Ձեր վստահելի աղբյուրը

ԱՄՆ Լուիզիանա նահանգի սենատում մայիսի 28-ին ընդունվել է բանաձև, որով սենատի անդամներն իրենց աջակցությունն են հայտնում հայ ընտանիքների անդամներին, որոնց հարազատներն Ադրբեջանում դարձել են կոտորածների և վայրագությունների զոհ: Նախատեսվում է, որ բանաձևը փոխանցվելու է ԱՄՆ նախագահին, ինչպես նաև Սենատի և Ներկայացուցիչների պալատի խոսնակներին:

«Կարծում եմ` որոշումն աննախադեպ է, այն իրենից, ըստ էության ներկայացնում է համապարփակ, ընդգրկուն մի պատկեր, որտեղ ուղղակիորեն շարադրված են այն բոլոր հանցագործությունները, որոնք կատարվել են Ադրբեջանում հայ բնակչության նկատմամբ»,- անդրադառնալով բանաձևի բովանդակությանը` panorama.am-ի հետ զրույցում նման տեսակետ հայտնեց «Ընդդեմ իրավական կամայականության» ՀԿ ղեկավար Լարիսա Ալավերդյանը:

Ալավերդյանի կարծիքով` Լուիզիանայի սենատի կողմից ընդունված բանաձևի կարևորությունը ավելի խոսուն է Լեռնային Ղարաբաղի անկախության միաջազգային ճանաչման համատեքստում: Ըստ նրա` բանաձևի առանցքային պահերից մեկն էլ Խոջալուի դեպքերի վերաբերյալ բանաձևում տեղ գտած ձևակերպումներն են:

«Այստեղ մեկ առ մեկ նշված են ոչ միայն այն դեպքերը, որոնք վաղուց արդեն հայտնի դեպքեր են` որպես Ադրբեջանի կողմից իրագործված հանցագործություններ, այլ հստակեցվում է դիրքորոշումը` այսպես կոչված Խոջալուի դեպքերի հետ կապված: Բանաձևում նշվում է, որ այդ հանցագործությունները հերթական հանցագործություններն են Ադրբեջանի կողմից` ընդդեմ սեփական ժողովրդի»,- նշեց Լ.Ալավերդյանը:

Լ.Ալավերդյանի կարծիքով` կարևոր է, որ բանաձևում ադրբեջանական կողմի իրագործած հանցագործությունները զուգահեռաբար են դիտարկվել Լեռնային Ղարաբաղի գյուղերից` կրկին Ադրբեջանի կողմից իրականացված հայերի տեղահանության հետ:

«Շատ կարևոր բան ևս. Բանաձևում կոչ է արվում` որպեսզի դադարեցվեն Ադրբեջանի կողմից պատմության խեղաթյուրումները, ինչպես նաև հստակեցվում է, որ Ադրբեջանը պատասխանատվություն է կրում այն բոլոր գործողությունների համար, որոնք տեղի են ունեցել Սումգայիթում, Բաքվում, Կիրովաբադում, Մարաղայում, Լեռնային Ղարաբաղում, ինչպես նաև Խոջալուի բնակիչների նկատմամբ»,- նշեց նա:

Ալավերդյանը գտնում է, որ մեծ է նաև փաստաթղթի կիրառական նշանակությունը և որ այն պետք է գործի դրվի դիվանագիտական, պետական և հասարակական խմբերի կողմից:

«Կարծում եմ` նման բարձր մակարդակով այսպիսի համապարփակ փաստաթուղթ դեռ չի հրապարակվել, ողջունում եմ բանաձևը մշակած աշխատանքային խմբի կատարած գործը»,- եզրափակեց Լ. Ալավերդյանը:

Նույն խնդրի շուրջ զրուցեցինք նաև քաղաքագետ Ալեքսանդր Մանասյանի հետ:

Մանասյանը նույնպես ԱՄՆ Լուիզիանա նահանգի սենատի կողմից ընդունված բանաձևը դրական քայլ համարեց ԼՂ անկախության միջազգային ճանաչման գործընթացում, ինչպես նաև աշխարհին Լեռնային Ղարաբաղի մասին ճշմարտության խոսքը հնչեցնելու տեսանկյունից :

«Քաղաքական չափման մեջ բանաձի ընդունումը դրական քայլ է: ԼՂ անկախության ճանաչումը` որպես սուվերեն պետություն, ենթադրում է զարգացումների մի ընթացք, երբ ԼՂ-ն ինքնիշխան և ժողովրդավար պետության կերպարով է ամրագրվում Միացյալ Նահանգների իշխանության պատկերացումներում: Եվ ահա ամեն մի այդպիսի փաստաթուղթ, իհարկե, նպաստ է բերում այդ մեծ ընթացքին»,- նշեց Մանասյանը:

Քաղաքագետի փոխանցմամբ` բանաձևի նշանակությունը զգալիորեն մեծ է նաև քարոզչական տեսանկյունից:

«Կարծում եմ բանաձի նշանակությունը ավելի մեծ է քարոզչական իմաստով, որովհետև մեզ ինչ-որ առումով դժվար է աշխարհին ներկայացնել այն ճշմարտությունները, որոնք մեզ են հայտնի` օրինակ Խոջալուի դեպքերը: Միշտ չէ, որ մեզ լսում են, քանի որ մեզ դիտում են որպես շահագրգիռ կողմ: Այս համատեքստում բանաձևում արված շեշտադրումները շատ կարևոր են և, կարծում եմ, օգտակար նաև խնդրի քաղաքական լուծման հեռանկարի տեսանկյունից»,- ասաց նա:

Ստորև թարգմանաբար ներկայացնում ենք Լուիզիանայի սենատի կողմից ընդունված բանաձևի ամբողջական տեքստը:
 

Հերթական նստաշրջան 2014
Սենատի բանաձև NO. 166
Ներկայացված է սենատոր Մյուռռեյի կողմից

Բանաձև

Ի արտահայտումն համակրանքի Ադրբեջանում հայ ժողովրդի դեմ իրագործված կոտորածների և վայրագությունների զոհերի ընտանիքներին աջակցության նկատմամբ, և նկատի ունենալով, որ հայաբնակ Լեռնային Ղարաբաղի տարածքն ընկած է Հայաստանի Հանրապետության և Ադրբեջանի Հանրապետության միջև, և

նկատի ունենալով, որ 1920 թվականին Խորհրդային Միությունը ուժով վերահսկողություն է հաստատել Հայաստանի և Ադրբեջանի տարածքների նկատմամբ, և

նկատի ունենալով, որ 1923 թվականին Խորհրդային Միությունն Ադրբեջանի կազմում ստեղծել էր Լեռնային Ղարաբաղի Ինքնավար մարզ և այս տարածաշրջանը դարձել է Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև վեճի աղբյուր, և

նկատի ունենալով, որ 1988 թվականին Լեռնային Ղարաբաղում հայերը հանուն իրենց ինքնորոշման և բռնաճնշումներից ու խտրականությունից անհատական ազատության խաղաղ ցույցերի դուրս եկան Ադրբեջանի դեմ, և

նկատի ունենալով 1988 թվականի փետրվարին, Խորհրդային Ադրբեջանի մերձափնյա Սումգայիթ քաղաքում հայ ժողովրդի ջարդերը, երբ հիմնականում էթնիկ ադրբեջանցիներից բաղկացած ամբոխը խմբեր կազմեց, որոնք հարձակվում և սպանում էին հարյուրավոր հայերի` փողոցներում և իրենց բնակարաններում` մի իրավիճակ, որը Խորհրդային Միության և Ադրբեջանի պաշտոնյաների թողտվության պայմաններում շարունակվեց երեք օր` մինչև կառավարական ուժերը երկրում արտակարգ դրություն և պարետային ժամ սահմանեցին, և

նկատի ունենալով, որ Սումգայիթում հայերի նկատմամբ կատարված հանցանքները մնացին անպատիժ` այս կերպ դուռ բացելով հայ ժողովրդի նկատմամբ համանման վայրագությունների իրականացման համար` սկսած մայրաքաղաք Բաքվից և տարածվելով Ադրբեջանի ու Լեռնային Ղարաբաղի այլ վայրերում, և

նկատի ունենալով, որ Ադրբեջանը փորձում է խուսափել բռնությունների և վայրագությունների պատասխանատվությունից` պատմական իրողությունների խեղաթյուրման և հայերի ջարդերի յոթերորդ օրը կարգուկանոն հաստատելու համար Խորհրդային զորքի Բաքու մտնելը ներկայացվում է որպես Ադրբեջանում անկախության շարժման ճնշում, և

նկատի ունենալով, որ շատ լավ հայտնի է այն հանգամանքը, որ Ադրբեջանում չի եղել անկախության համար ոչ մի լայնածավալ շարժում` որպես փաստ ընդունելով 1991 թվականի մարտին կայացած հանրաքվեն, որի ժամանակ 94 տոկոսից ավել ադրբեջանցի ընտրողներն արտահայտվեցին հօգուտ Խորհրդային Միության պահպանման, և

նկատի ունենալով, որ Ադրբեջանը շարունակում է խեղաթյուրել մյուս վայրագությունների հետ կապված իրադարձությունները` ներառյալ Խոջալու գյուղում տեղի ունեցածը, երբ ադրբեջանական զորքերը կրակ են բացել իրենց իսկ բնակչության ուղղությամբ, ինչպես նաև ներառյալ Լեռնային Ղարաբաղի գյուղերից հայ բնակչության արտաքսումը:

Այդ իսկ պատճառով էլ որոշում է, որ Լուիզիանայի օրենսդիր Սենատը սույնով իր ցավակցությունն է հայտնում` ի աջակցություն Ադրբեջանում հայ ժողովրդի դեմ իրագործված կոտորածների և վայրագությունների զոհերի ընտանիքներին:

Նաև որոշում է, որ Սենատը խնդրում է Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների նախագահին և Կոնգրեսին` հնարավոր բոլոր եղանակներով ճնշում գործադրել Ադրբեջանի կառավարության վրա` վերջ տալու պատմական փաստերի խեղաթյուրմանը և պատասխանատվության ենթարկել մեղավորներին, ովքեր պատասխանատու են Սումգայիթում, Բաքվում, Կիրովաբադում, Մարաղայում, Լեռնային Ղարաբաղում հայերի կոտորածների, ինչպես նաև Խոջալուի քաղաքացիների կոտորածների համար:

Նաև որոշում է, որ սույն բանաձևի կրկնօրինակը պետք է փոխանցվի Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների նախագահին, Միացյալ Նահանգների Սենատի խոսնակին, Միացյալ Նահանգների Ներկայացուցիչների պալատի խոսնակին և Միացյալ Նահանգների Կոնգրեսում Լուիզիանայի պատվիրակության յուրաքանչյուր անդամի: