Զարդուշտ Ալիզադե. Իշխանությունը հանձնել է Ղարաբաղը և վերցրել մնացած Ադրբեջանը
Ադրբեջանի իշխանության ներքին և արտաքին քաղաքականության իմաստը կայանում է երկիրը անպատժելիորեն թալանելու և ոչ մեկի հետ չկիսվելու մեջ: Այդ մասին «Minval.az» պորտալին տված հարցազրույցում հայտնել է ադրբեջանցի քաղաքագետ Զարդուշտ Ալիզադեն:
Այն հարցին, թե ինչպես են զարգանալու Ադրբեջանի հարաբերությունները Արևմուտքի և Ռուստաստանի հետ Իլհամ Ալիևի նախագահության հաջորդ 5 ընթացքում, քաղաքագետը նշել է, որ արտաքին քաղաքականությունը ներքինի շարունակությունն է:
«Ինչո՞ւմ է կայանում Ադրբեջանի այդ քաղաքականության իմաստը: Նրանում, որ էլիտար խմբերը զբաղված են նավթային, գազային, բյուջետային, երկրի կոռուպցիոն եկամուտների սեփանակաշնորհմամբ: Դա իրենց գոյության և գործունեության հիմնական իմաստն է: Այդ ներքին քաղաքանության անխոչընդոտ իրականացման համար իշխանությունը համապատասխանաբար իրականացնում է արտաքին քաղաքականություն, որն, առաջին հերթին, ապահովում է Ադրբեջանի այսպես կոչված բացարձակ ինքիշխանությունը` այսինքն, անհնազանդությունը միջազգային օրենքին և այն պարտավորություններին, որոնք մեր երկիրն իր վրա է վերցրել, և որոնք կխանգարեին գործող էլիտային թալանել», - ասել է նա:
Ալիզադեի խոսքերով` Ադրբեջանի իշխանությունը հենց այդ պատճառով էլ բարձրացնում են հանրապետության դրոշը, նշում է դրոշի օրը, ժողովրդի մեջ դաստիարակում հավատարմություն ինքնիշխանության հանդեպ: «Կարծես թե ինքնիշխանությունը չի վերաբերում Ղարաբաղին, օրենքների իրականացմանը, այլ վերաբերում է միայն նրան, որ հնարավոր լինի սպառնալ բոլոր օտար հանրապետություններին», - ասել է նա` նշելով, որ իշխանության քաղաքականությունը ուղղված է գլոբալիզացիայի և եվրաինտեգրացման գործընթացները կանգնեցնելու, քանի որ դա կխանգարեր նրանց թալանել Ադրբեջանը:
Ռուսաստանի հետ հարաբերությունների մասին խոսելիս քաղաքագետը հիշեցրել է, որ «ազնվազարմ խան» Հեյդար Ալիևն այդ երկրի հետ այնպիսի հարաբերություններ էր ստեղծել, որոնք սահմանափակում էին Կրեմլի միջամտությունը Ադրբեջանի գործերում: «Դրա համար անհրաժեշտ էր վճարել: Նա վճարեց Ղարաբաղով: Մնացածը դարձավ իր հիերարխիան` մի միջամտեք ներքին գործերի մեջ», - ասել է Ալիզադեն` նշելով, որ Ադրբեջանը դարձել էր Հեյդար Ալիևի տիրույթը, որը նա կարող էր ուզածի պես ղեկավարել:
Ալիզադեի խոսքերով` Հեյդար Ալիևը «հանձնել» է Ղարաբաղը` փոխարենը ստանալով մնացած Ադրբեջանը`նավթի և գազի հետ միասին: Քաղաքագետը նշել է, որ Ադրբեջանը չի անդամակցի Եվրասիական միությանը, քանի որ իշխանության քաղաքականության իմաստը ոչ մեկի հետ չկիսվելն է: «Մենք դեպի Ռուսաստան գնալու ցանկություն չունենք: Այստեղ միայն մենք ենք, իսկ այնտեղ կհայտնվի ինչ-որ ռուս օլիգարխ և մասնաբաժին կպահանջի», - ասել է նա:
Այն հարցին, թե ինչու են Ադրբեջանի և Թուրքիայի միջև ոչ այդքան ջերմ հարաբերությունները ստեղծվել, քաղաքագետը նշել է, որ Թուրքիան ցանկացել է ավելի խորը ներթափանցել Ադրբեջանի գործերի մեջ: «Հատկապես նավթային գործերի մեջ: Իսկ մեր իշխանությունը նրանց ձեռքերին է հարվածել` ասելով, որ չհավակնեն ուրիշի ունեցվածքին: Այդ պատճառով էլ այսօր մեր և Թուրքիայի միջև այդպիսի սառը ընկերություն է: Keep distance – մենք բոլոր երկրների հետ տարածություն ենք պահում, որն անհրաժեշտ է իշխանությանը Ադրբեջանն անպատժելիորեն թալանելու համար: Դա քաղաքականության մեջ գոյություն ունենալու համար նրանց հիմնական նպատակն է», - կրկնել է քաղաքագետը:
«Ադրբեջանական իշխանությունը պաշտպանում է իր տարածքի և հարստությունների անկախ տերը լինելու իր իրավունքը: Այդ պատճառով էլ նա չի պատրաստվում որևէ մեկի հետ թշնամանալ, այդ թվում նաև` վիճել Հայաստանի հետ: Խոստացել են. հանձնել են Ղարաբաղը, վերցրել են Բաքուն: Ինչպես ասում են, տղամարդը պետք է կատարի իր խոստումը: Ժողովրդին հեքիաթներ կպատմեն և զուգահեռաբար կզբաղվեն միջոցների յուրացմամբ: Իսկ դա ամենագլխավորն է: Այդ դեպքում եվրոպամետ ուղղվածությունը շահավետ չէ: Եվրոպան կպահանջի, որ մենք թափանցիկ և արդար լինենք: Իսկ այդ ամենը հաճելի չէ իշխանության համար: Կախվածի տանը պարանի մասին չեն խոսում», - կարծում է փորձագետը:
Ալիզադեն կարծում է, որ Ռուսաստանը վտանգավոր է Ադրբեջանի իշխանության համար, քանի որ ցանկանում է երկիր «սողոսկել» և վերցնել եկամուտների մի մեծ մասնաբաժին: «Իրանի հետ նույնպես վտանգավոր է. այնտեղ հստակ գաղափարական ուղղվածություն կա, որը հիմնված է հասարակական արդարության վրա: Այդ պատճառով իսլամը նույնպես վտանգավոր է: Բաղադրատոմսը, որով կերակրում են մեր ժողովրդին, պարզ է. համաժողովրդական առաջնորդը և նրա թանկարժեք փոխարինողը», - ասել է նա:
Պատասխանելով այն հարցին, թե ինչի հետ էր կապված նախագահ Ալիևի փակ և հապճեպորեն կազմակերպված երդմնակալությունը` քաղաքագետը նկատել է, որ Ադրբեջանը ֆինանսապես բավականին անկախ է դարձել: «Այժմ իշխանությունն իրեն քաղքենու պես է պահում: Ունեն կապիտալ: Բացահայտ ասում են, որ տիրապետում են ֆինանսական միջոցների և այդ պատճառով էլ մենք որևէ մեկից կախում չունենք: Եվ այդ պատճառով էլ նրանք հաշվի չեն առնում Արևմուտքի կարծիքը և հանգիստ կառավարում են բնակչությունը», - ասել է նա:
Սակայն Ալիզադեն կարծում է, որ Ադրբեջանն Արևմուտքին չի առերեսվում: «Մենք, չգիտես ինչու, իրադրությունը ողբերգական ենք ներկայացնում: Արևմուտքի համար Ադրբեջանը գրեթե 99-րդ տեղում է, միգուցե և 200-ում: Արևմուտքը շատ խնդիրներ ունի: Եվ նրանք չեն զբաղվում Ադրբեջանով», - ասել է նա: