Գ. Մինասյան. Թուրքիայի արտաքին քաղաքականությունը ձախողվել է
Սևծովյան տնտեսական համագործակցության կազմակերպության (ՍԾՏԿ) գագաթաժողովին դիտորդի կարգավիճակով մասնակցում էր նաև ՍԾՏԿ Խորհրդարանական վեհաժողովում հայաստանյան պատվիրակության ղեկավար Գագիկ Մինասյանը: Գագաթնաժողովի կարևոր դրվագներից մեկը` դրան Թուրքիայի ԱԳ նախարար Ահմեդ Դավութօղլուի մասնակցությունն էր, որի այցի ու դրա արդյունքների շուրջ Panorama.am-ը զրուցեց Գագիկ Մինասյանի հետ:
-Պարոն Մինասյան, հայ-թուրքական հարաբերությունների այս փուլում, ինչ նպատակներ էր հետապնդում թուրքական կողմը` ԱԳ նախարարի մակարդակով ներկայանալով գագաթաժողովին:
-Հասկանալու համար, թե ինչով էր կարևոր Հայաստան կատարած այցի արդյունավետությունը Թուրքիայի համար, պետք է նայել, թե ինչ իրավիճակում է հայտնվել Թուրքիան: Գարնանն այնտեղ տեղի են ունենալու նախագահական ընտրություններ, որի ժամանակ Թուրքիայի ներկայիս իշխող քաղաքական ուժի շանսերը բավականին համեստ են: Խնդիրը վերաբերում է ոչ միայն արտաքին քաղաքականության բացարձակ ձախողմանը, այլ այն խնդիրներին, որոնք առկա են թուրքական հասարակության ներսում: Խոսքը հատկապես վերաբերում է ընթացիկ տարում, Թաքսիմի հրապարակում տեղի ունեցած բողոքի ակցիայի ներկայացուցիչների նկատմամբ անհամարժեք ուժի կիրառմանը ու դրա հետևանքով առաջ եկած խնդիրներին:
Այս տեսանկյունից, նվազագույնը ներքին լսարանին դրական մեսիջներ փոխանցելու համար անհրաժեշտ էր գոնե մեկ ուղղությամբ որևէ դրական արդյունք ցույց տալ:
Այս գործոնները հաշվի առնելով, առավել պարզ է դառնում, թե ինչու էր Թուրքիայի ԱԳ նախարարևը փորձում մեծ շուք հաղորդել իր այցին և պատահական չէր, որ Դավութօղլուն Երևան էր ժամանել բավականին մեծ շքախմբով, որի մեջ մեծ թվով լրագրողներ կային: ՀՀ ԱԳՆ մոտեցումն առ այն, որ հայ-թուրքական հարաբերություններում տեղաշարժ կարող է գրանցվել միայն այն դեպքում, եթե թուրքական կողմը շարժվի երկկողմ ստորագրված արձանագրությունների տառին ու ոգուն հարիր պահվածքով, լրիվությամբ համարժեք է ստեղծված իրավիճակին:
Երկու երկրների միջև հանդիպում իհարկե կայացավ, սակայն նմանատիպ հանդիպումներ տեղի ունեցան նաև կազմակերպության անդամ մյուս երկրների ներկայացուցիչների հետ:
-Ինչով էր պայմանավորված այն հանգամանքը, որ Ա. Դավութօղլուն մամուլի ասուլիս տվեց միայն թուրք լրագրողների համար:
-Թուրքիայի ԱԳ նախարարը տեսնելով, որ իր ակնկալիքները չեն արդարանում ու իր այցին մեծ շուք չի հաղորդվում` գնաց մամուլի ասուլիս տալու ճանապարհով, ընդ որում` նա խուսափեց հայ լրագրողների հարցերից` խուսափելով այնպիսի հարցադրումներից, որոնք կընդգծեի թուրքական դիվանագիտության ֆիասկոն:
-Ինչպես կգնահատեք Դավութօղլուի` հայ-թուրքական հարաբերությունների առնչությամբ Երևանում հնչեցրած հայտարարությունները:
-Միակ դրական բանը, որն առկա էր նրա հայտարարություններում այն է, որ Դավութօղլուի խոսքում բացակայում էր նախապայմանների առաջ քաշումը, մասնավորապես, հարաբերությունների կարգավորման հիմքում վերջինս ինչպես նախորդ դեպքերում չընդգծեց արցախյան որոշ շրջանների վերադարձի հարցը:
-Ինչով եք պայմանավորում այն հանգամանքը, որ ադրբեջանական լրատվամիջոցները նշում են, որ Դավութօղլուն Երևանում, այնուամենայնիվ, խոսել է հայկական զորքերի, որոշ արցախյան շրջաններից դուրս բերելու մասին:
-Դավութօղլուն նման բան չի հայտարարել, ինչպես է ստացվում, որ հայկական ու արտասահմանյան լրատվամիջոցները գրում են, որ Դավութօղլուն նախապայմաններ առաջ չի քաշել ու միայն ադրբեջանական լրատվամիջոցները հակառակն են պնդում
Դա չափազանց բնութագրական է այն վիճակին, որում պահում է սուլթանական իշխանությունը ադրբեջանական հասարակությանը: Ադրբեջանը հին միֆերի վերակենդանացման է տանում` պնդելով, թե իբր Դավութօղուն նախապայմաններ է առաջ քաշել: Ադրբեջանի իշխանությունը շարունակում է պատրատնքների մեջ պահել իր հասարակությանը: Սա մի օր պոռթկում է առաջացնելու Ադրբեջանում ու վախենալով դրանից իշխանությունը շարունակում է թմբիրի մեջ պահել իր հասարակությանը:
Դավութօղլուի այցի ֆոնին տեղեկություններ շրջանառվեց ԱՄՆ պետքարտուղարի` Երևան այցելելու մասին: Արդյոք փոխկապակցվածություն եք տեսնում ԱՄՆ պետքարտուղարի այցի ու հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորման միջև:
-Հատկապես Մաքսային միությանը Հայաստանի անդամակցելու ֆոնին ԱՄՆ-ի ու Եվրոպայի մոտեցումներում փոփոխություններ են ակնկալվում: ԱՄՆ պետքարտուղարի այցը պարզորոշ կերպով ցույց կտա, որ առանց նախապայմանների, հայ-թուրքական հարաբերությունների նորմալացման գործընթացն ԱՄՆ քաղաքականության առաջնայնություններից է և Վաշինգթոնը շարունակելու է ջանքերը` գործընթացն իր տրամաբանական լուծմանը հասցնելու հարցում: