Ձեր վստահելի աղբյուրը

ՀՀ քաղաքացիական օրենսգրքի 17-րդ հոդվածի 2-րդ մասն այնքանով, որքանով բարոյական վնասը չի դիտում որպես վնասի տարատեսակ և չի ապահովում բարոյական վնասի փոխհատուցման հնարավորություն, արգելափակելով արդար դատաքննության իրավունքների արդյունավետ իրացումը, միաժամանակ խոչընդոտելով Հայաստանի Հանրապետության միջազգային պարտավորությունների բարեխիղճ կատարմանը, ճանաչվում է ՀՀ Սահմանադրության մի շարք հոդվածներին հակասող և անվավեր: Այս մասին ՍԴ-ն որոշում է կայացրել այսօր, ելնելով քաղաքացի Արթուր Խաչատրյանի դիմումի հիման վրա՝ ՀՀ քաղաքացիական օրենսգրքի 17-րդ հոդվածի 2-րդ մասի ՀՀ Սահմանադրությանը համապատասխանության հարցը որոշելու վերաբերյալ գործի քննության արդյունքներից, տեղեկացնում է «Փաստինֆո»-ն:

Միաժամանակ ՍԴ-ն ՀՀ քաղաքացիական օրենսգրքի 17-րդ հոդվածի 2-րդ մասի իրավական ուժը կորցնելու վերջնաժամկետ սահմանեց 2014թ.-ի հոկտեմբերի 1-ը: Դատարանը հաշվի առավ այն, որ Սահմանադրությանը հակասող ճանաչված նորմի որոշման «հրապարակման պահին անվավեր ճանաչումն անխուսափելիորեն կհանգեցնի այնպիսի հետևանքների, որոնք կխաթարեն այդ պահին տվյալ նորմի վերացմամբ հաստատվելիք իրավական անվտանգությունը, ինչպես նաև նկատի ունենալով, որ պահանջվում է բարոյական վնասի նյութական փոխհատուցման ինստիտուտի համակարգված օրենսդրական կանոնակարգում»: ՍԴ այս որոշումը վերջնական է և ուժի մեջ է մտնում հրապարակման պահից: 

Նշենք, որ հակասահմանադրական ճանաչված հոդվածում բարոյական վնասի մասին չէր խոսվում, իսկ «վնաս» հասկացությունը սահմանվում է հետևյալ կերպ. «Վնասներ են` իրավունքը խախտված անձի ծախսերը, որ նա կատարել է կամ պետք է կատարի խախտված իրավունքը վերականգնելու համար, նրա գույքի կորուստը կամ վնասվածքը (իրական վնաս), ինչպես նաև չստացված եկամուտները, որոնք այդ անձը կստանար քաղաքացիական շրջանառության սովորական պայմաններում, եթե նրա իրավունքը չխախտվեր (բաց թողնված օգուտ)»:

Նկատենք, որ բարոյական վնասի փոխհատուցման անհրաժեշտության մասին, մասնավորապես Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանը հիշատակել էր «Վիրաբյանն ընդդեմ Հայաստանի Հանարպետության» գործով հրապարակված վճռում` ընդգծելով, որ բարոյական վնասի փոխհատուցում չտրամադրելով պետությունը խախտում է Մարդու իրավունքների եվրոպական կոնվենցիայի 13-րդ հոդվածը (իրավական պաշտպանության արդյունավետ միջոցի իրավունք):