Ձևական մոտեցումները կշարունակվեն, իսկ կյանքի որակը չի փոխվի. Տնտեսագետները` նվազագույն աշխատավարձի բարձրացման մասին
Տնտեսագետ Թաթուլ Մանասերյանը նվազագույն ամսական աշխատավարձի 5 հազար դրամով նախատեսվող բարձրացումը համարում է անուղղակի ինդեքսավորում` վերջին շրջանում գրանցված գնաճի պայմաններում:
«Սա սպասված բարձրացում էր, սակայն մեր հաշվարկներով կենսաապահովման նվազագույն զամբյուղը ամենահամեստ հաշվարկներով 60-65 հազար դրամի շրջանակներում է»,-Panorama.am-ին նման տվյալներ ներկայացրեց «Այլընտրանք» հետազոտական կենտրոնի ղեկավար Թ. Մանասերյանը:
Նշենք, որ կառավարության առաջիկա նիստի օրակարգում ընդգրկված է «Նվազագույն ամսական աշխատավարձի մասին» ՀՀ օրենքում փոփոխություններ կատարելու մասին օրենքի նախագիծը, որի համաձայն գործող 45 հազար դրամ նվազագույն աշխատավարձը նախատեսվում է հասցնել 50 հազար դրամի: Ընդունվելու դեպքում օրենքն ուժի մեջ է մտնում 2014 թվականի հունվարի 1-ից:
Թաթուլ Մանասերյանն ասում է, որ բազմիցս առաջարկել է, նվազագույն աշխատավարձը բարձրացնելիս բարձր վարձատրվող պետական պաշտոնյաների աշխատավարձերը մնան անփոփոխ այնքան ժամանակ, քանի դեռ նվազագույն աշխատավարձը չի հասցվել կենսապահովման նվազագույն զամբյուղին:
«Տրամաբանությունը սոցիալական արդարության և հասարակության բևեռացման կրճատումն է: Սակայն առաջարկն այդպես էլ չի ընդունվել: Ավելին ասեմ, կենսաթոշակներն ու նվազագույն աշխատավարձը բարձրացնելիս փորձում են նույնը անել բարձր վարձատրվողներին ավելի մեղմ սանդղակով, բայց եթե վերցնենք տոկոսային հարաբերությամբ, ապա կստացվի, որ նրանց թոշակն ու աշխատավարձն է բարձրացվում»,-ասաց տնտեսագետը:
Եթե անփոփոխ չեն թողնում բարձր վարձատրվող պաշտոնյանների աշխատավարձն ու կենսաթոշակը, ապա Մանասերյանը կոչ է անում արդարության սկզբունքը պահպանելու նպատակով ավելացումը կատարել ոչ թե երկրաչափական պրոգրեսիայով, այլ մի քանի հազար դրամով` սիմվոլիկ. «Նրանք կենսաապահովման նվազագույն զամբյուղի խնդրի առաջ կանգնած չեն: Ես չեմ ուզում բարձրացնել այլ հարցեր, երբ ասում են, որ առանց այն էլ այդ մարդիկ ապահովված են, և կարիք չկա այս պահին պետբյուջեից նման շռայլություն թույլ տալ»:
Որպեսզի նվազագույն աշխատավարձը հավասարեցվի կենսաապահովման նվազագույն զամբյուղին, Մանասերյանի խոսքով, նախ պետք է ստվերային տնտեսության կրճատման ուղղությամբ բավարար քայլեր իրականացվեն. «Կարծում եմ, որ այստեղ մենք շատ անելիքներ ունենք, կառավարությունը` նույնպես, այդ ռեսուրսը պետք է օգտագործվի»:
Այս հարցում Մանասերյանի հետ համամիտ է տնտեսագետ Վահագն Խաչատրյանը, ով ընդհանրապես չի ընդունում նվազագույն աշխատավարձ ասվածը:
«Եթե իսկապես ուզում են որակական փոփոխություններ անեն, ուրեմն պետք է տնտեսության մեջ հիմնական փոփոխությունը կատարել, ոչ թե օգնել, աջակցել խոշոր բիզնեսին, որ դրանք միշտ կառավարության կողքին լինեն, այլ պետք է մոռանալ դրանց մասին, որպեսզի իրենց գործով զբաղվեն, բոլորին բերել հարկային դաշտ, ապահովել մրցակցային հավասար պայմաններ տնտեսական գործունեության համար: Հավատացեք, այդ դեպքում կմոռանանք նվազագույն աշխատավարձի մասին էլ, կենսաապահովման նվազագույն զամբյուղի մասին էլ»,-ասաց Վ. Խաչատրյանը:
Նրա խոսքով, տնտեսական այս պայմաններում ձևական մոտեցումները կշարունակվեն, իսկ կյանքի որակը չի փոփոխվի: Վ. Խաչատրյանը նշեց, որ ներկայումս տնտեսության արդյունավետ վարման խնդիր դրված չէ:
«Եթե վերցնում ենք այսօրվա կառավարությունը, այնքան ավելորդ օղակներ կան, որոնց աշխատանքի մասին, եթե փորձենք տեղեկություններ ստանալ, կապշենք, որ այդպիսի կառույցը կա: Ընդհանրապես այսպես է նաև կրթական համակարգում, նայեք ինստիտուտներոմ կատարվող ծախսերը: Այստեղ էլ անարդյունավետ հսկայական ծախսեր են կատարվում»,-ասաց տնտեսագետը, ավելացնելով, որ իշխանությունները խնդիր են դրել ունենալ հնազանդ, աղքատ հասարակություն, որին անընդհատ կարելի է օգտագործել քաղաքական տարբեր միջոցառումների` ընտրությունների ժամանակ:
«Եվ դա շատ հաջողությամբ իրականացվում է: Հիմա պայքարում ենք աղքատության դեմ, աշխատավարձը բարձրացնում ենք 5 հազար դրամով, բայց դրանից աղքատությունը չի նվազում: Համակարգն այսօր չի կարողանում ապահովել նույնիսկ աղքատ վիճակում գտնվող ՀՀ քաղաքացիների ամենասովորական պահանջները»,-ասաց Վ. Խաչատրյանը:
ՀԱԿ անդամի ներկայացմամբ, այս ու այլ հարցերի նկատմամբ չկա ռազմավարական մոտեցում. «Մաքսային Միության անդամակցելու որոշման հայտարարությունից երևաց չէ՞, որ չկա ստրատեգիա: Քաջ Նազարի տարբերակն է` «գյադեք էս կողմն անցեք, գյադեք է՛ն կողմն անցեք»:
Լրահոս
Տեսանյութեր
Ինչո՞ւ հանկարծ ՀՀ իշխանությունները որոշեցին խլել արցախցիների կենսաթոշակային խնայողությունները