմեցինք նաև «Հոֆֆման լյա Ռոշե»-ի հայաստանյան ներկայացուցչության ղեկավար Աննա Հովհաննիսյանին: Վերջինս նշեց, որ դեռ 2012թ-ի սեպտեմբերին բոլոր երկրների ներկրողները տեղեկացված են եղել, որ մինչև 2014թ-ի հունիսը գործարանը արտադրությունը դադարեցնում է: Դրա համար ամեն երկիր իրեն պահանջվող քանակը պատվիրել է, իսկ քանի որ Հայաստանում տվյալ դեղի համար հայտարարված մրցույթում հայտ չէր ներկայացվել, ներկրողները պատվիրեցին այնքան, որքան կարող էին վաճառել դեղատան ցանցերի միջոցով:
Ըստ Ա.Հովհաննիսյանի`ընդամենը երեք օր առաջ է առողջապահության նախարարությունը նամակով դիմել իրենց, որպեսզի խնդրին լուծում տրվի: «Մենք կապ ենք հաստատել մեր գործընկերների հետ և այս երեք օրվա ընթացքում բոլորն ամեն ինչ անում են, որպեսզի «Ռոֆերոն-Ա»-ն Հայաստան հասցնեն»,- ասաց նա:
Արդյունքում, ըստ նրա, երեկ Բազելից տեղեկացրել են, որ հատուկ Հայաստանի համար կարող են որոշակի քանակություն արտադրել, բայց այն կլինի հոկտեմբերին: Սակայն հստակ չէ, թե ինչ քանակությամբ կարող են ուղարկել: Ա.Հովհաննիսյանը մեզ խոստացավ ավելի ուշ լրացուցիչ տեղեկություններ տրամադրել:
Նա նշեց նաև, որ «Հոֆֆման լյա Ռոշե»-ի սկզբունքը հետևյալն է. արտադրությունը սկսվում է պատվերի օրից, այսինքն` ամեն երկրի համար արտադրվում է այն քանակով, որքան պատվիրվել է: Իսկ արտադրության ընդհանուր գործընթացը տևում է երեք ամիս: Միաժամանակ նա ասաց, որ ամեն ինչ անում են, որպեսզի «Ռոֆերոն-Ա»-ն ավելի շուտ հասցնեն հիվանդներին:
Նշենք, որ ներկայումս Արյունաբանական կենտրոնում հաշվառված է թարիթչաբջջային լեյկոզով տառապող 45-50 հիվանդ:
Փաստորեն, այս հիվանդները, որոնք պետք է ստանան «Ռոֆերոն-Ա» դեղը, ստիպված են եղել կա՛մ իրենց միջոցներով այն ձեռք բերել, կա՛մ ընդհանրապես այն չօգտագործել: Միայն մեր հրապարակումից հետո Առողջապահության նախարարությունը փորձեց միջոցներ ձեռնարկել: Ինչևէ հույս ունենք, որ գոնե այս ամենից հետո լեյկոզով տառապող հիվանդները կապահովվեն համապատասխան դեղամիջոցով: