«Ուղեղների արտահոսքը կանխելու համար գիտելիքները պարարտ հողի վրա կիրառելու հնարավորություններ են պետք»
Կրթությունը շարունակելու համար արտասահմանյան բուհեր գնում են այն ուսանողները, ովքեր լիարժեք բավարաված չեն տեղում ստացած գիտելիքներով: Այսօր լրագրողների հետ հանդիպմանը նման կարծիք հայտնեց «Եվրասիա» միջազգային համալսարանի ռեկտոր, «Օհանյան» կրթահամալիրի հիմնադիր Սուրեն Օհանյանը և հավելեց, որ չի կարող թույլ ուսանողը մեկնել եվրոպական երկրներ ուսումը շարունակելու:
«Խնդրին պետք է անդրադառնալ և լավ իմաստով, և վատ: Այստեղից գնացած երեխաները հիանալի դրսևորում են իրենց: Լավ է այն առումով, որ երեխան արդեն գիտի, որ դրսում կան նորարարական կրթական ծրագրեր: Շատ ակտիվ է այնտեղ բուհ-գործատու կապը, ինչը մեզ մոտ շատ թույլ է: Գործատուները նույնիսկ մասնակցում են ավարտական քննություններին: Կարևոր է, որ երեխան ուսումնական գործընթացի ընթացքում է վերցնում գործնական հմտություններ: Պետք է հաշվի առնել, որ Հայաստանում բարձր աշխատավարձով աշխատանքի են վերցնում հենց դրսում սովորած կադրերին»,- ասաց նա:
Խաչատուր Աբովյանի անվան հայկական պետական մանկավարժական համալսարանի Կրթության բարեփոխումների և որակի վարչության պետ Մկրտիչ Ավագյանի բնորոշմամբ՝ խնդիրը և մտածելու տեղիք է տալիս, և չի տալիս: Ըստ նրա՝ պետք է հարց տալ. ուսանողները գնա՞ն արտերկիր և ստանան բարձր որակով կրթություն, թե՞ մնան այստեղ ու բավարարվեն միայն տեղի որակով:
«Հարց է նաև, թե որքանով է այսօր արդիական արտասահմանից ուսանողների «ներկրումը» Հայաստան: Այն պատկերը, որ ունենք հայկական մի շարք բուհերում՝ ասիական ուսանողների հոսքը, միանշանակ դրանով որակավորել որևէ բուհ, չի կարելի: Երկու կողմի համար էլ՝ և եկողների, և գնացողների, հարցն ունի և լավ, և վատ կողմեր: Կան վտանգներ, որոնցից մեկն այն է, որ մենք այսօր ունենք ուսանողներ, ովքեր ստացել են կրթություն և շարունակում են իրենց գործունեությունը իրականացնել դրսում, մենք հետ ստանում ենք ոչ ամբողջական թիվ գնացածների ու հետ եկածների»,- ասաց Մկրտիչ Ավագյանը:
Մեկ այլ վտանգ, ըստ նրա, այն է, որ գործատուները մեծ տարբերություն են դնում դրսում սովորած և այստեղ կրթություն ստացած կադրերի միջև: Դեր է սկսում խաղալ դիպլոմը:
Մկրտիչ Ավագյանը նկատեց, որ կան դեպքեր, երբ մարդիկ ուղղակի մեկնում են արտասահմանյան համալսարանում սովորելու և ունեն ֆինանսական սեփական հնարավորություններ, հաճախ այդ ուսանողները սովորում են այնպիսի համալսարաններում, որոնք չի կարելի համարել առաջնային: Դրանց մասնագիտությունները մեր երկրի տնտեսության, գիտության համար այնքան էլ կարևոր չեն:
Panorama.am-ի հարցին՝ ուղեղների արտահոսքի վտանգը միշտ առկա է, ինչպիսի՞ մեխանիզմներ են հարկավոր մշակել և ինչպիսի՞ միջավայր է պահանջվում, որ արտերկրում պատրաստված կադրերը վերադառնան և իրենց գործունեությունը շարունակեն Հայաստանում, Սուրեն Օհանյանը պատասխանեց, որ ուղեղների արտահոսք եղել է և կլինի:
«Նայած, թե որ երկիրը ինչ խթաններ է ստեղծում: Կան որոշակի կազմակերպություններ, որոնք զբաղված են ուղեղներ բացահայտելով և նրանց տանելով: Դրանք հաճախ բացահայտվում են մանկապարտեզի տարիքից: Մենք բավականին ունակ և աշխատասեր ժողովուրդ ենք, դա է պատճառը, որ մեր ուղեղներին «տանում են», դա պատահական չէ: Եթե մենք կարողանանք լիարժեք պայմաններ ստեղծել այստեղ, բոլորը պատրաստ են վերադառնալ»,- ասաց նա:
Մկրտիչ Ավագյանն էլ նշեց, որ միջավայրը կարևոր է, բայց չպետք է մոռանալ, որ ուղեղների արտահոսքը պայմանավորված է այն գլոբալ գործընթացի հետ , որ տեղի է ունենում աշխարհում: «Հարցը մեզ համար օրհասկան կլինի այնքան ժամանակ, քանի դեռ մեր շրջանավարտների համար չենք ստեղծել իրենց գիտելիքները պարարտ հողի վրա կիրառելու հնարավորություններ»,- ասաց նա:
Բանախոսը նկատեց, որ մարդիկ իրենց միլիոնները չեն խնայում ներդնել արտասահմանյան շատ բուհերում. «Եթե մեզ մոտ էլ լինի նման գիտակցում, որ կրթությունը մեր վաղվա օրն է, և եթե մարդիկ ներդրումներ անեն, մենք դժվար թե ուղեղների արտահոսքի շատ մեծ խնդիր ունենանք»:
Լրահոս
Տեսանյութեր
Թովմասյանը՝ Նանուշյանին. Նշել եք՝ ծրագրի իրականացումը պայմանավորված է օրենքով, բայց օրենքը չկա