Էվալդ Շտադլեր. Եվրամիությունը և Եվրամիության անդամ երկրները պետք է ընդունեն Արցախը՝ որպես ինքնիշխան երկիր
Ստրասբուրգում փետրվարի 5-ին և 6-ին տեղի է ունենում Հայաստան-Եվրամիություն խորհրդարանական համագործակցության կոմիտեի 14-րդ հանդիպումը։ Ստրասբուրգում Panorama.am-ի թղթակիցը Հայաստան-Եվրամիություն հարաբերությունների շուրջ զրուցել է Եվրոպական խորհրդարանում Ավստրիայի պատգամավոր Էվալդ Շտադլերի հետ։
-Պարոն Շտադլեր, ինչպե՞ս եք պատկերացնում Հայաստան- Եվրամիություն հարաբերությունները՝ Հայաստանի կողմից Մաքային միությանն անդամակցելու որոշումից հետո.
-Մենք՝ Եվրամիությունում պետք է հասկանանք, որ Հայաստանին անհրաժեշտ է ավելին, քան միայն ջերմ խոսքերն են։ Հայաստանին անհրաժեշտ են անվտանգության երաշխիքներ, նա ունի էներգետիկ խնդիրներ, ապրանքների արտահանման խնդիրներ։ Եթե Եվրոպան ի վիճակի չեղավ, կամ չցանկացավ Հայաստանին տալ այս երաշխիքները, մենք չենք կարող Հայաստանի կողմից Մաքսային միությանը, Եվրասիական միությանն անդամակցելու մասին վատ արտահայտվել։ Կարծում եմ, մենք պետք է, և կարողացանք տեսնել, որ Հայաստանը գտնվում է յուրահատուկ աշխարհաքաղաքական իրավիճակում՝ արևելքի և արևմուտքի միջև, թշնամի երկրներ արևմուտքում և արևելքում։ Եթե մենք չկարողացանք Թուրքիային ասել, որ նա պետք է բացի Հայաստանի հետ սահմանները և միևնույն ժամանակ մենք բանակցում ենք Եվրամիությանը` Թուրքիայի անդամակցության շուրջ, ապա պարզ է, որ Հայաստանում ոչ ոք չի ասի, որ Եվրամիությունն օգնեց մեզ։
-Ի՞նչ կարող է անել Եվրամիությունը՝ Հայաստանի և Թուրքիայի միջև հարաբերությունների բարելավման համար
-Կարծում եմ, որ Քեթրին Էշթոնը կկարողանա ասել, որ սա բանակցության հարցերից մեկը պետք է լինի: Հարցերից մեկն է ընդունել ցեղասպանությունը, ցեղասպանության արդյունքում Թուրքիայի պատասխանատվությունը, և երկրորդ՝ նրանք պետք է բացեն Հայաստանի հետ սահմանները։ Սա Եվրոպայի պատմական պարտականությունն է Հայաստանի ժողովրդի առաջ՝ այս հարցերով Թուրքիայի նկատմամբ արտահայտել հստակ դիրքորոշում։
-Արդյո՞ք Թուրքիան կընդունի այս նախապայմանները՝ Եվրամիությանն անդամակցելու համար։
-Անձնապես ինձ համար և իմ քաղաքական թիմի համար ամբողջովին անընդունելի է, որ Թուրքիան դառնա Եվրամիության լիիրավ անդամ՝ ոչ միայն հիմնվելով այս բաց հարցերի՝ Հայաստանի և Կիպրոսի խնդիրների, ցեղասպանության հարցի վրա։ Կան մի շարք այլ հիմքեր, թե ինչու Թուրքիան չի կարող դառնալ Եվրամիության լիիրավ անդամ։ Հատկապես այն, որ Թուրքիան քրիստոնեական երկիր չէ, այն մահմեդական երկիր է, այն ֆունդամենալ սուննի երկիր է, նա չի կարող լինել մեզ համար, Եվրամիության համար գործընկեր։
-Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության հետ կապված, ի՞նչ եք կարծում, ինչպես է հնարավոր լուծել այս հակամարտությունը՝ առանց Լեռնային Ղարաբաղի մասնակցության։
-Եվրամիությունը և Եվրամիության անդամ երկրները պետք է ընդունեն Արցախը՝ որպես ինքնիշխան երկիր։ Այդ իսկ պատճառով, ես, որպես ազդանշան, պլանավորում եմ Ավստրիայում ստեղծել Ավստրիա-Արցախ բարեկամության խումբ: