Ձեր վստահելի աղբյուրը

ՕԵԿ կուսակցության` այլևս կոալիցիայի մաս չկազմելու որոշումը նոր վարչապետի նշանակումից հետո, թերևս ներքաղաքական ամենաբուռն քննարկվող թեման է, որն իր հերթին ակտիվորեն «համեմվում է» խորհրդարանական ոչ իշխանական ուժերի համագործակցությանը` ՕԵԿ միանալու հնարավորությունների դիտարկմամբ:

ՕԵԿ այս քայլի շարժառիթների, ինչպես նաև «քառյակի»` «հնգյակ» դառնալու հնարավորությունների մասին panorama.am-ը զրուցեց քաղաքագետների հետ:

Ալեքսանդր Մարկարովի կարծիքով` ՕԵԿ-ի այս քայլի ետևում, ամենայն հավանականությամբ, ընկած է քաղաքականության վրա ազդելու ավելի մեծ ռեսուրսներ ձեռք բերելու ցանկությունը:

«Խնդիրը այն է, որ եթե ՕԵԿ-ը դժգոհություն է հայտնում առ այն, որ իր նախաձեռնություները ԱԺ-ում օժանդակության չէին արժանանում և միայն հիմա են նրանք դա դիտարկում որպես մեծամասնության կողմից իրենց հետ համագործակցելու անպատրաստության պատճառ, ապա այդ դիտարկումը նրանք կարող էին անել մի փոքր ավելի շուտ: Ես դժվարանում են դիտարկել սա որպես այս քայլի հիմնական պատճառ: Մյուս կողմից` եթե կա քաղաքական դիրքորոշումների և քաղաքական ծրագրերի անհամաձայնություն, որն ի հայտ է գալիս միայն կառավարության փոփոխության ժամանակ, ապա կարելի է ենթադրել, որ ՕԵԿ-ը ցանկացել է ձեռք բերել քաղաքականության վրա ազդելու ավելի մեծ ռեսուրսներ, և, չստանալով դրանք, որուշում է կայացրել դուրս գալ կոալիցիայից»,-ասաց Ալեքսանդր Մարկարովը:

Ինչ վերաբերում է «քառյակի»` «հնգյակ» դառնալու հավանականությանը, ապա դրան համար, ըստ բանախոսի, առկա են մի շարք լրջագույն խոչընդոտներ:

«Անհնարին բան, իհարկե, կյանքում գոյություն չունի, բայց այստեղ կարող է ստացվել իրավիճակ, որ ռուսերեն կոչվում է «Свой среди чужих, чужой среди своих», երբ մեկ ճամբարից դուրս եկած կուսակցությունը այդ ճանբարում դիտվում որպես անհրաժեշտ տարր, սակայն մյուս կողմում չի գիտակցվում որպես հուսալի գործընկեր: Չնայած այն հանգամանքին, որ ՕԵԿ-ն ունի ընդդիմության դաշտում գտնվելու փորձ, սակայն ես վստահ չեմ, որ այն ընտրազանգվածը, որն ՕԵԿ-ը դիտարկում էր որպես ընդդիմադիր ուժ և հետագայում հիասթափվեց, նորից կգնա այս քաղաքական ուժի հետևից»,- նշեց Ա. Մարկարովը` հավելելով որ, մյուս կողմից չկա ոչ մի վստահություն, որ ՕԵԿ-ը ստեղծված պայմաններում կկարողանա հանդես գալ որպես «իրական ընդդիմադիր ուժ»:

Ավելին`ըստ մեր զրուցակցի, ներկայումս լուրջ կասկածի տակ է «քառյակի» հետագա համատեղ գործունեության հարցը:

«Արդյոք այն մնալո՞ւ է և իրականացվելու է համատեղ գործունեությանը ընդհանուր ձևաչափի փոփոխություն: Բաց է մնում նաև այն հարցը, թե ի՞նչ է դառնալու «քառյակի» հետագա համատեղ գորունեության գլխավոր նպատակը: Քննադատելը երևի ամենահեշտ, բայց, միևնույն ժամանակ, ամենաանշորհակալ գործն է: Սակայն դա դեռ չի նշանակում, որ քննադատության ետևում առկա է կառուցողական գործունեության ծրագիր և իրական քաղաքական պայքար ծավալելու ու համախմբվելու իրական ռեսուրսներ»,- ասաց Ա. Մարկարովը:

Սերգեյ Մինասյանի կարծիքով` իրականում ՕԵԿ-ին կոալիցիայում վերապահված էր «սայլի 5-րդ անիվի» դերը:

«ՕԵԿ-ի քայլի դրդապատճառները ավելի քան պարզ են: Իրականում` 2012թ խորհրդանական ընտրություննեից հետո, երբ ԲՀԿ-ն հրաժարվեց անդամակցել կոալիցիային, ՕԵԿ-ին վերապահվեցին դեկորատիվ ֆունցիաներ: Ժողովրդական լեզվով ասաց, ՕԵԿ-ը հանդես էր գալիս որպես «սայլի 5-րդ անիվ»: ՀՀԿ-ն ցանկանում էր կոլիցիա ներկայացնել այն ամենը, ինչն իրականում կոալիցիա չէր: ՀՀԿ-ն ունի բացարձակ մեծամասնություն խորհրդանանում և յուրաքանչյուր դեպքում կարող են միանձնյա կառավարություն կազմել: Հասկանալի էր, որ ՕԵԿ-ի նախարարները ոչ թե կուսակցական գործիչներ էին այլ պարզապես կուսակցություն գործուղված արհեստավարժներ:

Հովիկ Աբրահամյանը, ըստ երևույթին, պատրաստ չէր անգամ ֆորմալ կերպով պորտֆելներ տրամադրել ՕԵԿ-ին և այս իրավիճակում ՕԵԿ-ի ֆորմալ վիճակը հստակ էր նաև կուսակցության անդամների համար»,- ասաց Սերգեյ Մինասյանը:

Վերջինս նույնպես կասկածներ ունի, թե «քառյակը» կարող է դառնալ «հնգյակ»:

«Ես, անկեղծ ասած, մի փոքր կասկածում եմ որ «քառյակը» կդառնա հնգյակ: Իհարկե քաղաքականության մեջ հնարավոր է ամեն ինչ: Սակայն ես չեմ պատկերացնում թե ինչպես է, օրինակ` ՀԱԿ-ը պատրաստվում է համագործակցել ՕԵԿ-ի հետ»,- ասաց Սերգեյ Մինասյանը:

Տիգրան Աբրահամյանի համոզմամբ, ՕԵԿ-ը պատրաստվում է 2017-18 թվականի ընտրական ցիկլին ու ՕԵԿ-ի քայլերն ու վարքագիծը պետք է դիտարկել այդ համատեքստում:

«Իրականում ՀՀԿ-ի ու ՕԵԿ-ի պայմանավորվածության համաձայն՝ ՀՀԿ-ն պարտավորվել էր աջակցել ՕԵԿ-ին 2012 թվական խորհրդարանական ընտրություններում` տեղ զբաղեցնելու խորհրդարանում, ինչի դիմաց ՕԵԿ-ն իր անվերապահ ծառայություններն էր առաջարկել ՀՀԿ-ին, ընդհուպ պարտավորվածություն` 2013 թվականի նախագահական ընտրություններին ոչ միայն չառաջադրել սեփական թեկնածուին, այլ սատարել Սերժ Սարգսյանին:

Երկու ուժերի միջև ձեռք բերված պայմանավորվածության առավելագույն ժամկետը 2017-18 թվականների ընտրական ցիկլն էր ու ըստ այդմ` ՕԵԿ-ը երկու ճանապարհ ուներ` մինչև 2017 թվականը մնալ կոալիցիոն կառավարության կազմում ու «վայելել» իշխանական կոալիցիայի ընձեռած հնարավորություններ կամ ինչ-որ փուլում`այս կամ այն պատճառաբանությամբ, դուրս գալ կոալիցիայից` առաջիկա ընտրական ցիկլին ներկայանալով որպես «ընդդիմադիր դիրքերից հանդես եկող ուժ»,- ասաց քաղաքագետը:

Նրա խոսքերով, եթե ՕԵԿ-ը ընտրեր առաջին ճանապարհը ու մինչև 2017 թվականը մնար իշխող կոալիցիայի կազմում, վստահաբար կարելի է ասել, որ այն այդ կարգավիճակով 0-ական հնարավորություններ կունենար խորհրդարան մուտք գործելու հարցում:

«ՕԵԿ-ն ընտրեց երկրորդ տարբերակը, որը չի երաշխավորում նրա ներկայությունը հաջորդ խորհրդարանում` հաշվի առնելով նրա վարկանիշը, սակայն, ՕԵԿ-ն այլ ճանապարհ չուներ»,- հավելեց նա:

Ինչ վերաբերում է «հրաշալի քառյակը» «հնգյակի» վերափոխմանը, ապա Տ. Աբրահամյանը նշեց, որ «քառյակի» ճակատագիրը միասնական օրակարգի բացակայության պատճառով անորոշ է, իսկ այդ պարագայում դժվար է ասել, թե արդյո՞ք ՕԵԿ-ը կհասցնի համալրել «քառյակի» շարքերը:

«Ամեն դեպքում, լուրջ հարցերի շուրջ «քառյակ»-ում ակնհայտ տարաձայնություններ կան ու պարզ չէ, թե ինչ միասնական օրակարգի շուրջ կարող է տեղի ունենալ ՕԵԿ-ի համախմբումը»,- եզրափակեց քաղաքագետը: