Ձեր վստահելի աղբյուրը

Մեկնարկել է ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեայի 68-րդ նստաշրջանը, որին մասնակցելու նպատակով արդեն Նյու Յորք է մեկնել Իրանի ԱԳ նախարար Մոհամմադ Ջավադ Զարիֆը, իսկ նախագահ Հասան Ռոհանին ՄԱԿ-ի ամբիոնից ելույթ կունենա սեպտեմբերի 24-ին: Արդեն հայտնի է, որ երկուշաբթի օրը ԻԻՀ ԱԳ նախարարը հանդիպում կունենա ԵՄ արտաքին քաղաքական և անվտանգության հարցերով գերագույն հանձնակատար Քեթրին Էշթոնի և Մեծ Բրիտանիայի ԱԳ նախարար Ուիլյամ Հեյգի հետ: Արևմտյան և իրանական ԶԼՄ-ները հաղորդում են Օբամայի և Ռոհանիի հավանական հանդիպման մասին: Իրան-ԱՄՆ հարաբերությունների կարգավորման հեռանկարի շուրջ Panorama.am-ը զրուցեց իրանագետ Արմեն Իսրայելյանի հետ:

-Որքանով ե՞ք հավանական համարում Իրանի և ԱՄՆ-ի նախագահների հանդիպումը:
-Իհարկե, եթե տեղի ունենա նախագահների հանդիպում, ապա դա միանշանակ դրականորեն կազդի երկկողմ հարաբերությունների կարգավորման գործընթացի վրա: Սակայն, ըստ իս, կարևորը ոչ թե հանդիպման փաստն է, այլ այն բարենպաստ միջավայրը, որը ձևավորվել է Հասան Ռոհանիի ընտրությունից հետո: Վերջին շրջանում, թե՛ ամերիկյան, թե՛ իրանական կողմից եղան որոշակի քայլեր (միմյանց հասցեին ուղղված կոշտ հայտարարությունների մեղմացում, Սիրիայի հարցում համագործակցություն, ուղերձների փոխանակում, ԱՄՆ կողմից Իրանի նկատմամբ տնտեսական պատժամիջոցների մեղմացում և այլն), որոնք հարաբերությունների կարգավորման ազդակներ են հաղորդում: Մի նկատառում, եթե Ահմադինժեադի կառավարման ժամանակ Իրան-ԱՄՆ երկխոսության մասին ցանկացած տեղեկատվություն անմիջապես հերքվում էր և նշվում դրա աննպատակահարմարությունը, ապա ներկայում Իրանի ԱԳ նախարարը հրապակայնորեն խոսում է նախագահների միջև նամակագրության մասին:

-Ի՞նչ ազդեցություն կունենան տարածաշրջանային զարգացումներն Իրան-ԱՄՆ հարաբերությունների կարգավորման վրա:
-Սիրիայի վրա ռազմական հարձակում գործելու՝ ԱՄՆ նախագահի ընդունած որոշումից հետո մտավախություն կար, թե Հասան Ռոհանիի՝ Արևմուտքի հետ հարաբերությունները կարգավորելուն ուղղված քաղաքականությունը կարող է ձախողվել: Հենց այդ պատճառով էր, որ Իրանը զերծ մնաց Սիրիայի հարցում կտրուկ հայտարարություններ անելուց, որպեսզի հարաբերությունների կարգավորման հեռանկարը չմտնի փակուղի:
Գիտեք, հարաբերությունների կարգավորումը բխում է թե՛ Իրանի, թե՛ Միացյալ Նահանգների շահերից: ԱՄՆ-ն առանց Իրանի անուղղակի աջակցության, պարզապես չի կարող Իրաքում և Աֆղանստանում կայունություն ապահովել, Պարսից ծոցում իրավիճակի անկայունությունը նույնպես չի բխում ԱՄՆ-ի շահերից: Իսկ ինչ վերաբերում է Իրանին, ապա նոր իշխանությունների կարևորագույն նպատակը տնտեսական պատժամիջոցները հնարավորինս մեղմացնելն է:

-Ի՞նչ հեռանկարներ կան միջուկային խնդրի կարգավորման հարցում:
-Ինչպես հայտնի է, վերջերս ԻԻՀ նախագահ Հասան Ռոհանիի հրամանագրով միջուկային խնդրի շուրջ Արևմուտքի հետ բանակցություններ անցկացնելու լիազորությունները Ազգային անվտանգության բարձրագույն խորհրդից փոխանցվեցին արտգործնախարարությանը, ինչը նշանակում է, որ նախագահի դերն այս հարցում ավելի է կարևորվում:
Կարծում եմ Իրանի նոր իշխանությունները հավատարիմ կմնան միջուկային հարցում Թեհրանի որդեգրած հիմնական քաղաքականությանը, սակայն, հնարավոր է, որ որոշակի հարցերում գնան զիջումների՝ համոզվելու, թե զիջումներից հետո Արևմուտքն ինչ պատասխան քայլեր է ձեռնարկելու, իրո՞ք մտահոգված է միջուկային խնդրով, թե միջուկային խնդիրն ուղղակի պատրվակ է Իրանի վրա ճնշումներ գործադրելու համար:

Նախորդող հրապարակումներ՝
Իրանի միջուկային ծրագիրը մեկնարկել է Միացյալ Նահանգների անմիջական օժանդակությամբ. Իրանագետի մեկնաբանությունը

Իրան-ԱՄՆ հարաբերությունների հարցը ԻԻՀ ԱԳ նոր նախարարի ծրագրում. Արտաքին քաղաքականության առաջնահերթությունները