Ձեր վստահելի աղբյուրը

 «Առաջին անգամ ես բախվեցի «ազգային խնդրի» հետ 1988 թ.-ին, երբ Լեռնային Ղարաբաղում սկսվեց հակամարտությունը»,- գրում է ռուս լրագրող Տատյանա Շերբինան` «Московские новости» ռուսական թերթի կայքում տպագրված հոդվածում:

«Եվ ահա, ես Ադրբեջանի մայրաքաղաք Բաքվում եմ, 2010թ.-ն է: Կլոր սեղանի շուրջ նստած է Ադրբեջանի մտավորականությունը, բոլորը` ադրբեջանցիներ: Վերջին քսան տարիների ընթացքում Բաքուն դադարել է կոսմոպոլիտ լինել»,- գրում է Շերբինան:

Լրագրողը նշում է, որ մինչ Բաքու այցելելը իրեն զգուշացրել էին, որ հայերի մասին ընդհանրապես չխոսի Ադրբեջանում, և նա չէր էլ պատրաստվում: Սակայն, առաջին հարցը, որ իրեն ուղղեցին Բաքվում այն էր, թե նա ինչպես է վերաբերվում հայերին:

Շերբինան խոստովանում է, որ պատասխանել է «ոչ մի կերպ», որպեսզի կարողանա փոխել քննարկման թեման:

Այնումենայնիվ, ինչպես նշում է հեղինակը, նրա պատասխանը լարվածության մի մեծ ալիքի պատճառ է դարձել: Սեղանի ծայրից հնչել է հետևյալ արտահայտությունը. «Ուրեմն, դուք հայերի կողմի՞ց եք»:

«Ես ոչ ոքի կողմից էլ չեմ: Ես ռուս եմ. հայ-ադրբեջանական հակամարտությունը ինձ չի վերաբերում»,- պատասխանել է Շերբինան:

Հեղինակը ընդգծում է, որ իր խոսքից անմիջապես հետո ադրբեջանցիները սկսել էին իրեն պատմել, թե «ինչեր են արել նրանք (հայերը` ծան. խմբ.)»:

Շերբինան նշում է, որ թեման փոխելու համար ասել էր, թե տեղյակ է նաև Սումգայիթում հայերի նկատմամբ իրականացված ջարդերի մասին: Սակայն ադբեջանցիները իրեն պատասխանել էին, թե այդպիսի բան չկա. «նրանք (հայերը` ծան. խմբ.) լվացել են ձեր ուղեղը, նրանք գրավել էին ամբողջ ռուսական հեռուստատեսությունը»:

Երբ լրագրողը պատասխանել է, որ հեռուստացույց չի դիտում, իրեն սկսել են պատմել, թե «Հայաստանը հարավային Ադրբեջանն է, իսկ Խորհրդային միությունը ստեղծել է Հայաստանը` Ադրբեջանին ոչնչացնելու համար», - ասվում է հոդվածում:

«Ես հասկանում էի, որ եթե այդ ժամանակ սկսեի խոսել Հայաստանի դարավոր պատմության մասին, ապա բոլորն այնտեղ կսկսեին մտածել, թե ես հայ լրտես եմ, իսկ ես դեռ մի քանի օր ևս պետք է մնայի Ադրբեջանում: Ես հստակորեն ասացի, որ ինձ չի հետաքրքրում Հայաստանը և սկսեցի գովել ուտեսները`տոլման , չրերով փլավը և այլն»,- գրում է լրագրողը:

«Իսկ դուք գիտե՞ք, որ հայերը գողացել են մեզնից տոլման: Ինչպիսի խայտառակություն», - հայտարարել էին ադրբեջանցիները:

Շերբինան ասել էր, որ չգիտի այդ մասին, քանի որ չի եղել Հայաստանում, հազիվ իրեն զսպելով, որ չասի, թե հայերը տոլմա էին պատրաստում դեռ այն ժամանակներից, երբ Ադրբեջան ընդհանրապես գոյություն չուներ, հավելում է հեղինակը:

Հոդվածում ասվում է, որ այսօր էթնիկ ինքնությունը ուռճացվում է, իսկ մտավոր ինքնությունը` ոտնահարվում: « Յուրաքանչյուրն ունի իր ատելու և վիրավորելու պատճառները: Ես պատրաստ չեմ որևէ մեկին դատապարտելու, այնքան ժամանակ քանի դեռ իմ անձին վիրավորանք չի հասցվել, իսկ իմ անձին ամենաշատը վիրավորում է ատելության և ստոր ստի առկայությունը», - հավելում է նա: