Ձեր վստահելի աղբյուրը

«ՀԱՅ ՖԵՍՏ 2013» -ի մեկնարկը տրված է. Մեծ Բրիտանիայի «1927» Թատրոնի «Կենդանիները և երեխաները գրավել են փողոցները» մուլտիմեդիա ներկայացումով բացվեց միջազգային թատերական փառատոնը: Մինչ բեմադրությունը Panorama.am-ը զրույցել է ներկայացման դերասանուհի Լյուիս Բարֆութի հետ:

Ազատ դերասանուհին համագործակցում է թատերախմբի հետ: Խաղում է հեղինակ-պատմողի դերը: Կիսով չափ բրիտանուհի, կիսով չափ իռլանդուհի դերասանուհին մեզ հետ կիսվել է ներկայացման ասելիքների, բեմում հեղափոխական ուղերձների, փոփոխություններ անելու և սեփական ընտրության, համամարդկային արժեքների մասին ու բազմաթիվ այլ հետաքիրքիր բաներ պատմել:

Առաջին անգամ «Կենդանիները և երեխաները գրավել են փողոցները» ներկայացումը ցուցադրվել է «Սիդնի Հաուզ» թատրոնում, 2010-ին: Երեք տարվա ընթացքում խաղացվել է ավելի քան 50 երկրներում:

«Կենդանիները և երեխաները գրավել են փողոցները». Բեմի վրա` խիստ տարօրինակ և արտասովոր

«Ներկայացման ժամանակ երեք էկրան է բեմի վրա, որոնք շատ էժան և անպետք տեսք ունեն: Դրանք կարելի է տեղավորել մի ճամպրուկի մեջ: Մենք դրանց վրա շատ գեղեցիկ անիմացիա ենք գցում պրոյեկտորի միջոցով, որոնք ձեռքով են նկարված: Սկսում ենք խաղալ այդ անիմացիայի հետ: Սա խիստ տարօրինակ և արտասովոր է, որովհետև ես իրականում փոխազդեցության և շփման մեջ չեմ մտնում որևէ այլ դերասանի հետ, փոխազդեցության մեջ եմ մտնում էկրանի վրա ցուցադրվող անիմացված կենդանիների կամ երեխաների հետ: Սա խիստ տարօրինակ է ինձ համար որպես դերասանուհի, որովհետև ես պետք է սկսեմ նոր ձևով մտածել»,- ասում նա:
Նաև ժամանակն ու դրա զգացումն է կարևոր: Դերասանուհու բնորոշմամաբ` իրենք չեն կարող նույնիսկ կես վայրկյանով հետ կամ առաջ ընկնել. «Ընդհանուր տպավորությունն այնպիսին է, որ սա շատ խիտ և հստակ խորեոգրաֆիայով պար է»:

Համամարդկային ներկայացումը

«Այս ներկայացման թեման համամարդկային է, մարդիկ գտնում են այն իրենց կապակցելու միջոց: Ոգևորիչ է կարողանալ ներկայացնել այնպիսի արվեստ, որը ստիպում է ամբողջ աշխարհի մարդկանց ունենալ նույն զգացումները կամ զուգակցել այն իրենց կյանքի հետ»,- ասում է Բարֆութը:

Գործողությունները տեղի են ունենում մաշված, աղքատիկ քաղաքային արվարձանում, իսկ հետևի ֆոնի վրա երևում է հարուստ և բարեկարգ քաղաքը: Այս թաղամաս գալիս է մի երիտասարդ աղջիկ, որը փորձելու է փոփոխություն բերել: Այստեղ կա մի տղա, ով փորձում է անել ամեն ինչ, որ կարողանա օգնել աղջկան: Հանդիսատեսը սիրահարվում է նրան:

Քաղաքային իշխանությունները, սակայն, փորձում են ամեն կերպ հսկողություն սահմանել այդ երեխաների վրա, փորձում են ճնշել նրանց: Արդյունքում իրենց դա հաջողվում է` երիտասարդ աղջիկը հաջողության չի հասնում և հեռանում է:

«Ներկայացման մեջ կա մի պահ, որտեղ հանդիսատեսն է որոշում, թե ինչպիսի ավարտ է ուզում այս ներկայացման համար` իդեալիստական, թե իրատեսական: Ստիպում է, որ հանդիսատեսն ինքն իրեն հարց տա և հասկանա, թե ինչ է ուզում, ինչ է ակնկալում: Օրինակ Իսպանիայում և Հորդանանում տրամադրություններն այսպիսին էին` «կարևոր չէ, որ այդ աղջկան չհաջողվեց փոփոխություն մտցնել, ես եմ լինելու այդ փոփոխությունն անողը»: Իսրայելում էլ մի կին շատ նեղսրտեց, որովհետև ինքն ասում էր, որ ուզում է հույս ունենալ կյանքում, արվեստում: Ես նրան ասացի. «Եթե դու ուզում ես հույս ունենալ, դու այդ հույսը կարող ես ստեղծել քո արվեստում»:
 

Սոցիալական ուղերձ` բեմից. «Դո՛ւ ես, որ անում ես փոփոխությունը, հե՛նց դու»

«Ներկայացումը շատ լավ արձագանքներ է ստացել հատկապես Հորդանանից, Դանիայիայից և Իսպանիայից»,- ասում է Լյուիս Բարֆութը.

«Հորդանանում մարդիկ այնքան ոգևորված էին մեր ներկայացումով, որ պարզապես ճչում էին, բացականչում, ոգևորված ձայներ էին հանում և բուռն արձագանքում հենց ներկայացումը դիտելու ընթացքում: Մենք տեսանք, որ երիտասարդ մարդիկ, ովքեր կառուցելու են վաղվա օրը, հետաքրքրված էին մեր աշխատանքով և փորձելու են փոփոխություններ անել` մեր աշխատանքից ներշնչվելով, իսկ դա հիանալի է: Սա միայն այն պատճառով չէր, որ մեր աշխատանքը գեղարվեստական տեսանկյունից արժեքավոր է: Մենք կարողացանք մեր ներկայացման միջոցով սոցիալական ուղերձ հղել, մարդկանց դրդել, որ ցանկանան իրենց կյանքում ինչ-որ բան փոխել…
Իսրայելում ես սեմինար էի անցկացնում երիտասարդ արվեստագեների համար, նրանց մեջ կային երկու փախստականներ Սիրիայից: Նրանց համար սա հատկապես կարևոր էր, քանի որ շատ տխրեցին, որ նմանատիպ բան չունեն իրենց երկրում: Մեր ուղեձում ամենակարևորն այն էր, որ դու ես, որ անում ես այդ փոփոխությունը, դու ես, որ կարող է անել դա, հենց դու: Մեր ներկայացումը կարևոր էր նաև քաղաքական տեսանկյունից:

Սա հեղափոխության հեքիաթ և պատմություն է` քո ընտրության մասին, արդյո՞ք դու ուզում ես և պատրա՞ստ ես փոփոխությանը: Անկախ նրանից, թե որ կտրվածքով ես դու դիտարկում` անձնական կյանքի առումով, հասարակության… դա քո որոշումն է»:

«1927»

«1927» թատերախումբը փորձում է համադրել կենդանի երաժշտությունն անիմացիայի հետ նաև բեմի վրա կատարվող խաղի համար: «Սա նորարարություն է, մենք տարբեր դիսցիպլինաներ ենք բերում և զուգադրում բեմի վրա: Սա նման է կենդանի ռեժիմով ֆիլմ դիտելուն: Կամ մարդիկ դա բնութագրում են որպես կենդանացող, մարմնավորվող գրաֆիակական վեպ»,- ներկայացնում է դերասանուհին:
Թատերախումբը հիմնադրվել է 2005-ին` Սյուզան Անդրեյդը ռեժիսորն ու սցենարիստն է, Փոլ Բարեթը զբաղվում է անիմացիայով, երգահանը` Լիլիան Հենրին է և դերասան Էզմեա Փուլթընը:

Թատերախումբը մեծապես ազդված է համր կինոյի դարաշրջանից: Թատրոնը «1927» անվանելու վրա մեծ ազդեցություն է ունեցել 1927 թվականին թողարկված «Ջազ երգիչ» ֆիլմը, որում առաջին անգամ ձայն հնչեց: Երկրորդ ազդեցությունը «Մետրոպոլիս» ֆիլմից է:
«Ոճական առումով ներկայացման վրա մեծ ազդեցություն է ունեցել այդ ժամանակաշրջանի ուրբան քաղաքային բնութագիրը: Երբ դու ունես շատ հարուստ քաղաքապետ և շատ աղքատ բնակչություն: Թատերախումբը հետաքրքրված է արվեստում տեղի ունեցող շարժմամբ և զարգացմամբ, այսինքն մենք համր կինոյից շարժում ենք կատարում դեպի խոսքը բեմի վրա»,- նշում է Լյուիս Բարֆութը:

«1975»-ը` «ՀԱՅ ՖԵՍՏ»-ում

Դերասանուհին նկատում է, որ սա ամենանորարարական աշխատանքն է Մեծ Բրիտանիայից և Միացյալ Թագավորությունից. «Փառատոնը մեզ համար հնարավորություն է մեր նորարարությունը նոր լսարանի ցույց տալու: Սա կարող է նաև ներշնչանք լինել հասարակության անդամների կամ արվեստագետների համար` փորձել աշխատել նորարարական ոճով»:
 

Լուսանկարները տրամադրել է Բրիտանական Խորհուրդը

Նյութեր թեմայով`

«ՀԱՅ ՖԵՍՏ»-ի սոցիալական ծրագրով Մովսես գյուղի երեխաները թատերախմբերի համար նվերներ են պատրաստել

Սեր, Գաղափար, Գործողություն, Խիզախություն, Երազանք` «ՀԱՅ ՖԵՍՏ». Մուտքն ազատ է լինելու