«Երկակի ստանդարտների և անպատժելիության հետևանք». Քեսաբի իրադարձությունները
Գրեթե 100 տարի է անցել Հայոց ցեղասպանությունից, այսօր այդ իրադարձությունները կրկնվում են կամ կարող են կրկնվել ավելի մեծ մասշտաբով: Այս մասին Քեսաբի իրադարձությունների վերաբերյալ Երևան-Մոսկվա տեսակամուրջի ժամանակ ասաց Դաշնային խորհրդի միջազգային գործերի կոմիտեի նախագահի առաջին տեղակալ Վլադիմիր Ջաբարովը:
«Միթե՞ այսօր նորից կարելի է վերապրել այն, ինչ տեսել է հայ ժողովուրդը 100 տարի առաջ: Ցավոք, Անվտանգության խորհորդի որոշ մշտական անդամներ իրենց նպատկներն են հետապնդում: Ես կարծում եմ, որ իրենց հանուն նպատակների փակում են աչքերը այն ամենի վրա, ինչ կատարվել է հայ ժողովրդի հետո Քեսաբում: Այդ ողբերգությունը, որ եղավ, չպետք է կրկնվի: Դա միայն հայ ժողովրդի հարցը չէ, եթե տեղի ունենա, կբախվեն մուսուլմաններն ու քրիստոնյաները, երրորդ համաշխարհային պատերազմը կլինի իրականություն»,- ասաց նա:
«Եդինայա Ռոսիա» կուսակցության անդամ, Բաշկիրիայի Ազգային ժողովի նախագահի տեղակալ, իրավագիտության դոկտոր Ռաֆայել Զինուրովին երկու երկու փաստ է անհանգստանցնում:
«Սա անցնում է Արևմուտքի կողքով, անալոգիան կրկնվում է: Քսաներորդ դարում, երբ եղավ Ցեղասպանությունը, այն ժամանակ Արևմուտքի երկրները հետևում էին, նրանց լուռ համաձայնության շնորհիվ այդ ամենը տեղի ունեցավ: Արևմուտքն այսօր ավելի շատ անհանգստացած է Ուկրաինայի իրադարձություններով, իսկ միջազգային կառույցներն իմիտացիա են անում, թե Քեսաբի իրադարձությունները լոկալ բնույթ են կրում: Այս մուսուլմանական ֆանատիզմը ամեն բան հաշվարկել էր, նրանք դիմադրության չէին սպասում: Հայկական հասարակությունը, որտեղ էլ ապրի, նրանք կազմակերպված են: Միջազգային հանրությունը, Արևմուտքը այսօր պետք է ուշադրություն դարձնի ոչ թե Ուկրաինայի վրա, այլ այն իրավիճակի վրա, որտեղ արյուն է թափվում»,- ընդգծեց Ռաֆայել Զինուրովը:
Նա ընդգծեց, որ հայերը խաղաղ, կազմակերպված ժողովուրդ են:
ՀՀ ԱԺ պատգամավոր Հայկ Բաբուխանյանը ցավով նկատեց, որ դարձյալ գործ ունենք Արևմուտքի երկակի ստանդարտռների հետ: Նա նշեց, որ Թուրքիան ՆԱՏՕ-ի անդամ է, ԵՄ ասոցացված անդամ է, պետություն է, որը ԵՄ և ԱՄՆ գործընկերն է:
ՀՀ ԱԺ պատգամավորը նշեց, որ Տեռորիօստական գործոցղություն է, իր տարածքից, իր զինվախ ուժերի օգնությամբ ահաբեկիչներ է ուղարկում հարևան պետության տարածք: Հայկ Բաբուխանյանն ընդգծեց, որ ագրեսիան, տեռորիզմը , ազգային փոքրամասնության դեմ ոտնձգությունները հանցագործություններ են, որոնք դատապարտվում են բոլոր միջազգային կառույցների փաստաթղթերում, իսկ այս իրավիճակում ոչ մի արաձագանք Արևմուտքի և Եվրոպայի կողմից:
«Ինչ վերաբերում է Թուրքիային, մեզ համար ոչ մի նոր բան չկա: Դա պետություն է, որը Ցեղասպանություն է արել, այս ամենը կարող է նոր ցեղասպանության բերել: Հայաստանի շրջափակումը 22 տարի է տևում, որը ագրեսիայի օրինակ է: Իսկ Սիրիան օրինակ էր հիանալի հաբերաբերությունների` քրիստոնյաների և մուսումլամների միջև»,- հավելեց ՀՀԿ պատգամավորը:
Մերձավոր Արևելքի ինստիտուտի նախագահ Եվգենի Սատանովսկին կարծում է, որ Քեաբի բախտն ուղղակի չբերեց` հայտնվելով ահաբեկիչների հերթական հարձակման ճանապարհին, որոնք կոնկրետ նպատակով ուղղուրդված էին:
«Հայոց ցեղասպանությունը Եվրոպայում քչերին էր հետաքրքրում, այնպես, որ անիմաստ է հիմա դիմել Արևմուտքի մեր գործընկերներին: Ցեղսսպանությունն անցյալում չէ, այդ ամենը կրկնվում է: Ինչո՞ւ պիտի մարդիկ կոշտ ուշադրություն դարձնեն այն իրադարձությունների վրա, որոնք իրականացնում են իրենց համագործակիցները: Ո՞ւմ են մտահոգում ինչ-որ քրիստոնյաներ, ինչ-որ հայեր»,-ասաց նա:
Ըստ Եվգենի Սատանովսկու այսօրվա անհրաժեշտ քայլը մարդկանց տարհանումն ու անվտանգ տարածք տեղափոխումն է: Ըստ նրա, այս ամենը դադարեցնելը խիստ դժվար է, եթե ոչ անհնար:
Քաղաքագետ, Հարավային Կովկասի հարցերով փորձագետ Անդրեյ Արեշևը հավելեց, որ այս իրավիճակըերեկ չի սկսվել, այդպիսի ծրագրեր Թուրքաին ուներ և դրանք միայն Թուրքիայում չեն կազմվում:
«Շատ կարևոր է հայկական սփյուռքի կոնսոլիդացիան: Ռուսաստանը կարող է մի քիչ վերանայել ռուսական հումանիտար օգնությունը, որը գնում է այլ միջազգային կազմկերպություների միջոցով: Մենք տեսնում ենք, որ միջազգային կառույցները ցանակություն չուենեն արձագանքնել, Ռուսաստանը կարծում եմ, պետք է ինքնուրույն քայեր ձեռնարկի: Սիրիական ողբերգության շարունակությունն է Քեսաբում, որը ճեղքեր է առաջացնում Կովկասում»,- ասաց նա:
Արեշևը հավելեց, որ Քեսաբի իրադարձությունների շուրջը տեղեկատվական պատերազմ է ընթանում: Նա նկատեց, որ այսօր նաև շոու է կազմակերպվում և ահաբեկիչները շրջանառության մեջ են դրել տեսանյութ, որտեղի Քեսաբը չլքած տարեցները շնորհակալություն են հայտնում իրենց: Քաղաքագետն ասաց, որ վստահություն չկա, որ տեսանյութը նկարահանելուց հետո ինչ-որ բան չեն արել այդ մարդկանց հետ:
Հայոց ցեղասպանության թանգարան–ինստիտուտի տնօրեն Հայկ Դեմոյանի բնութագրմամբ այօրվա Թուրքիան իրավահաջորդն է Օսմանյան կայսրության, որը ոչ միայն օգտագործում է Ցեղասպանության պտուղները, այլև շարունակում է քաղաքականությունը:
«Քեսաբը Կիլիկյան Հայաստանի բեկոր է: Իսկ Սիրիայի հայկական սփյուռքը մայր օջախ է համարվում: Պատահական չէ, որ Թուրքիան որոշեց խփել դրա վրա Ցեղասպանության 100-ամյակի շեմին»,- ասաց նա:
ԳԱԱ Արևելագիտության ինստիտուտի տնօրեն Ռուբեն Սաֆրաստյանն էլ շեշտեց, որ այն, ինչ կատարվում է Քեսաբում, Ցեղասպանության և էթնիկական զտումների քաղաքականությունն է, որ իրականացրել է Թուրքիային ոչ միայն Քեսաբում, այլև այն տարածքներում, որոնք Թուրքիայի հսկողության տակ են: Սա հերթական էտապն է:
«Ես կարծում եմ, որ էթնիկական զտումները, որ իրականցվել են Քեսաբում, Թուրքիայի ուղղիղ մասնակցությամբ, դա նաև տարածքային ագրեսիա է Թուրքիայի կողմից Սիրիայի հյուսիսի նկատմամբ»,- մանրամասնեց նա:
Արևելագիտության ինստիտուտի տնօրենի խոսքով, Քեսաբում կատարվածը Թուրքիայի պատժի բացակայության հետևանք է, ինչպես նաև Արևմուտքի երկկակի, եռակի ստանդարտների:
«Մենք ցեղասպան գործողությունների ականատես եղանք: Միչև հիմա ուժ չունեն կանխելու ամենասարսափելի ոճրագործությունը` մարդկանց ոչնչացումն ու աքսորը, այն տարածքներից, որտեղ ապրում են: Եվ դա արվում է միայն նրա համար, որ իրենք տարբեր են»,- եզրափակեց նա:
Մարտի 21–22–ին Սիրիայի և Թուրքիայի սահմանին գտնվող Քեսաբ բնակավայրի հազարավոր հայեր բնակիչներ ստիպված էին լքել իրենց տները` հայտնվելով գրոհայինների գնդակոծության տակ։ Մոտ 700 հայկական ընտանիք դարձավ փախստական` տարհանվելով Լաթաքիա, նրանց տներն ու քրիստոնեական տաճարները կողոպտվեցին։
Կարդացեք նաև`
ԵԽԽՎ-ում ընդունվեց Քեսաբի դեպքերը դատապարտող հայտարարությունը
Կարո Մանճիկյան. Թուրքական գյուղերում վաճառում են քեսաբցիներից թալանած ունեցվածքը
Քեսաբից տարհանված ընտանիքը Հայաստանում է, բայց երազում է իր տուն վերադառնալու մասին