Կառավարության ծրագիրը հստակ չէ և չի նախանշում իրավիճակից ելքերը. Գ. Մակարյան
ՀՀ կառավարության ծրագիրն առաջին հերթին պետք է կարճաժամկետ լիներ և արտահայտեր ամենազգայուն խնդիրների լուծումը: Այս մասին Panorama.am-ի թղթակցի հետ զրույցում ասաց Գործատուների հանրապետական միության նախագահ Գագիկ Մակարյանը` անդրադառնալով ԱԺ ներկայացված կառավարության ծրագրին:
Նրա խոսքերով, սովորաբար երկարաժամկետ ծրագրերը խոցելի են, իսկ կարճաժամկետ ծրագրերը կոնկրետ նախանշված խնդիրներ են լուծում:
«Ծրագիրը ոչ թե պետք է լինի այնպիսին, ինչպիսին ներկայացվել է` ընդհանրական, այլ պետք է լինի շատ ավելի կոնկրետացված: Դա նաև վստահության մաս է պարունակում: Որքան կոնկրետ, այնքան վստահությունը, պատասխանատվությունը բարձր է, իսկ վերահսկելը` հեշտ»,- նշեց Գ.Մակարյանը:
Նա անհասկանալի համարեց ծրագրում նախանշված թվերը, մասնավորապես, աղքատության 10 տոկոսի նվազմանը վերաբերող կառավարության այդ մոտեցումը, քանի որ պարզ չէ, թե ինչպես են դա ապահովելու:
«Աղքատության նվազում նշանակում է էկոնոմիկայի զարգացում, աշխատեղերի ստեղծում և գործազրկության նվազում: Բայց այստեղ հարց է առաջանում, թե մարդիկ ինչպիսի՞ աշխատանք պետք է ունենան` արժանապատի՞վ, թե՞ ուղղակի աշխատանք: Այսինքն` աղքատությունից դուրս գալը պետք է գնահատված լինի, օրինակ` այդ ընտանիքներին նորմալ ապրելու համար նվազագույնը որքան գումար է հարկավոր»,- ասաց Գ.Մակարյանը:
Օրինակ, ըստ նրա, փոքր բիզնեսի շրջանառության հարկի շեմը սահմանվել է 30 մլն դրամ, ինչը նշանակում է, որ հաշվարկներում որոշակի վրիպումներ կան: Մասնավորապես, 30 մլն դրամը կազմում է մոտ 75 հազար ԱՄՆ դոլար, եթե այն բաժանում ենք 12 ամսվա վրա, ապա այն կազմում է ամսական 6200 դոլար:
«Եթե հաշվենք 10 տոկոս եկամտաբերությունը, ապա ամսական կազմում է 620 դոլար կամ 250 հազար դրամ: Այստեղ հարց է առաջանում` ամսական 250 հազարը բավարա՞ր է ընտանիքին: Իհարկե` ոչ, այս դեպքում ևս ընտանիքը համարվում է աղքատ: Մեր հաշվարկներով` 4 հոգանոց ընտանիքին հարկավոր է 600-700 հազար դրամ, իսկ 250 հազարը գոյությունը պահելու աշխատավարձ է»,- նշեց Գ.Մակարյանը:
Ուստի, նրա խոսքերով, կառավարությունը պետք է ավելի հստակ ծրագիր մշակեր` նախանշելով այս իրավիճակից դուրս գալու ելքերն ու հնարավորությունները, քանի որ աշխատատեղեր ստեղծելը դեռ խնդրի լուծում չէ: Եթե այդ աշխատատեղը պետք է ստեղծվի ընդամենը 50 հազար դրամ աշխատավարձով, ապա չի նշանակում, որ գործազրկությունը նվազել է կամ աղքատությունը հաղթահարվել:
Բացի այդ, Գ.Մակարյանի դիտարկմամբ, կառավարության վերաբերմունքը փոքր բիզնեսի նկատմամբ պետք է փոխվի: Մինչդեռ, ըստ նրա, այսօրվա իրավիճակից կարելի է դատել, որ մեր երկրում փոքր բիզնեսը վտանգված է, քանի որ այդ բիզնեսի զարգացման համար մեծ արտոնություններ նախատեսված չեն:
Այսպիսով, Գ.Մակարյանը այս կառավարությունը բնութագրում է որպես անցումային, իսկ կառավարության ծրագիրն էլ նույնպես պետք է լինի անցումային, որը կկարողանա որոշակի խնդիրներ լուծել միայն 2014թ-ին:
Նրա կարծիքով ծրագիրը ինովատիվ չէ: Ըստ նրա` թեև անցումային փուլի համար որոշակի խնդիրներ կլուծվեն, սակայն կառավարության խնդիրը պետք է լինի ինովատիվ բնույթի ծրագրերի մշակումը, քանի որ միայն նման մոտեցումներով է հնարավոր տնտեսական աճ ապահովել:
Գ.Մակարյանը գտնում է, որ կառավարության առաջնահերթ խնդիրներից պետք է լինի նաև կառավարության ծախսերի օպտիմալացումը:
«Կառավարության ծախսերը հսկայական են և օպտիմալ չեն: Օրինակ` ինձ համար զավեշտալի թվաց, երբ իմացա, որ Կենտրոնական բանկի աշխատակիցների թիվը հասնում է 700-ի: Դա մի հսկա նախարարություն է, բայց այս փոքր երկրում, եթե դրամավարկային քաղաքականության առումով մեծ հաջողություններ չունենք, ապա ԿԲ-ում այդքան աշխատակիցներն ինչի՞ համար են: Այդ աշխատողները հիմնականում բարձր աշխատավարձ են ստանում, բայց ո՞ւմ հաշվին են ստանում` բանկերին վերահսկելով, սանձահարելով: Արդյոք կարի՞ք կա բանկերին այդքան վերահսկել»,- ասաց Գ.Մակարյանը` հավելելով, որ այսօր պետական համակարգում աշխատում է 190 հազար մարդ, ինչը կազմում է Հայաստանում աշխատողների 45 տոկոսը:
Նրա խոսքով, պետական համակարգում աշխատողների մի զգալի մասին պետք է կրճատել, քանի որ նրանց գործը միայն վերահսկելն է:
«Այս մոդելը եկել է խորհրդային տարիներից, երբ ամեն մի աշխատող ուներ իր վերահսկողը, մինչդեռ Ֆրանսիայում 20 աշխատողին վերահսկում էր մեկ մարդ, իսկ Ճապոնիայում 100-ին էր բաժին հասնում այդ մեկ մարդը: Այս տեսանկյունից ևս կառավարությունն անելիք ունի, պետք է վերանայի իր քաղաքականությունը»,- ասաց նա:
Անդրադառնալով վարչապետի հայտարարությանը, թե կառավարության ծրագրի սկզբունքներն են` իրատեսական, խստապահանջ և ականջալուր, Գ.Մակարյանի գնահատմամբ, ծրագիրը ամենևին էլ խստապահանջ չէ:
«Կարծում եմ, որ այն առաջին պահանջմունքների, նպատակների լուծման ծրագիր է, բացի այդ, այն անցումային կառավարության ծրագիր է: Իրականում կառավարությունը չհասցրեց ավելի ինովատիվ ծրագիր մշակել, քանի որ կար ժամանակի սղություն»,- ընդգծեց Գ.Մակարյանը:
Նախորդող հրապարակում`
Հին ու նոր կառավարական ծրագրերից Ա. Մարտիրոսյանը գտավ միակ դրականը
Լրահոս
Տեսանյութեր
Ինչո՞ւ հանկարծ ՀՀ իշխանությունները որոշեցին խլել արցախցիների կենսաթոշակային խնայողությունները
