Ձեր վստահելի աղբյուրը

Ագրարագյուղացիական միավորման նախագահ Հրաչ Բերբերյանն անցնող 2013-ը արդյունավետ չի համարում գյուղատնտեսության ոլորտի համար, աշխատանքները կատարվել են թերի, ինչը մասնագիտական գիտելիքների պակասի հետևանք է: Նախարարության հրապարակած թվերի մի մասն էլ, ինչպես Panorama.am-ի հետ զրույցում պնդեց Բերբերյանը, ուղղակի նկարված են. «Աշխատանքը գնահատվում է ոչ թե Թերլեմզյանի նկարչական ուսումնարանն ավարտելով, այլ լավ արդյունքներով»:

«Բնագավառում ստեղծվել է մի քանի համակարգ` ոռոգման, հակակարկտային և այլն, որոնք աշխատում են իրենք իրենց համար: Կարծում եմ, նախարարությունը հենց այս խնդիրներով պետք է զբաղվեր, գյուղացուն թալանից պաշտպաներ և ոչ թե Երևանում տոնավաճառներ բացելով, որտեղ գները Կոմիտասի կամ երևանյան այլ շուկաներից բարձր են»,-ասաց միավորման նախագահը:

Բերբերյանի գնահատականները գյուղատնտեսության տարբեր ճյուղերի վերաբերյալ.

Կարտոֆիլի ցանքատարածությունները կրճատվել են. խոսքը 3-4 հազար հեկտարի մասին է: Մյուս տարի էլ նվազելու միտում կա` մոտ 1000 հա-ով, այստեղ կայուն վիճակ է, բայց անելիքներ դեռ կան: «Եթե գյուղացուն կարողանանք ապահովել սերմացուով և խոչընդոտներ չլինեն արհեստական, արտադրությունը կայուն կլինի, ապա բերքատվությունն այս տարվանից վատ չի լինի: Արտահանման առումով խնդիրներ եղան. Կլանային տնտեսության ներկայացուցիչները փորձում էին սահմանի վրա խնդիրներ ստեղծել, սակայն չստացվեց, հիմա արտահանումը շարունակվում է, գներն էլ գյուղացու համար շահութաբեր են: Եթե երեք տարի այս տեմպերը պահենք, և մենք կփորձենք պահել, որովհետև մասնավոր սեկտորի կողմից վերջին 15 տարվա ընթացքում մոտ 15 մլն եվրոյի ներդրում է կատարվել, ապա ես խոստանում եմ, որ տարածաշրջանում Հայաստանը կարտոֆիլի գծով կդառնա փոքր Հոլանդիա: Տեսեք, եթե խանգարող չկա, շահույթ կա, գյուղացին առանց պետության ներդրումներ էլ է անում»:

Հացազգիները բարվոք վիճակում են: «Կառավարության հնգամյա ծրագիրն իր ավարտին է մոտենում և մենք այստեղ ունենք սերմերի կայուն բազա, չնայած եղան նեգատիվ երևույթներ, գիտեք գյուղացիները դժգոհում էին որակից, անփութության հետևանքով վատ սերմացու էր ներկրվել Հայաստան: Բայց ինչևիցե գործն արված է դրական, հաջորդ տարի այստեղ պրոբլեմ չենք ունենա, այս տարի էլ չունենք»: Նա այդ ֆոնին մտահոգիչ է համարում ցորենի ներկրման ծավալները: «Այստեղ էլ թվերի անալիզը բերում է նրան, որ «գործիչները» փորձում են իրենց աշխատանքը գերազանց ցույց տալ, փառք աստծո, պլանային պետություն չենք, շուկայական հարաբերություններ են, և ներկայացրած ցուցանիշները որևէ մեկի վրա չեն ազդի, շուկան է որոշում»:

Ծիրանի համար հաջող տարի էր: «Բայց գիտեք հաջորդ տարի ծիրանի նման բերք պետք չէ սպասել: Այգիները պետք է հանգստանան, դա նորմալ երևույթ է: Մթերման հետ կապված խնդիրներ եղան, գյուղնախարարության աշխատակիցներից մեկը, որին ես համարում եմ անչափահաս, հայտարարեց, որ ծիրանի մթերման գինը 600 դրամ է, մթերող ընկերությունն եկավ, ասեց` 250 դրամ, իսկ հավաքած ծիրանն այդպես էլ մնաց, փչացավ: Խեղճ գյուղացին վերջը 70 դրամով հանձնեց պահածոների գործարան»:

Խաղողագործության ոլորտում իրավիճակը կայուն է, ինչ վերաբերում է խնձորին, վիճակը վատ է, նոր այգիներ չեն հիմնվում: «Վերջին երկու տարում տեղական խնձորի գինը չի իջնում»:

Անասնապահությունն ու անասնաբուծությունը զավեշտալի վիճակում են: «Ունենք բրուցելյոզ, սիբիրախտ, տուբերկուլյոզ: Սրանց հարցը տարիներով չի լուծվում: Ի զարմանս մեզ, նախորդ տարվա 9 ամիսների համեմատ այս տարվա 9 ամիսներին 50 տոննա ավելի շատ կաթի փոշի է ներկրվել Հայաստան, մինչդեռ գյուղատնտեսության նախարարությունից հայտարարում են, թե անսանագլխաքանակը, այդ թվում տավարինը, ավելացել է: Սա մեզ կասկածելու առիթ է տալիս, որ այդ թվերը կեղծ են»: Ինչ վերաբերում է մսի գնի անկմանը, որը պատասխանատուները պայմանավորում են անասունների գլխաքանակի աճով, Բերբերյանն այլ կերպ է մեկնաբանում. «Մենք ունենք 300 հազար արտագաղթ, ինչը բնակաբանար, պետք է ազդեր մսի սպառման ծավալի վրա: Օգտվելով առիթից բնագավառի «մասնագետները» հայտարարում են, թե ռեկորդային գլխաքանակի աճ ունեն: Իսկ եթե ինձ եք հարցնում, ապա գլխաքանակի աճ չի եղել»:

Ինչ վերաբերում է ցեղական ցուլիկների Հայաստան բերելու ծրագրի արդյունավետությանը, ապա Բերբերյանը նախարարության այդ նախաձեռնությունը ձախողված է համարում: «Մեր բնակլիմայական պայմաններին չեն համակերպվում, կան անկումներ, որոնք փորձում են թաքցնել: Խնդրի լուծման լավագույն միջոցը, իմ խորին համոզմամբ, դա արհեստական սերմնավորման միջոցով հոտի բարելավումն է, սա ավելի էժան կնստի»:

Բանջարաբուծության ոլորտում շեշտակի անկում ունենք, ինչի հետևանքով վերջին 30 տարում անընդհատ տոմատ արտահանող Հայաստանը դարձել է տոմատ ներկրող երկիր: «Անկումն ազդել է նաև պահածոյագործության վրա, պետք է գտնել մեղավորներին ու խստագույնս պատժել: Սա միանշանակ»: Բերբերյանը համարում է, որ անկումը նաև ցեցի դեմ անարդյունավետ պայքարն է: «Երկու տարի պայքարեցինք, որ ցեցի դեմ լինի ավիացիայի միջոցով պայքար: Արարատյան հարթավայրում 50-70 գյուղում ցեցը լավ աշխատում է: Թերի աշխատանք է կատարվել»:

Ոռոգման համակարգում մարդիկ զբաղված են աչքակապությամբ, փորձում են ցույց տալ, թե ինչ-որ բարեփոխումներ են արել: «ՋՕԸ-ների մի մասը սրա ենթակայությունից տեղափոխում են նրա ենթակայությամբ, հիմա Ադիբեկին չի ենթարկվելու, ենթարկվելու է Պողոսին, դրանից ի՞նչ: Մինչդեռ պետք էր ՋՕԸ-ներին ալտերնատիվ գտնել, կաթիլային ոոռգման համակարգ ներդնել: Դա իր հերթին կբերեր ջրի գնի նվազում»: Նույնը հակակարտային համակարգերի դեպքում է, մինչդեռ գյուղացու ու հակակարկտային կայանի միջև ոչ մի պայմանգիր չկա:

 Panorama.am-ը 2013-ը կամփոփի նաև գյուղնախարարության տեսանկյունից:

Այստեղ ներկայացված են տարվա ընթացքում գյուղատնտեսական խնդիրների վերաբերյալ Panorama.am-ի հրապարակումների մի մասը`

Հրանուշ Խառատյանը` հողերի խոշորացման մասին. Գերաղքատացած մեր գյուղացին, ամեն ինչից բացի, չի կարող սոցիալապես անապահով ճանաչվել

Հրանուշ Խառատյան. Թղթի վրա ունենք զգալի թվով բիզնես վարկեր, բայց իրականում դա տնտեսության մեջ ներդրում չեն

Առանց մրգի մնացած Մրգաշատում մարդիկ ոչ թե ապրում են, այլ` գոյատևում

Արազափում գյուղացիները կանգնած են հողը կորցնելու վտանգի առաջ. Բանկը չի պատրաստվում զիջել տոկոսները

Հ. Բերբերյան. Գյուղացիների թալան է իրականացվում 

Կարկուտից պաշտպանելու համար Բերբերյանը առաջարկում է ցանցապատել այգիները 

Հ. Բերբերյան. Չար լեզուները փորձում են բարձր ինքնարժեք ցույց տալ, որպեսզի իրենց դիրքերը պահպանեն

Ս. Սեդրակյան. Համայնքների խոշորացման ծրագիրը կործանարար հետևանքներ է ունենալու

Արմավիրի գյուղերում ցրտահարվել են վարունգները

Գյուղացիներն ահազանգում են. Դաշտերը չորանում են

Թունանյութը չինական էր. «Հրաշք այգու» տնօրենը գտնվել է

Հարթագյուղի հիվանդ կովերին մորթել են, միսը վաճառել

Լոռիում արձանագրվել են սիբիրյան խոցի դեպքեր

Ի՞նչ անել խոզերի ու հավերի հետ. Ցորենի թեփն արագ թանկանում է

Որտեղի՞ց գնել էժան ցորենի թեփ. Հանձնաժողովը հասցեներ է հրապարակել

Միսն էժանանում է. «Գյուղացիները կենդանիների ձեռքը կրակն են ընկել»

Կարտոֆիլային պատերա՞զմ. «Պատերազմները հո միայն զենքո՞վ չեն լինում»

Վրաստանը Հայաստանից ներկրվող կարտոֆիլը վարակված է համարում. Բախչագուլյանը խնդիրը տեղում հասկանալու համար կմեկնի Վրաստան

«Թուրքի արած է, նպատակը` գյուղացուն թալանելը». Բերբերյանը` կարտոֆիլի շուրջ ստեղծված աղմուկի մասին

Վրաստանում հայտնաբերված վարակված կարտոֆիլը Հայաստանից արտահանված չի եղել. Արթուր Նիկոյան

Պիպոյանը` վարակված կարտոֆիլի մասին. «Եթե Վրաստանը անօրինական է գործում, պետք է բողոքել համապատասխան ատյաններ»

Գյուղացուն ռուսական զորքի պատճառած վնասը փոխհատուցել են. «Հըլը մի բան էլ քառակին»

Գյուղացու ապրուստը հողին են հավասարեցնում. «Եկեք, օգնության հասեք»

Սադունցի դեպքեր. «Գյուղապետը գլուխը բռնել է, ասում է, էս իիի՞նչ են արել»

Հողը գյուղացու սեփականությունն է, իրոք ռուսական զորքն ավիրել է. Փոխհատուցում են խոստացել

Զորավարժանքներ. Որքան իրական տեղանք է հարկավոր դրա համար