Սյունյաց կանայք ՏԻՄ-երում. Համայնքներ կան, ուր ավագանու անդամները բացառապես կանայք են
Սյունիքի մարզը թերևս կարելի է առաջատարը համարել կին ավագանիների թվով: Ու թեև կանանց ներկայությունը ՏԻՄ-երում իրականում այդքան էլ մեծ չէ, այդուհանդերձ մարզի 109 համայնքներում` 7 քաղաքային և 102 գյուղական, ավելի շատ ենք կանանց անուններ հանդիպում, քան, ասենք, Արագածոտնում, որտեղ ամբողջ մարզի կտրվածքով 687 ավագանու անդամներից միայն 33-ն են կին:
Սյունիքում, ինչպես արդեն նշեցինք, իրավիճակն այլ է, 109 համայնքներում ավագանու անդամները հետևյալ կերպ են բաժանվել` 577 ավագանու անդամներից 493-ը տղամարդ են և միայն 84-ը կանայք: Բայց. ամենակարևորն այն է, որ Սյունիքում հինգ համայնքների` Քարահունջի, Տորունիքի, Կոռնիձորի, Հացավանի և Շրվենանցի ղեկավարները կանայք են: Ավելին` երկու համայնքներում ` Խդրանցում և Նժդեհում ավագանու անդամները բացառապես կանայք են` չորս կին մի համայնքում է ավագանու անդամ, չորսն էլ` մյուսում: Ընդ որում երկու համայնքների ղեկավարներն էլ տղամարդիկ են:
Կանանց թվով առաջատար կարելի է համարել նաև Չափնի համայնքը, որտեղ կայացած ՏԻՄ վերջին ընտրությունները (2012-ի ապրիլին) առանձնահատուկ արդյունք են արձանագրել` ընտրվել է 2 տղամարդ և 3 կին, ընդ որում կանանցից մեկը 75-ամյա Գրետա Գևորգյանն է:
Սակայն կա նաև խնդիր. քաղաքային համայնքների ավագանիների ցանկում կանայք գրեթե բացակայում են, օրինակ, մարզկենտրոն Կապանի 15 ավագանու անդամների թվում կնոջ անուն-ազգանուն ընդհանրապես չգտանք: Մեղրի, Քաջարան քաղաքներն ունեն մեկական կին ավագանու անդամ և ևս մեկ կին ավագանու անդամ ունի Գորիսը: Վերջինս` Տոռոզյան Ռուզաննան, ի դեպ, մեկ տարվա ընթացքում երբևէ չի բացակայել ավագանու նիստերից: Սա` իմիջիայլոց, բայց և որպես ակնարկ. ցանկության դեպքում յուրաքանչյուրը կարող է բացել ցանկացած համայնքի ավագանու նիստերի արձանագրությունն ու համոզվել, որ կանայք, սովորաբար, երբեք չեն բացակայում նիստերից: Մինչդեռ կանանց հոգսը` նորից սովորաբար բառն օգտագործեմ, ավելի շատ է:
…Panorama.am-ի հետ զրույցում ևս մեկ քաղաքային համայնքի` Սիսիանի ավագանու միակ կին անդամ Սրբուհի Գրիգորյանն ասաց (ավագանու մյուս 14 անդամները տղամարդիկ են), որ արդեն սովորել է կին ավագանու անդամ արտահայտությանը, թեև Սիսիանի ավագանու պատմության մեջ նա դեռևս առաջին կինն է.
«Իհարկե իմ ձայնը լսելի է. եթե որևէ մեկը խելացի ինչ-որ առաջարկ է անում և դա անում է դիվանագիտորեն, ապա չի կարող լսելի չլինել, անկախ նրանից կին է, թե տղամարդ: Ի դեպ, որոշ տղամարդկանց ձայնն էլ կարող է լսելի չլինել հենց այդ առումով»,- նշեց տիկին Գրիգորյանը մեր այն հարցին ի պատասխան, թե արդյո՞ք իր ձայնը լսելի է 14 տղամարդու և քաղաքապետի կողմից: Նրա խոսքով, գուցեև «կինն ինչ է, քաղաքականությունն ինչ է» արտահայտությունը ավագանու որոշ անդամներ մտքներում և անում են, բայց ինքն ուժեղ անհատ է և ձայնը լսելի դարձնելու խնդիր չունի.
«Իհարկե տեղի-անտեղի էլ չեմ խոսում, չեմ ասում ՝ ես ավագանու անդամ եմ՝ պիտի ինձ լսեք, ինչպես ասուում են ավագանու որոշ անդամներ ու հետո սուս ու փուս կողմ են քվեարկում քաղաքապետի առաջարկին: Կարծում եմ՝ դա նույնպես արժեզրկում է մարդու խոսքը...Խոսքը պետք է արժեք ունենա, խոսքի հետևից պետք է գնալ»:
Հիշելով իր ընտրվելու ժամանակահատվածը, Ս.Գրիգորյանն ասաց, որ որոշներն, այո, հավատում էին իր հաղթանակին, բայց և կային այնպիսինները, որ չէին հավատում: Անգամ իր դեմ ինտենսիվ պայքարողներ են եղել.
«Անկեղծ եմ ասում` հեշտ չէր հաղթելը: Ես կուսակցական չեմ, բարեկամական մեծ շրջապատ չունեմ: Փոքր համայնքներում ընտրվելու հավանականությունը մեծ է նրանց համար, ովքեր մեծ «ցեղ» ունեն` բարեկամը բարեկամին ընտրում է, որ հետո իրեն օգնի: Իսկ մեր հարազատների մեջ ինձանից բացի ավագանու անդամի համար պայքարում էին ևս երկու տղամարդիկ... Բայց ինձ երևի օգնեց սերը Սիսիանի և սիսիանցու հանդեպ` երկար տարիներ որպես լրագրող աշխատում եմ Սիսիանում, երևի իմ աշխատանքի և Սիսիանին իմ նվիրվածության գնահատականն էր»,- ասաց նա, ով ժամանակակից ձևով ընտրարշավ է կազմակերպել` հանդիպումներ դպրոցներում, մանկապարտեզներում ու հոլովակներ: Բայց, կարծիք հնչեցրեց, գուցե հենց դա էլ իրեն օգնել է, քանզի մինչ այդ, որքանով իրեն հայտնի է, ավագանու անդամի թեկնածուները նման քարոզարշավ չէին կազմակերպել:
«Ես համոզված եմ, որ կանայք պետք է ավելի ակտիվ լինեն: Այո, որոշ հարցերում նրանք ավելի շրջահայաց են, որոշ հարցերում անգամ՝ ավելի համարձակ: Բայց դա չի նշանակում, թե ես տղամարդկանց ուզում եմ թերագնահատել, նրանք էլ որոշ հարցերում ավելի ճիշտ որոշումներ կարող են կայացնել: Իսկ կատարելության հասնելու համար պետք է և կանայք, և տղամարդիկ ընդգրկվեն կառավարման համակարգում. դա է ճիշտ ուղին»,- հավելեց Ս.Գրիգորյանը:
Նախորդիվ`
«Խառնվածքով» բազմազան Արագածոտնի մարզը շարունակում է մնալ տղամարդկանց տիրապետության տակ