Ս. Ծննդյան տոնակատարություններն ավարտվում են Քրիստոսի Անվանակոչության տոնով
Սուրբծննդյան տոնի հանդիսություններն ավարտվելու են հունվարի 13-ին` Տիրոջ Անվանակոչությամբ, որը նվիրված է Մանուկ Հիսուսին` տաճարին ընծայելու, 8-րդ օրը թլպատվելու և անվանակոչվելու հիշատակին:
Այդ օրը ևս բոլոր եկեղեցիներում մատուցվում է Ս. Պատարագ:
Հիշեցնենք, որ Սուրբ Ծնունդը Հայ առաքելական եկեղեցին նշում էր հունվարի 6-ին:
Արարատյան թեմի պաշտոնական կայքի տեղեկացմամբ, ըստ հրեական օրենքի` ծննդյան 8-րդ օրը Հիսուս, ինչպես նորածին ամեն մի արու զավակ, թլփատվեց և անվանակոչվեց: Այդ մասին վկայում է Ղուկաս Ավետարանիչը. «Եվ երբ ութ օրերը լրացան, և նա թլփատվեց, նրա անունը Հիսուս դրվեց, ինչպես հրեշտակի կողմից կոչվել էր, երբ դեռ չէր հղացվել մոր որովայնում» (Ղուկ. 2:21): Հիսուս եբրայերեն բառ է, որ նշանակում է Փրկիչ: Գաբրիել հրեշտակը, Աստվածամորն ավետելով Աստծո Որդու ծննդյան մասին, Հիսուս անունն է հիշատակել: Այս մասին կրկին վկայում է նույն Ավետարանիչը. «Եվ ահա դու կհղիանաս և կծնես մի որդի և նրա անունը Հիսուս կդնես» (Ղուկ. 1:31): Հիսուս անվանը զուգահեռ Փրկչին տրվում է նաև Քրիստոս անունը: Այն հունարեն բառ է, որ նշանակում է Օծյալ և համապատասխանում է եբրայերենի Մեսիային: Փրկչի անվանակոչության տոնին հայոց բոլոր եկեղեցիներում մատուցվում է Սուրբ Պատարագ, իսկ նախորդ օրը երեկոյան ժամերգության ավարտին կատարվում է նախատոնակի արարողություն:
Ս. Ծննդյան տոնի կարևոր արարողություններից է Տնօրհնեքը: Տարվա ընթացքում նվազագույնը երկու անգամ հարկ է հոգևորականի հրավիրել` Տնօրհնեքի: Տնօրհնեքի արարողության հաստատողը մեր Տեր Հիսուս Քրիստոսն է: Նա Իր աշակերներին, երբ առաքում էր քարոզելու երկնքի արքայությունը, ասաց. «Որ տունը որ կմտնեք, խաղաղություն ցանկացեք այդ տանը» (Տես Մատթ. 10:12-13): Ավետարանի վկայությամբ` Սուրբ Զատիկի երեկոյան հարուցյալ Քրիստոս փակ դռների միջով մտավ Վերնատուն, ուր հավաքվել էին աշակերտները, և օրհնեց նրանց (Տես Հովհ. 20:19-20):
Առաքյալները մտնում էին քրիստոնյաների տները և ավետում Աստվածահայտնության և Սուրբ Հարության Բարի լուրը: Հոգևոր բարեպաշտական աստվածահաստատ այս արարողությունը Առաքելական Ս. Եկեղեցին շարունակական է դարձրել տնօրհնեքի միջոցով: Ս. Ծննդյան և Ս. Հարությանը հաջորդող օրերին եկեղեցու սպասավորները այցելում են մարդկանց տները և փոխանցում Հիսուս Քրիստոսի Ծննդյան կամ Հարության Ավետիսը, օրհնում նրանց բնակարանը և բնակիչներին, նաև տան բարիքները` հացը, աղը և ջուրը, օրհնում օջախը: Ապա քահանան օրհնված ջուրը խաչաձև ցողում է բնակարանի անկյունները և օջախի անդամների համար պահպանություն հայցում Ամենակալից:
Հայ Առաքելական Սուրբ Եկեղեցին հաստատել է տնօրհնեքի երեք արարողություն` Սուրբ Ծննդյան, Սուրբ Հարության և նորակառույց բնակարանի օրհնություն: Նա, Ում երկինքն ու երկիրը չեն կարողանում պարփակել, սքանչելի խորհրդով մտնում է մեր տուն, ինչպես Բեթղեհեմի քարայրն էր մտել: Ամենակալ Տերը այցելում է մեզ և մեր բնակարան, և ինչպես Իր ծննդյան գիշերը հովիվները, հրեշտակից ավետիս ստանալով, մտան այն այրը, ուր ծնվեց Քրիստոս, այդպես էլ եկեղեցու հովիվները մտնում են մարդկանց բնակարանները` իրենց հետ բերելով Աստծո օրհնությունները:
Տնօրհնեք է կատարվում նաև այլ օրերին, եթե դրա անհրաժեշտությունը կա (այդ մասին ճշտել հոգևորականի հետ):
Տնօրհնեքի կատարման նպատակն ու իմաստը լիարժեք ընդգծվում է բնակարանամուտի ժամանակ ընթերցվող ավետարանական հատվածում. «Այսօր այս տան համար փրկություն եղավ…, որովհետև Մարդու Որդին եկավ փնտրելու և փրկելու կորածին» (Ղուկ. 19: 9-10): Քանի որ տնօրհնեքը կարևոր է մեր ընտանիքի խաղաղության, սիրո, համերաշխության համար, անհրաժեշտ է, որ մենք հոգևորականին հրավիրենք տնօրհնեքի: «Եթե Տերը տունը չշինի, իզուր են չարչարվում այն շինողները, եթե Տերը քաղաքը չպաշտպանի, իզուր են հսկում պահապանները նրա» (Սաղմոս 126:1):