Ձեր վստահելի աղբյուրը

«Human Rights Watch» միջազգային իրավապաշտպան կազմակերպությունը հրապարակել է մարդու իրավունքների պաշտպանության վերաբերյալ իր հերթական տարեկան զեկույցը (World Report 2014), որում առանձին բաժիններով անդրադարձել է մի շարք երկրների:

Ստորև ներկայացնում ենք Ադրբեջանի վերաբերյալ «HRW» -ի զեկույցը՝ որոշ կրճատումներով.

«2013թ. մարտի 10-ին ոստիկանությունը ջրային փամփուշտներ էր կիրառել չարտոնված ցույցերը ցրելու համար, որոնք հավաքվել էին բողոքարկելու ոչ մարտական պայմաններում զինվորների մահվան և բանակում տեղի ունեցող չարաշահումների վերաբերյալ:

Տարվա ընթացքում Ադրբեջանի կառավարության ազատ արտահայտվելու և հավաքի վերաբերյալ ռեկորդն էլ ավելի կտրուկ է վատթարացել: Իշխանությունները կեղծ մեղադրանքներով ձերբակալել են քաղաքական ակտիվիստների, քննադատ լրագրողներին, ցրել են մի շարք խաղաղ ցույցեր և ընդունել օրենսդրական բարեփոխումներ, որոնք հետագայում էլ ավելի են սահմանափակել հիմնարար իրավունքները: Այս հետապնդման մթնոլորտը պայմանավորված է 2013թ. հոկտեմբերին կայացած նախագահական ընտրություններով, ըստ որի ընտրվել է գործող նախագահ Իլահմա Ալիևը:

Կառավարությունը մայրաքաղաք Բաքվում շարունակում է իր քաղաքային նորացման քարոզարշավը, որն ուղեկցվում է հարյուրավոր ընտանիքների առանց համապատասխան փոխհատուցման բռնի տեղահանումներով: Խոշտանգումները և վատ վերաբերմունքը մնում են անպատիժ:

ԵԱՀԿ-ի միջազգային դիտորդները քննադատել են նախագահական ընտրությունները, նշելով, որ այն չի համապատասխանել միջազգային ստանդարտներին:

Ըստ նրանց գնահատականների, ընտրատեղամասերի 58 տոկոսում վատ կամ շատ վատ են անցկացվել ընտրությունները: Սակայն ԵԽԽՎ-ն ավելի մեղմ քննադատություն է հնչեցրել:

2013թ-ին առնվազն 5 լրագրողներ են ձերբակալվել՝ քննադատական հոդվածներ և լրագրողական հետաքննություն իրականացնելու պատճառով:

Զրպարտչական քարոզարշավը սկսվել է 2012 թ.-ին՝ «Ազատություն» ռադիոկայանի լրագրող Հադիջա Իսմայիլովայի հանդեպ և շարունակվել 2013թ.-ին, նա ակնհայտ կերպով փոխհատուցում է նախագահի ընտանիքի և մերձավոր գործընկերների գործարքների հարցում հետաքննություն իրականացնելու համար:

Փետրվարին, կառավարությունը նույն արշավը սկսեց հայտնի գրող Աքրամ Այլիսլիի նկատմամբ այն բանից հետո, երբ նա տպագրեց վեպ, որում առկա էր քննադատական վերլուծություններ Ադրբեջանի արդի պատմության և հայերի հանդեպ վերաբերմունքի հարցում:

Նախագահ Իլհամ Ալիևն Այլիսլիին զրկեց կառավարության կողմից տրմադրվող հատուկ թոշակից, ինչպես նաև «Ժողովուրդի գրող» պատվավոր կոչումից, նրա կինն ու որդին նույնպես ազատվեցին աշխատանքից:

2013թ. փետրվարին խորհրդարանը ընդունել է օրենսդրական փոփոխություններ՝ անհնար դարձնելով օրինական կարգով չգրանցված խմբերին ստանալ դրամաշնորհներ և նվիրաբերություններ, որն էլ ռիսկի է ենթարկել այն խմբերին, որոնց կառավարությունը հրաժարվում է գրանցել, շատ հաճախ, քանի որ նրանք զբաղվում իշխանություններին քննադատելու աշխատանքով:

Եվրամիությունը, ԱՄՆ-ն, և այլ միջազգային և տարածաշրջանային դերակատարներ և հաստատություններ մտահոգություն են հայտնել Ադրբեջանի մարդու իրավունքների վատթարացման վերաբերյալ, սակայն դա որևէ հետևանք չի ունեցել:

2013թ. փետրվարին ԵՄ արտաքին քաղաքականության հարցերով գերագույն հանձնակատար Քեթրին Էշթոնը և ԵՄ Ընդլայնման և հարևանության քաղաքականության հարցերով հանձնակատար Շտեֆան Ֆյուլեն միասին կոչ են արել իշխանություններին Իլգար Մամեդովի և Թոֆիկ Յագուբլուի հարցում ապահովել արագ, արդարացի, թափանցիկ, և անկախ հետաքննություն:

Մամուլի ազատության հարցերով ԵԱՀԿ ներկայացուցիչ Դունյա Միյատովիչը քննադատել էր Ադրբեջանի իշխանություններին՝ ազատ արտահայտվելու իրավունքը ոտնահարելու մեջ:

Մարդու իրավունքների հարցով ամենամյա զեկույցում ԱՄՆ Պետդեպարտամենտը մտահոգություն էր արտահայտել խոսքի ազատության և հավաքների և քաղաքական շարժառիթներ ունեցող ազատազրկման սահմանափակումների վերաբերյալ»: