Ձեր վստահելի աղբյուրը

ՀՀ կառավարության նախորդ նիստում հավանության արժանացավ «Բուսասանիտարիայի մասին», «Անասնաբուժության մասին», «Սննդամթերքի անվտանգության մասին» «Կերի մասին» և «Սննդամթերքի անվտանգության պետական վերահսկողության մասին» օրենքներում փոփոխություններ կատարելու մասին» նախագծերի փաթեթը: Այդ օրինագծերը պետք է համապատասխանեցվեն Մաքսային միության նույն ոլորտին առնչվող օրենսդրությանը:

Արդյո՞ք օրենքներում փոփոխություններ կատարելու անհրաժեշտության կար և ո՞րն է նպատակը: «Իրազեկ և պաշտպանված սպառող» հասարակական կազմակերպության նախագահ Բաբկեն Պիպոյանը Panorama.am-ի թղթակցի հետ զրույցում նշեց, որ այս բոլոր օրենքները նախ պետք է դիտարկել մեկ ամբողջականության մեջ, քանի որ մեկը մյուսի շարունակությունն է: Այդուհանդերձ, Բ.Պիպոյանի համար անհասկանալի է, թե ինչու են օրենքներում փոփոխություններ կատարում. սովորաբար օրենքում փոփոխություններ են կատարում, երբ հին օրենքը ինչ-որ խնդիրներ չի կարգավորում:

«Հիմա խնդիրն այն է, որ նախորդ օրենքներն ամբողջությամբ չեն սպառել իրենց»,-ասում է նա:

Պիպոյանի խոսքերով` Սննդամթերքի անվտանգության պետական ծառայությունն իրականացնում է տվյալ ոլորտների վերահսկողությունը. «Եթե խնդիրը վերաբերում է զուտ ինստիտուցիոնալ փոփոխություններին, օրինակ` ՍԱՊԾ-ի փոխարեն գործառույթն այսուհետև իրականացնի գյուղատնտեսության նախարարությունը, ապա որոշակի տրամաբանություն կա, բայց այս դեպքում ևս որոշ դրույթներ վերանայման կարիք ունեն»:

Միաժամանակ, ՀԿ նախագահը նշեց, որ նոր օրենքը ևս չի կարգավորում այն, ինչը մտահոգիչ էր և չէր կարգավորվում հին օրենքով: Օրինակ` բուսական մթերքի անվտանգության հարցը, որը չի լուծվել ինչպես նախորդ, այնպես էլ նոր օրենքով. «Այսինքն` այն հարցերը, որոնք ի սկզբանե հասարակության, առանձին կազմակերպությունների կողմից բարձրաձայնվել են որպես խնդիր և լուծում են պահանջել, ի վերջո դրանք նորից բաց են մնում»:

Անդրադառնալով «Սննդամթերքի անվտանգության մասին» օրենքին, Բաբկեն Պիպոյանն ասաց, որ նախորդ օրենքի համաձայն մինչև 2015թ-ը բոլոր արտադրողների մոտ պետք է ներդրվի HACCP անվտանգության համակարգ, սակայն մինչ օրս որևէ արտադրող այդ հարցը չի լուծել: Այսինքն` օրենքը հնարավորություն էր տալիս կարգավորելու խնդիրը, բայց իրականում ոչինչ էլ չի արվել:

«Օրենքով այս բոլոր խնդիրները կարգավորում էին, և սա խոսում է այն, մասին, որ խնդիրը օրենքի հետ կապված չէր»,- նշեց Պիպոյանը:

Երկրորդ կարևոր կետը ռիսկի հաղորդակցումն է: Այսօր բնապահպանական բազմաթիվ խնդիրներ կան, որոնց մասին նույնիսկ բարձրաձայնում են պետական այրերը. «Սննդամթերքի ոլորտում ռիսկի գործոնը մեծ է, սակայն ի՞նչ մոնիթորինգ է իրականացվել և ինչպիսի՞ն է պատկերը, մենք այս ուղղությամբ երբեև ոչ մի քայլ չենք տեսել: Հայաստանում, կարծես թե ձևավորվում է նոր ավանդույթ` ոլորտներում առկա խնդիրներն արդարացնելու համար փոխում են օրենսդրությունը: Բայց պետք է հասկանանք, որ չի կարելի վերցնել ու դեն նետել նախորդ օրենքի չկատարված մասերը: Արդյոք ոլորտում առկա չկարգավորված խնդիրների պատճառը վատ օրենքն է. այս հարցի պատասխանն է պետք գտնել»:

Ըստ Բ.Պիպոյանի, մենք ապրում ենք մի տարածքում, որտեղ բնապահպանական բազմաթիվ խնդիրներ կան. «Օրինակ` երբևէ լսել եք, որ մեր կերած վարունգը, լոլիկը փորձաքննության ենթարկեն, արդյոք դրանք անվտա՞նգ են: Նոր օրենքով ևս որակի հսկողության և կառավարման ոչ մի համակարգ չի ներդրվել, մինչդեռ զարգացած, զարգացող երկրներում այն պարտադիր է: Օրենքի նախագծերից ոչ մեկում այդ մասին չի խոսվում, ինչպես նաև բաց է մնում այն հարցը, թե ի՞նչ գործիքակազմով (մոնիթորինգների ժամանակացույց և այլն) են ապահովելու անվտանգությունը»:

Ինչ վերաբերում է ՄՄ-ի համապատասխանեցմանը, ապա, ըստ նրա, նախևառաջ անհրաժեշտ է ոլորտում առկա խնդիրներին լուծում տալ: Պիպոյանի կարծիքով,  համապատասխանեցնելը պարտադիր է, քանի որ Հայաստանն իր տնտեսական ուղղությունն արդեն ընտրել է. «Եթե անդամակցում ենք Մաքսային միությանը, ապա չափորոշիչների համապատասխանեցումը նորմալ է, բայց այն, ինչ կար մեր օրենքներում, չի հակասում ՄՄ-ին և բավարար էր միայն փոփոխությունները և ոչ նոր օրենքների ընդունումը»: