Ձեր վստահելի աղբյուրը

«Լրտեսության մեղադրանքով ձերբակալելով լրագրող Ռաուֆ Միրկադիրովին և մեր դեմ հարձակում սկսելով` ադրբեջանական իշխանությունները ձգտում են վերջ դնել անկախ մարդկանց մասնակցությանը ժողովրդական դիվանագիտությունում», - հայտարարել է ադրբեջանական Խաղաղության և դեմոկրատիայի ինստիտուտի (ԽԴԻ) տնօրեն Լեյլա Յանուսը առցանց մամլո ասուլիսի ընթացքում:

Պատասխանելով Panorama.am պորտալի հարցին` կա՞ արդյոք հավանականություն, որ ժողովրդական դիվանագիտության շրջանակներում ադրբեջանական կողմին կներկայացնեն ոչ թե իրավապաշտպաններ և քաղաքացիական հատվածի ներկայացուցիչներ, այլ հատուկ պատրաստված անձինք, որոնք իրենց գործունեությունն անմիջականորեն համաձայնեցնում են իշխանության հետ, Յանուսը միանշանակ պատասխան տվեց. «Ադրբեջանի իշխանությունները ձգտում են այն բանին, որ այդ ոլորտում աշխատեն միայն իրենց ենթական անձինք»:

Մեկնաբանելով Panorama.am-ի մյուս հարցը` թե որոնք են Ռաուֆ Միրկադիրովի ձերբակալության իրական դրդապատճառները և ինչպես են զարգանում իրադարձություններն այդ գործի շուրջ, Յանուսը նշեց, որ ոչ մի հետաքննություն չի անցկացվում:

«Ցավոք մեզ մոտ աշխատում են ինչպես Ներքին գործերի ժողովրդական կոմիսարիատը 37թ-ին: Ռաուֆ Միրկադիրովի ծնողների տանը կազմակերպել է խայտառակ խուզարկություն, իսկ նրա հայրը չի դիմացել և մահացել է մայիսի 24-ի գիշերը: Ռաուֆին նույնիսկ չեն թույլատրել մնալ մոր հետ` նրան բաց թողնելով ընդամենը մեկուկես ժամով: Դա Եժովի, Բերիայի, հիտլերականների մեթոդն է», - ընդգծեց նա:

Նրա խոսքերով` Ռաուֆ Միրկադիրովի հորը գործնականում սպանել են:

Լեյլա Յանուսը հայտարարել է, որ Ադրբեջանն իրավական առումով իսկական բռնակալություն է, ընդ որում խոսքը միայն իրավապահ մարմինների մասին չէ:

«Օրինակ` մենք չենք կարող շարունակել Արիֆի (Արիֆ Յունուսով – խմբ.) բուժումը, քանի որ բանկը, որտեղ գտնվում է նրա անձնական հաշիվը, հրաժարվում է գումար տալուց», - նշեց իրավապաշտպանը:

Յունուսը գտնում է, որ Ադրբեջանում ընդդիմադիրների, քաղաքացիական հասարակության ակտիվիստների նկատմամբ բռնությունների խստացման հետևում կանգնած են Ադրբեջանի իշխանության մեջ առկա ռուսամետ խմբավորումները: Նրա կարծիքով` հենց այդ պատճառով հետապնդվում են այն ակտիվիստները, որոնք կապված են ԱՄՆ-ի, եվրոպական երկրների հետ:

Իրավապաշտպանի խոսքերով` ոչ ԱՄՆ-ում, ոչ Եվրոպայում մինչև վերջ չեն գիտակցում, որ Ադրբեջանի ավտորիտար ռեժիմին աջակցելու քաղաքականությունը կարող է բերել ահավոր հետևանքների:

Յանուսը նկատեց, որ չնայած իր ղեկավարած ԽԴԻ-ի նկատմամբ հետապնդումները նոր չեն, սակայն ներկայումս դրանք սրվել են մի քանի պատճառներով: Նախ Ադրբեջանի իշխանությունները ցանկանում են իրենց վերահսկողության տակ վերցնել ցանկացած անկախ քաղաքացիական նախաձեռնություն: Մասնավորապես` նրանց չափազանց շատ է զայրացնում www.publicdialogues.info համատեղ կայքը, որտեղ Հայաստանից և Ադրբեջանից մարդիկ փոխանակվում են կարծիքներով:

Երկրորդ` Յունուսի կարծիքով այսօր Ադրբեջանում շատ սուր է դրված քաղբանտարկյալների հարցը, Խաղաղության և ժողովրդավարության Ինստիտուտը ներկայացնում է քաղբանտարկյալների համապարփակ ցուցակ:

«Մեզ մոտ 12 լրագրող և բլոգեր` «խզճի բանտարկյալներ» են: Մեզանում փաստացիորեն բացակայում է հանրահավաքների ազատությունը»- հայտնեց նա:

Նրա խոսքերով` իրենք գտնվում են քրեական, կոռումպացված ռեժիմի օկուպացիայի մեջ: Իրավապաշտպանն ընդգծեց, որ միջազգային իրավապաշտպան կազմակերությունները հայտարարում են, թե «մտահոգված են» և «չեն հավատում դատարանի որոշման արդարացիությանը» միայն այն բանից հետո, երբ արդեն անձին դատապարտել են:

«Ռաուֆ Մերկադիրովի հետ կապված ես դեռևս չեմ լսել միջազգային կազմակերպությունների կոշտ հայտարարությունները»- հավելեց նա:

Խոսելով ժողովրդական դիվանագիտության մասին` Յունուսը նշեց, որ չնայած նրան, որ հաշտության պայմանագրի կնքումը իշխանությունների իրավասությունն է, սակայն հասարակությունը պետք է տեղյակ լինի, թե ինչ է կատարվում:

«Հակամարտության մեջ գտնվող երկրի քաղաքացիների զոմբիացումը վտանգավոր երևույթ է: Դա Ճանապարհ է, որը տանում է ոչ մի տեղ: Ժողովրդական դիվանագիտությունը հնարավորություն է տալիս երկու հասարակությունների միջև տեղեկատվություն փոխանակել»,- նշեց Յունուսը:

Իրավապաշտպանը հավելեց նաև, որ հակամարտության գոտում չի տեսնում պատերազմի վերսկսման հավանականություն:

«Ռազմական հռետորիկան վաղուց առկա է մեր ղեկավարների մոտ: Ավտորիտար ռեժիմների պարագայում միշտ անհրաժեշտություն կա արտաքին թշնամու: Ես կարծում եմ, որ ստատուս-քվոն, որը այսօր գոյություն ունի, ձեռնտու է թե Հայաստանի և թե Ադրբեջանի ղեկավարներին»,- մեկնաբանեց իրավապաշտպանը:

Խոսելով Ադրբեջանում հակահայկական տրամադրությունների մասին` Յունուսը ընդգծեց, որ 1994թ-ից այս կողմ հարևան երկրի նկատմամբ խոր ատելություն է սերմանվում:

«Նույնիսկ դպրոցական դասագրքերում, բոլոր սարսափները վերագրվում են հայ ժողովրդին: Պարզվում է մուսուլմաններին շիաների և սունների են բաժանել քրիստոնյաները, մասնավորապես` հայերը»- ընգծեց նա` հավելելով, որ չի կարելի նման կերպ դաստիարակել երիտասարդ սերնդին:

Հիշեցնենք, որ ապրիլի 28-ի երեկոյան Բաքվի օդանավակայանում` Դոհա մեկնելուց բերման էին ենթարկել ադրբեջանցի հայտնի իրավապաշտպան Լեյլա Յունուսին և նրա ամուսնուն` կոնֆլիկտոլոգ Յունուսին: ԵՄ-ի հրավերքով նրանք մտադիր էին մեկնել Փարիզ, իսկ այնտեղից էլ Բրյուսել` մասնակցելու համար միջազգային միջոցառումների: Սակայն օդանավակայանից Լեյլա Յունուսին տեղափոխել են Ադրբեջանի Գլխավոր դատախազության ծանր հանցագործությունների գծով քննչական վարչություն, որտեղ անկացրել է 9 ժամ: Իսկ ամուսնուն տեղափոխել են հիվանդանոց նախակաթվածային վիճակում: Բացի այդ խուզարկվել է նրանց տունը և գրասենյակը:

Նշենք, որ Լեյա Յունուսին բերման ենթարկելու փաստը դատապարտել են Մարդու իրավունքների Եվրոպայի Խորհրդի հանձնակատար Նիլս Մույժնիեքսը, Ադրբեջանում ԵՄ-ի, ԱՄՆ-ի դեսպանությունները և իրավապաշտպան այնպիսի կազմակերպություններ, ինչպիսիք են Նովեգիայի հելսինկյան կոմիտեն, Human Rights Watch , Freedom House և իրավապաշտպան կազմակերպությունների միջազգային ֆեդերացիան(FIDH):