Ձեր վստահելի աղբյուրը

Հալեպ, 2010:

Բազմահարկ շենքի տներից մեկի պատուհանից էլեկտրոնային կիթառի ձայն է լսվում: Հալեպահայ երաժիշտ Վարանդը փորձ է անում:

Կինը` Նանորը, ամուսնու և դստեր` Բարդիի համար նախաճաշ է պատրաստում:

Բարդին գնում է մանկապարտեզ, իսկ Վարանդը` աշխատանքի: Նանորը չի աշխատում, տանն է, տնային գործերն անելուց հետո հայագիտություն է ուսումնասիրում:

Հալեպահայ Վարանդը բացի երաժշտությունից այլ զբաղմունք էլ ունի, լուսանկարիչ է և գրաֆիկական դիզայներ. «Ես և լուսանկարչությունն եմ սիրում, և երաժշտությունը: Քրոջս ամուսինը նույնպես լուսանկարիչ է, իրենք Կատարում են ապրում: Նա ուզեց Սիրիայում խանութ բացել, այդպես 97 թվականից գործում է խանութը: Սովորեցի գործը և սիրեցի»:

Երաժշտությամբ Վարանդը զբաղվում է 93 թվականից, ռեստորաններում է նվագում, համերգներին. «Նաև հարսանիքներին եմ նվագում` հայկական, արաբական, պարսկական երգեր հիմնականում: Հայկական հարսանիքներին շատ են սիրում պարել Ձախ Հարութի, Թաթայի, Արման Հովհաննիսյանի երգերի տակ: Ես էլ դրանք եմ նվագում: Ժողովրդական երգեր էլ են շատ սիրում»:

Հայելպ, 2012:

Քաղաքի շրջակայքում ամիսներ տևած պատերազմը ներս թափանցեց:

«Մեծ պայթյուն եղավ, շատ մեծ: Աղջիկս դպրոցի մոտ էր, շատ վախեցա: Ամեն մեկն իր երեխայի մոտ էր վազում: Շատ մարդիկ մահացան»,- պատմում է Վարանդը:

Մի կողմից դիպուկահարերն են կրակում հասարակ մարդկանց վրա, մյուս կողմից կառավարությունն է վերևից խփում զինյալներին: Ուղղաթիռների ձայներ, ռումբերի պայթյուններ: Տների վրայով են անցնում: Վարանդի տան դիմացի տարածքում մի քանի ռումբեր են ընկնում, Բարդին շատ է վախենում:

Հայ երիտասարդներն անցնում են պաշտպանության. «Երիտասարդեր կան, որ ակումբների անդամ են` դաշնակ, հնչակ… կարևոր չէ, սկսեցին պաշտպանել հայկական թաղամասերը»:

Որոշ ժամանակ է անցնում, իրավիճակը բարդանում է: Տղերքն էլ չեն կարողանում շարունակել պաշտպանությունը, դիմացը զինված ու պատրաստված մարտիկներ են, հայ երիտասարդներ կան, որ դեռ նույնիսկ չեն ծառայել:

Հայկական շատ թաղամասեր դատարկված են…

Երևան, 2013:

Մեքենայի շարժիչի ձայնին զուգահեռ տաքսու նշանը կամաց ցնցվում է: Վարանդը պատրաստվում է աշխատանքի գնալ:

«Ի սկզբանե չէի որոշել տաքսիստ աշխատել: Նույնիսկ քաղաքը չգիտեի, ինչպե՞ս տաքսի վարեի: Լուսանկարչության ոլորտում շատ փնտրեցի, բայց հարմար գործ չկար: Կամ կար, աշխատավարձն էր շատ ցածր: Նույնը նաև երաժշտությունը: Գիտե՞ք, այստեղ մի քիչ ուրիշ սիստեմ է: Այնտեղ հարսանիքներին կիթառ էլ են նվագում, այստեղ այդպես չէ, ուրիշ են գործիքները: Մեկ-մեկ լինում է, որ նվագում եմ, հիմնականում բարեկամների հարսանիքներին: Միջոցառում է լինում, որ գնում, նկարում եմ: Վերջերս նշանդրեք նկարեցի: Հիմա Երևանում մի փաբ կա, չորեքշաբթի օրերին էլ երեկոյան այնտեղ եմ նվագում: Շատ դժվար է գործ փոխելը, բայց ապրել է պետք»,- ասում է հալեպահայը:

Վարանդ Պրուդյանի ընտանիքը Հայաստան եկավ 2012-ի սեպտեմբերին. «Ընտանիքս` կնոջս ու 6 տարեկան դստերս վերցրեցի ու եկանք: Որոշել էինք մնալ մեկ ամիս, բայց հետ չգնացինք. իրավիճակը սրվել էր»:

Սկզբում Վարանդը չէր կարողանում աշխատանք գտնել, կինը ավելի շուտ սկսեց աշխատել: Հիմա կինն աշխատում է կոշիկի խանութում, դուստրն արդեն առաջին դասարանում է սովորում:

«Սկզբում իմ ու կնոջս համար մի քիչ դժվար էր, դե ուր էլ գնայինք, այդպես էր լինելու: Ամեն ինչ զրոյից սկսելը դժվար է շատ, աշխարհի որ ծայրն էլ գնաս, այդպես է: Բայց հիմա ոչինչ, արդեն որ սկսել ենք աշխատել, կամացից կարգավորվում է, հուսով ենք, որ ավելի լավ կլինի»,- ասում է նա:

Հալեպ, 2014:

Քաղաքացիական պատերազմը Հալեպի նախկին փայլից ոչինչ չի թողել… շատ բան դժվար է ճանաչել:

Դարպասներ` որոնց հետևում բակում խաղացող երեխաների փոխարեն քանդված պատեր են: Փողոցներ, որոնք լցված չեն աշխատանքի շտապող մարդկանցով. այստեղ կյանքի հակառակ ուղղությամբ ապրելու պայքար է ձգվում:

Վարանդի տան դռները փակ են, տունը, բարեբախտաբար, կանգուն է: Հարազատներից այստեղ մնացել են Նանորի ծնողները: Նրանք և հարևանները պարբերաբար գալիս են, հետևում այն ամենակարևոր բանին, որն ամեն գիշեր երազում տեսնում է Երևանում ապաստանած ընտանիքը: Գիշերը տունը երազում են տեսնում, օրն ապրում` տան կարոտով:

Երևան 2014:

Բարդին Հայաստանը շատ է սիրում, շատ հեշտ է ընտելացել, արևելահայերեն արդեն հանգիստ խոսում է: Ապրում են տատիկի հետ, հայրենիքում է նաև Վարանդի եղբոր ընտանիքը:

Լուսանկարներն` ընտանիքի անձնական արխիվից

Հայաստան եկել են առաջին անգամ, նախկինում հայրենի երկիրը սեփական աչքերով տեսնելու հնարավորություն չի եղել. «Մինչև գալս չէի մտածում, որ այսքան կսիրեմ Հայաստանը: Ճիշտ է` դժվարություններ կան, բայց որոշել ենք, մնալու ենք այստեղ: Լավ կլինի, պատերազմը ավարտվի Սիրիայում, գնանք մեր ունեցվածքը վաճառենք ու նորից հետ գանք այստեղ: Ժամանակն ամեն բան ցույց կտա, բայց այս պահին այսպես ենք մտածում»:

Սիրիահայերի մասին շարքի նախորդ պատմությունները`

Հալեպահայ մանկաբույժը՝ հայրենիքի, երեխաների ու խորթ չապրելու մասին

Հալեպի տունը պոկել-բերելու և այդպես էլ օտար մնալու մասին

Շուտ մեծացած մանուկներ, գողացված ուրախություն, ապրելու տենչ, հայ ընտանիքը չի լքում Հալեպը

Աշխարհի որ ծայրն էլ գնաս, հետ ես գալու, որովհետև միշտ կարոտելու ես. Հալեպահայ սրտաբան

Պատերազմը սեփական մաշկի վրա զգացած. Հալեպահայը կամավոր աշխատում է փախստականների համար

Տան կարոտը, հայրենիքը չթողնելը, հայ մնալու պարտքն ու Թումանյանի «Անուշը»… Հալեպահայ օպերային երգչուհին

«Գաբոյիս չեմ կարողանում բերել, երեխաս Հալեպում է». Սիրիահայ ընտանիքի երազանքը

Սիրիահայ կնոջ պատմությունը… Գաղթականության շրջանի, օտարին թողած տան, սարերի հետ խոսելու և գտած հայրենիքի մասին

Հալեպահայ ատամնաբույժի անցած ճամփան` Հալեպից մինչև անապատ, Լիբանանից` հայրենիք. Մահն ամեն րոպե գոյություն ուներ

Սիրիահայ. Մեր ինքնությունը այստեղ կպահենք, Հայաստանից դուրս ուր էլ գնանք, պիտի ձուլվենք

Երեսուն տարվա լուսանկարչի կյանք ու առանց լուսանկարելու երեք տարի. Սիրիան իմ սրտին մոտ է, բայց Հայաստանն ավելի

Սիրիահայ Ժիրայրն Արցախում է արդեն չորս տարի. Սեղան է նստում յոթ զավակով, մեծ տղան էլ զինվոր է

Պանիր, զահտար ու մարթադելլա. Նորան իր հետ բերել է հալեպյան ուտեստները, այստեղի էլ ջուրն ու օդն է սիրում

«Տանս վրա երկու անգամ հրթիռ է ընկել, տունս քանդվել է». Հալեպահայ Սոսին Երևանում սենդվիչ է վաճառում

Հալեպահայ. Խիղճ չունեցող մարդու ձեռքին մնացինք, այդքան գեղեցիկ քաղաքն ինչի՞ են վերածել

Սիրիահայ կին. Իսկ տունը, առօրյան, իմ հիշողություններն ինձ հետ են կանչում Սիրիա 

Թեկուզ վաղը պատերազմը դադարի, հետ չեմ գնալու. Արցախում վերաբնակեցված սիրիահայ բժիշկ