Ձեր վստահելի աղբյուրը

«Osservatorio Balcani e Caucaso»-ն կազմակերպությունը` «Հայաստան՝ նոր հույսեր և նոր վախեր» վերնագիրը կրող հրապարակմամբ անդրադարձել է Լեռնային Ղարաբաղի զինադադարի կնքման 20-ամյակին, ինչպես նաև Հայոց ցեղասպանության 99-րդ տարելիցին:

Ստորև ներկայացնում ենք հոդվածը՝ որոշ կրճատումներով.

«Հայոց ցեղասպանության 99-րդ տարելիցը և ԼՂ զինադադարի 20-րդ ամյակը միահյուսվել են և այսօրվա Հայաստանը երկու արտաքին մարտահարվերների առջև է կանգնած: Վերջին շաբաթների ընթացքում երկու թեմաներում էլ որոշակի զարգացումներ են նկատվում, որը ցույց է տալիս, որ ստատուս-քվոն փոխվում է: Այնուամենայնիվ, դժվար է ասել, թե արդյոք այս փոփոխությունները լա՞վ են, թե՞ վատ:

Ուկրաինայի ճգնաժամի ֆոնին, որտեղ Կիևը, Մոսկվան, Բրյուսելը և Վաշինգտոնը ի վիճակի չեն դադարեցնել լարվածությունը, ԼՂ զինադադարը, կարծես, հաջող պատմություն լինի:

Միանշանակ, այսօրվա անկատար խաղաղությունը փխրուն է՝ Ադրբեջանը և Հայաստանը արդյունավետորեն բաժանվում են շփման գծում և սպառազինությունների մրցավազքով զբաղվում: Ժամանակ առ ժամանակ սահմանային միջադեպեր են տեղի ունենում, երբեմն ողբերգական հետևանքներով` զինվորներ են զոհվում կամ վիրավորվում, հիմնականում դիպուկահարի կրակոցներից: Տարածաշրջանում խաղաղապահ ուժերի բացակայության դեպքում էլ 20 տարի շարունակ հրադադարը հիմնականում պահպանվում է:

Վերջերս ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի նորանշանակ ամերիկացի համանախագահ Ջեյմս Ուորլիքը ամենաակտիվ միջնորդն է համարվում` նախաձեռնելով մի շարք հանդիպումներ դերակատարների հետ: Ինչպես նաև վերջերս իր ելույթում հայտարարել է ԼՂ հակամարտության կարգավորման հիմնական սկզբունքների մասին: Ուորլիքի ակտիվությունը նրան դարձրեց երկու կողմերի համար զայրույթի թիրախ՝ Ադրբեջանի կառավարությունը դժգոհ էր այն հանգամանքից, որ նա հանդիպել էր ամերիկահայերի հետ ու թե´ Հայաստանը, և թե´ Ադրբեջանը քննադատեցին նրա հայտարարությունը:

Ապրիլի 30-ին Ադրբեջանի իշխանությունները ձերբակալել են Թուրքիայից արտաքսված Ռաուֆ Միրկադիրովին, ով մի շարք դիվանագիտական ծրագրեր է իրականացնում իր հայաստանցի գործընկերների հետ, օրեր անց էլ Հայաստանի օգտին լրտեսության մեջ մեղադրանքով հետաքննություն է սկսվել Արիֆ ու Լեյլա Յունուսների դեմ:

Նման նախաձեռնությունների մասնակիցները երբեմն կտտանքներին են ենթարկվում ոստիկանության և անվտանգության աշխատակիցների կողմից, բայց նրանց չէին ձերբակալում: Դժվար է ասել, թե արդյո՞ք վերջին ձերբակալությունները ժողովրդական դիվանագիտության ծրագրերը «խեղդելու» գիտակցված փորձ էին կամ էլ այդպիսով փորձ էր արվում լռեցնել կառավարությանն ուղղված քննադատությունները: Քանի որ Ւլհամ Ալիևի իշխանության գալուց ի վեր, Բաքուն արդեն ավելի կասկածելի է այդ ջանքերի հարցում, քան Երևանն ու Ստեփանակերտը, ուստի այն ընկալում են որպես ստատուս քվոյի լեգիտիմացում:

Ինչևէ, վերջին ձերբակալությունները բացասական ազդեցություն են ունեցել Հայաստան-Ադրբեջան խաղաղություն կառուցման նախաձեռնությունների վրա, ինչպես օրինակ ԵՄ-ի կողմից հովանավորվող Եվրոպական գործընկերություն` հանուն Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության խաղաղ կարգավորման վրա (ԵԳԼՂ) և մեծացնում է տարածաշրջանում լարվածությունը:

«Խաղաղության կառուցման գաղափարը և նպատակը հաճախ սխալ է ընկալվում և հղի է սխալ սպասումներով, և սա բացատրում է, թե ինչու են համայնքներն ու իշխանությունները խաղաղություն կառուցման նախաձեռնությունները, հատկապես երկխոսության և միացյալ ակտիվության հարցում, կասկածանքով և անվստահությամբ վերաբերում»,-նշել է International Alert ՀԿ-ի ներկայացուցիչ Մարինա Նագայը:

Շարունակելի` Հայոց Ցեղասպանության 99-րդ տարելիցի վերաբերյալ հատվածը «Panorama.am»-ը կներկայացնի առանձին հրապարակմամբ: