Ձեր վստահելի աղբյուրը

Ադրբեջանում ԱՄՆ դեսպանատունը, ԱՄՆ Հելսինկյան Կոմիտեն, Մեծ Բրիտանիայի Եվրոպայի հարցերով նախարարը, «Amnesty International», «Human Rights Watch» և «Freedom House» իրավապաշտպան կազմակերպությունները դատապարտել են «NIDA» շարժման ադրբեջանցի երիտասարդ ակտիվիստների ձերբակալությունը` հատկապես հաշվի առնելով, որ Ադբեջանը առաջիկայում ստանձնելու է Եվորպայի խորհրդի նախարարների կոմիտեի նախագահությունը:

«Մարդու իրավունքները Ադրբեջանում շարունակում են մնալ ծայրահեղ ծանր վիճակում այն դեպքում, երբ երկիրը մայիսի 14-ին պատրաստվում է ստանձնել Եվորպայի խորհրդի նախարարների կոմիտեի վեցամսյա նախագահությունը»,-, ասվում է «Amnesty International» միջազգային իրավապաշտպան կազմակերպության հայտարարության մեջ:

Կազմակերպության կայքում տեղ գտած հայտարարությունում նշվում է, որ Բաքվի դատարանը «NIDA» շարժման 8 երիտասարդ ակտիվիստների դատապարտել է 6-ից 8 տարի ազատազրկման թմրանյութերի, պայթուցիկ նյութերի պահպանման և քաղաքացիական անկարգություններ կազմակերպելու կեղծ մեղադրանքներով:

«Այս դատավճիռը ոտնձգություն է մարդու իրավունքների նկատմամբ և հիշեցում, որ Ադրբեջանը շարունակաբար մերժում է հարգել մարդու հիմնարար ազատությունները»,- ասել է «Amnesty International»-ի Եվրոպայի և Կենտրոնական Ասիայի հարցերով փոխտնօրեն Դենիս Կրիվոշեևը:

Ըստ Կրիվոշեևի`Ադրբեջանը` իր իսկ սահմանադրության համաձայն և որպես Եվրոպայի խորհրդի անդամ, պարտավորվում է հարգել և պաշտպանել մարդու հիմնարար իրավունքները: Սակայն գործնականում Ադրբեջանը մարդու իրավունքների ոլորտում մերժում է իր ազգային և միջազգային պարտավորությունները:

Հայտարարությունում նշվում է, որ ներկայումս Ադրբեջանում առնվազն 19 «խղճի դատապարտյալներ» գտնվում է ճաղերի հետևում միայն այն պատճառով, որ խաղաղ կերպով իրենց տեսակետն են հայտնել: Նրանց թվում են «NIDA» երտասարդական շարժման ակտիվիստները, քաղաքական գործիչներ, լրագրողներ, քաղաքացիական հասարակության ակտիվիստներ և բլոգերներ:

«Մենք միշտ մտահոգվել ենք Ադրբեջանում խղճի դատապարտյալների առկայությամբ և կոչ ենք արել նրանց անմիջապես և անվերապահորեն ազատ արձակել: Այնուամենայնիվ, մտահոգիչ է, որ խաղաղ կերպով ազատ արտահայտվելու իրավունքի իրացման պատճառով բանտարկայլների թիվը միայն աճում է»,- նշել է Կրիվոշեևը:

«Amnesty International»-ը գրում է, որ Ադրբեջանի իշխանությունները պետք է սկսեն հարգել հավաքների, միավորումներ կազմելու և խոսքի ազատությունը, այդ թվում պետք է անմիջապես և անվերապոհորեն ազատ արձակեն այն աձանց, ովքեր կալանքի տակ են իրենց իրավունքները իրացնելու պատճառով:

Եվրոպայի խորհրդի խորհրդարանական վեհաժողովը, գլխավոր քարտուղարը և նախարարների կոմիտեն պետք է ավելի խստորեն պահանջեն Բաքվից վերջ տալ այս քաղաքականությանը:

«Human Rights Watch» իրավապաշտպան կազմակերպությունը նշում է, որ , «ցավոք, այլևս նորություն չէ, որ Ադրբեջանում ակտիվիստներին դատապարտել են երկար տարիների ազատազրկման: Սակայն, երբ դա լինում է Եվրոպայի խորհրդի գլխավոր քարտուղարի Բաքու ժամանելուց երկու օր առաջ և Ադրբեջանի պաշտոնապես նախարարների կոմիտեի նախագահությունը ստանձնելուց ինը օր առաջ, յուրաքանչյուրը պետք է մի պահ նստի և մտածի, թե ինչպես է արդարադատությունը Ադրբեջանում ևս մեկ անգամ հարվածի ենթարկվում»:

Հայտարարությունում նշվում է, որ այդ ակտիվիստների ձերբակալությունը քննադատ ձայների ճնշման լայնածավալ ծրագրի միայն մի մասն է, ինչն Ադրբեջանի իշխանությունները իրականացնում են վերջին երկու տարիների ընթացքում: Միայն անցյալ տարի նրանք կասկածելի մեղադրանքներով ձերբակալել են տասնյակ քաղաքական ակտիվիստների և բլոգերների:

«HRW» նշում է, որ, երբ Եվորպայի խորհրդի գլխավոր քարտուղարը գնա Բաքու, նա պետք է համոզի Ադրբեջանի կառավարությանը, որ համագործակցությունը հնարավոր է միայն այն դեպքում, եթե Ադրբեջանը սկսի հարգել հետևյալ կառույցի չափանիշները և երկրում ապահովի ազատությունը:

«Freedom House» իրավապաշտպան կազմակերպության նախագահ Դևիդ Քրամերը հայտարարել է, որ  Ադրբեջանի դատարանի`8 երիտասարդներին ազատազրկելու որոշումը, ովքեր պայքարել են կոռուպցիայի և անօրինությունների դեմ, ցույց է տալիս Ադրբեջանի իշխանությունների ավտորիտար բնույթը և երկրի դատական համակագում իշխող կոռուպցիան:

Ըստ Քրամերի`ժողովրդավար երկրները պետք է պատասխանատվության ենթարկեն Ադրբեջանին մարդու իրավունքների ոլորտում գրանցած խախտումների համար, ինչ էլ ավել լուրջ խնդիր է, քանի որ Ադրբեջանը պատրաստվում է ստանձնել Եվրոպայի խորհրդի նախարարների կոիտեի նախագահությունը:

Ադրբեջանում «NIDA» շարժման 8 ակտիվիսների ձերբակալության և հայտնի լրագրողների և իրավապաշտպանների կալանավորման հետ կապված ԱՄՆ Հելսինկյան կոմիտեն կոչ է արել Ադրբեջանի իշխանություններին հարգել օրենքի գերակայությունը և մարդու իրավունքների ոլորտում իր ստանձնած պարտավորությունները: Հայտարարությունը տեղ է գտել կոմիտեի կայքում:

«Այդ երիտասարդների դեմ իրավական ընթացակարգը անհանգստացնում է ոչ միայն հիմքեր չունենալու, այլև այն պատճառով, որ կան ճշմարտանման փաստարկներ, որ ձերբակալությունները և դրանց հետևող մեղադրանքները ունեն քաղաքական դրդապատճառներ և նպատակաուղղված են ճնշել կառավարությանը ուղղված քննադատությունը»,- ասել է Հելսինկյան կոմիտեի նախագահ, սենատոր Բեն Կարդինը: Նա կոչ է արել Ադրբեջանի կառավարությանը վերանայել ձերբակալվածների գործերը և համոզվել, որ օրենքի և արդարության գերակայությունը ապահովված է եղել:

Իր հերթին, ԱՄՆ Հելսինկայն կոմիտեի համանախագահ Քրիս Սմիթը կոչ է արել Ադրեջանի կառավարությանը վերանայել 8 ակտիվիստների գործերը և ապահովել օրենքի գերակայությունը: Նա նաև իր մտահոգությունն է հայտնել լրագրող Ռաուֆ Միրկադիրովի ձերբակալության հետ կապված, ով մեղադրվում է Հայաստանի օգտին լրտեսություն իրականացնելու մեջ, ինչպես նաև իրավապաշտպան Լեյլա Յունուսի և նրա ամուսնու ձերբակալմամբ:

Դատապարտող հայտարարությամբ է հանդես եկել նաև Ադրբեջանում ԱՄՆ դեսպանատունը, նշելով, որ այն խորապես հիասթափված է կասկածելի մեղադրանքներով 8 երիտասարդ ակտիվիսների երկար տարիներով ազատազրկելու որոշմամբ: «Մենք բազմաթիվ անգամ խրախուսել ենք Ադրեջանի իշխանություններին ապահովել արդար դատավարություն և հարգել օրինական գործընթացը: Թեև մենք ողջունել ենք Ադրբեջանի իշխանությունների պատրաստակամությունը մեզ և այլ արևմտյան դեսպանատներին թույլ տալ հետևել դատական գործընթացներին, մենք ականատես ենք եղել բազմաթիվ խախտումների, այդ թվում վկայություններում անհամապատասխանության առկայությանը»,- ասվում է դեսպանատան կայքում տեղ գտած հայտարարության մեջ:

Դեսպանատունը կրկին կոչ է արել Ադրբեջանի կառավարությանը ի կատար ածել մարդու իրավունքների ոլորտում իր ստանձնած պարտավորությունները, հատկապես հաշվի առնելով, որ Ադբեջանը առաջիկայում ստանձնելու է Եվորպայի խորհրդի նախարարների կոմիտեի նախագահությունը:

Մեծ Բրիտանիայի Եվրոպայի հարցերով նախարար Դևիդ Լիդինգթոնը իր հայտարարության մեջ, որը տեղ է գտել Մեծ Բրիտանիայի ԱԳՆ կայքում, նշում է, որ խորապես մտահոգված է երիտասարդ ակտիվիսիտների դատավճռով:

«Մենք մանրակրկիտ մոնիթորինգի ենք ենթարկել ամբողջ դատավարության գործընթացը: ԱԳ նախարարը մտահոգություն է հայտնել «NIDA» երիտասարդական շարժման ակտիվիսնտերի ձերբակալությամբ իր 2013թ.-ին Բաքու այցելության ժամանակ»,- նշել է Լիդինգթոնը:

Ըստ նրա` Մեծ Բրիտանիան շարունակելու է իր մտահոգությունը հայտնել Ադրբեջանում քաղաքական դրդապատճառներով ձերբակալությունների և կալաանքների աճող միտումով:

Նշենք, որ «NIDA» շարժման երիտասարդ ակտիվիստները մեղադրվում են Բաքվում մարտի 10-ին մասայական անկարգությունների կազմակերպման մեջ: Նրանք նաև մեղադրվում են ապօրինի զենքի, թմրանյութերի պահպանման և խուլիգանության մեջ: «

Amnesty International» միջազգային իրավապաշտպան կազմակերպությունը բոլոր մեղադրյալներին անվանել է «խղճի դատապարտյալներ»: Մայիսի 6-ին ամբաստանյալները դատապարտվել են 6-8 տարի ազատազրկման: