Ձեր վստահելի աղբյուրը

«Փաստաբանական դպրոց հիմնադրամի» արդեն նախկին տնօրեն Նիկոլայ Բաղդասարյանը Panorama.am-ին տված հարցազրույցում ներկայացրել է դպրոցի ստեղծման պատմությունը, անկեղծացել, պատմել դժվարությունների մասին:

-Ե՞րբ առաջացավ Փաստաբանական դպրոց ստեղծելու գաղափարը

-2007-08 թվականներն էին: Ցավոք սրտի, դպրոցի ստեղծման փուլում ինչ-որ ինտրիգներ սկսվեցին, երբ հայտնի էր, որ 4 մլն եվրոյանոց ծրագիր պետք է լինի: Խնդիր կար` այն ժամանակ ամեն գնով պահպանել ծրագիրը, որ այդ գումարների հիման վրա ստեղծվի պպրոցը: ԵՄ ծրագրի մեջ փորձեցինք ընդգրկել միտք, որ միայն փաստաբանները մասնակցեին դատական նիստերին: Ես ինքս ոչ մի նպատակ չունեի դառնալ դպրոցի տնօրեն: Ես այդ պաշտոնում տեսնում էին Փաստաբանների պալատի նախկին նախագահ Ռուբեն Սահակյանին: Ինձ համար վարչական գործերը հոգեհարազատ չէին, նախ որպես փաստաբան ավելի շատ էի վարձատրվում, իսկ հետո որպես փաստաբան երբ ուզում ես վերադառնալ գործիդ, վստահորդների կորուստ ես ունենում: Պարոն Սահակյանը, այն մարդն էր, որ բոլորիս էր սովորեցրել փաստաբանական գործունեություն և ինքս ինձ համար պատկերացնում էի, որ նա պետք է ղեկավարի դպրոցը, քանի որ ինքը մեր` դասական իմաստով փաստաբանական դպրոցի հիմնադիրն է: Որոշեցինք` պետք է ամեն ինչ անել, որ դպրոցի ծրագիրը հնարավորինս շուտ ստեղծվի, անցումային փուլը հաղթահարենք: Ի վերջո, կարողացանք անցնել դժվար փուլը, օրենսդրական փոփոխություն կատարվեց, օրենքով ամրագրվեց Փաստաբանական դպրոցի գոյությունը: Շատերն էին դժգոհում դպրոցի ստեղծման համար, որովհետև այն ժամանակ ոլորտը բարձիթողի էր` ոչ իրավաբանները կարողանում էին առանց դպրոցում սովորելու դատարաններում կողմ ներկայացնել: Եվ ահա փոփոխություններից հետո հնարավոր դարձավ այնպես անել, որ ոչ իրավաբանները չկարողանան դատարանում գործեր ներկայացնել: Այդքանից հետո ես առաջարկեցի 6 ամսից մեկ տարի ղեկավարեմ Փաստաբանական դպրոցը:

-Դուք ինքնե՞րդ եք առաջարկել Ձեր թեկնածությունը

-Մենք ընկերներով քննարկեցինք, Պարոն Սահակյանն էլ առաջարկություն արեց, և ես տվեցի իմ համաձայնությունը 6 ամսից մեկ տարի ղեկավարել Փաստաբանական դպրոցը: Տնօրենի պաշտոնը վարչարարական գործ է և իր մեջ չի պարունակում փաստաբանական նրբություններ: Այն ժամանակ տպավորություն ունեի, որ վեց ամսից մեկ տարում ամբողջությամբ կկարգավորենք, որովհետև մեզ խոսք էին տվել շենքը տրամադրել վեց ամսից: Բայց հետո ես հասկացա, որ կառավարումը շատ-շատ բարդ գործ է` սկսած գումարի սակավությունից, շենքի վերանորոգման ընթացքից, ուսումնական ծրագրերից խնդիրներ ծագեցին: Բայց դրանք, միևնույն է, հաղթահարվեցին:

-Ձեր գործընկերային-մասնագիտական շրջանակներում կա տեսակետ, որ Դուք Ռուբեն Սահակյանի սիրելին էիք, դրա համար Ձեզ վստահվեց Դպրոցի տնօրենի պաշտոնը:

-Իրականում ճիշտ են ասում, եղել եմ նաև նրա հավատարիմ աշակերտը, հիմա էլ եմ համարում ինձ նրա աշակերտը: Իսկ դպրոցի տնօրեն լինելը բացառապես պայմանավորված էր իմ` այդտեղ կատարելիք ներդրումով: Ռուբեն Սահակյանը ինձ շատ է օգնել իր խորհուրդներով, իր մոտեցումներով, որը մինչև կյանքիս վերջ ինձ հետ կլինի: Բոլոր աշակերտները, ով իր մոտ սովորել են, գիտեն, որ ամեն ինչ անցողիկ է և կայուն են միայն սկզբունքները, որոնց պետք է հավատարիմ լինել: Ռուբեն Սահակյանը հենց այդպես է մեզ «դաստիարակել»:

-2012-ին հիմնադրված Դպրոցում ինչի՞ց սկսեցիք ու ի՞նչ թողեցիք:

-Դպրոցը հիմնադրվեց, այո, 2012-ին փետրվարին, բայց սկսեցինք փաստացի աշխատել սեպտեմբերի 10-ից, բայց մինչև այդ կազմակերպել էինք ընդունելության քննություններ: Այդ ժամանակ մենք չունեինք ոչ կահույք, ոչ տեղ, ոչ գումար, ոչ պրոֆեսիոնալ աշխատակազմ, ոչ ուսումնական ծրագրեր և ոչ էլ ներքին իրավական ակտեր: Պատկերացնո՞ւմ եք` դպրոցը ստեղծվել է, մենք գումար չունենք: Մենք մեծ փակուղու առաջ էինք կանգնել: Բայց չընկճվեցինք ու քայլ առ քայլ պլանավորեցինք ու սկսեցինք փուլ առ փուլ կյանքի կոչել դրանք: Ու արդյունքը տեսանք մի քանի ամիս հետո` նվիրված աշխատողներ ու կարևորը ոչ մի ինտրիգներ: Մեծ խնդիրը ծագեց այն ժամանակ, երբ իմացանք, որ կառավարության տրամադրելիք շենքը ուշ պատրաստ կլինի և բացի այդ, դպրոցը պետք է ներդրում ունենար շենքի ավարտական կառուցման մեջ, իսկ գումար չկար: Արդարադատության փոխնախարար Արամ Օրբելյանի մակարդակով մեզ օգնում էին, որ շինարարությունը շատ արագ ավարտվի, թերությունները հարթվեն և այդ ընթացքում բավական ժամանակ կորցրինք: Ու բացի այդ, շատ տեխնիկական խնդիրներ առաջացան: Այդ բոլոր դժվարությունները հաղթահարելուց հետո ստացանք այն, ինչ ունենք:

-Իսկ ի՞նչ ունեք հիմա, պարոն Բաղդասարյան:

-Հիմա Փաստաբանական դպրոցն ունի իր տարածքը, կահույք, որը կապահովի առաջիկա մի քանի տարիների բնականոն գործունեությունը, ունենք տեխնիկական հզոր միջոցներ, որը շատ մեծ տանջանքով ենք կարողացել ձեռք բերել, ունենք բոլոր ներքին իրավական փաստաթղթերը, ունենք պրոֆեսիոնալ դասախոսական կազմ ու աշխատակազմ: Ունենք ֆինանսական կայուն համակարգ և մեր բյուջեն ձևավորվում է ունկնդիրների վճարներից, որից վճարում ենք աշխատավարձեր, կոմունալ վճարներ:

-Ի՞նչ ակնկալիքներ, սպասումներ ունեք նոր տնօրենից և ի՞նչ կուզեիք, որ նա անի դպրոցի համար:

-Դպրոցը դեռևս կայացման փուլում է: Դպրոցի տնօրենի համար դժվար գործը գումար հայթայթելն է: Եթե գումարն եղավ ու եղավ հստակ քաղաքականություն, ծրագիր, ապա դրանք անպայման կիրականացվեն: Դժվարը գումար գտնելն է: Հիմա մենք գումար ունենք ստեղծելու դպրոցի կայքը և հեռահար ուսուցումը կազմակերպելու համար: Ամենադժվար խնդիրը կլինի այդ ուսուցման նյութեր ստեղծելն ու թեսթեր կազմելը: Մենք այն ժամանակ ծրագրել էինք փաստաբանների շարունակական վերապատրաստում իրականացնել արդեն գործող փաստաբանների: Նոր տնօրենը այնպես պետք է անի, որ Փաստաբանների պալատը վերականգնի այդ քաղաքականությունը և այդ իրավասությունը շնորհի Փաստաբանական դպրոցին: Ծրագիր կա, որ տեղական ինքնակառավարման մարմինների իրավաբանները ևս վերապատրաստվեն Փաստաբանական դպրոցում: Եթե այս ամենը իրականացվի, դպրոցը մոտ ապագայում որևիցե խնդիր չի ունենա ու կզարգանա:

-Պարոն Բաղդասարյան, ինչո՞ւ առաջացավ դպրոցում աուդիտ իրականացնելու գաղափարը:

-Բանն այն է, որ օրենքով է սահմանված, որ 10 մլն և ավելի շրջանառություն ունեցող հիմնադրամներում իրականացվի աուդիտ, հակառակ դեպքում ես կտուգանվեի: Ես կատարեցի օրենքի պահանջը, պայմանագիր կնքեցինք աուդիտ իրականացնող մի կազմակերպության հետ, կատարվեց ներքին աուդիտ, ընդ որում, մի քանի անգամ: Մեր նպատակն էր ճիշտ ֆինանսական քաղաքականություն վարել: Այնուհետև, Արա Զոհրաբյանը երբ ընտրվեց Փաստաբանների պալատի նախագահ, փորձեց պարզել, թե ինչպես է իրականացվում Պալատի որոշումը, որի համաձայն, յուրաքանչյուր փաստաբան ամսական 2000 դրամ էր վճարում դպրոցում վերապատրաստվելու համար: Այն ժամանակ մենք բավական ծավալի ծառայություն էինք մատուցել Պալատին և անհրաժեշտություն կար պարզել, թե ինչքան գումար պետք է վճարի Պալատը:

-Այսինքն, ֆինանսական չարաշահումների մասին տեղեկությունները ուռճացվա՞ծ եք համարում:

-Չկային չարաշահումներ: Եթե չարաշահումներ արվեին ու աուդիտը ստուգեր ու չֆիքսեր, հնարավոր բան չէր: Փաստաբանական դպրոցում չարաշահում անելը քիչ հավանական է: Բանն այն է, որ ես մեխանիզմ եմ մշակել և երբ բյուջեի գումարները բաշխվում են, ներկայացնում ենք դպրոցի հոգաբարձուների խորհրդին, որն էլ հաստատում է: Մեզ մոտ բյուջեի 60-70 տոկոսը աշխատավարձի վճարում է, իսկ մնացած մասը տնտեսական ապրանքների վրա են ծախսվում: Իսկ գույքը ԵԽ-ն է տրամադրել:

-Հիմա փաստորեն, Ձեր խիղճը հանգի՞ստ եք հեռանում դպրոցի տնօրենի պաշտոնից:

-Ես չեմ հեռանում, դրամաշնորհային ծրագրերի վրա շարունակելու եմ աշխատել: Ինձ համար դպրոցն ասոցացվում է տան հետ, և մարդ չի կարող տնից հեռանալ: Փաստաբանական դպրոցը իմ համար առաքելություն է, շատերիս համար դա տուն է` առավոտ գնում էի ժամը 10-ին, գիշերը նոր գնում տուն: Երբ դարձա տնօրեն ես գումարներ ունենալու ակնկալիք չունեի և իրականում ավելի շատ գումար կարող էի ստանալ փաստաբանական գործունեությունից, քան դպրոցի աշխատավարձն էր: Շրջապատը շատ լավն է, ինտրիգներ չկան, մեկը մեկի տակը չի փորել, եղել ենք մեկ միասնական թիմ, կոռուպցիոն դեպքեր չեն եղել, դրա համար հետաքրքիր է եղել աշխատանքը դպրոցում:

-Կարծում եք նույն աշխատակազմը կպահպանվի՞:

-Աշխատանքում սպեցիֆիկա կա, և տնօրենին անհրաժեշտ է մոտ վեց ամիս, որպեսզի կարողանալ ամբողջությամբ պատկերացում ստեղծել փաստաբանական դպրոցի մասին: Այդ ընթացքում յուրաքանչյուր տնօրեն կհասկանա, որ իրեն պետք են պրոֆեսիոնալ աշխատողներ, իսկ նոր մարդ ընդունել, նշանակում է սկսել զրոյից: Իսկ նման շքեղություն մոտակա երկու տարվա մեջ ոչ մի տնօրեն իրեն չի կարող թույլ տալ: