Հաշմանդամությունը` ապրելակերպ. «Ինձ թևեր է տալիս կյանքի հանդեպ սերը» (Տեսանյութ)
Արևիկը ծնվել ու մեծացել է Գառնիում: Դպրոցն ավարտելուց հետո կրթությունը շարունակել է Երևանում՝ Հայաստանի պետական ճարտարագիտական համալսրանում: Արևիկը տեղաշարժվում է հենակներով, փոքր տարիքում շատ մեծ խնդիրներ է ունեցել, որոնք, ինչպես հիմա խոստովանում է, ինքն էր իր համար ստեղծում:
«Մտածում էի՝ եթե մարդկանց հետ շփվեմ, հիմա իրենք ինձ ծաղրելու են կամ խղճալու: Ոչ մեկի հետ չէի շփվում ընդհանրապես: Նույնիսկ ընտանիքում մենակ պապայիս հետ էի շփվում»,- հիշում է Արևիկը:
Հետագայում՝ ուսման երրորդ կուրսում, նա իր այդ վախը հաղթահարում է ու ինքն իրեն այսպես բացատրում դա. «Եթե մարդն ինքն է ցանկանում ինձ հետ շփվել, ուրեմն անկեղծ ընկերություն անելու ունակ է, չխղճալու, հավասարը հավասարին վերաբերելու»:
Հարցին՝ մարդիկ տարբեր են, ինչո՞վ ես դու տարբերվում մյուսներից, Արևիկը մի քանի վայրկյան մտածում է, ապա ժպտալով պատասխանում. «Բարդ մարդ եմ: Շատ-շատերն են ինձ ասել, որ ինձ հասկանալը մի քիչ դժվար է»:
Հաշմանդամություն ունենալը սոցիալական վիճակ է, հիվանդություն չէ, ասում է Արևիկն ու ավելացնում. «Ոնց որ ես եմ սիրում ասել, սա ուղղակի իմ ապրելակերպն է: Ես այն հիվանդություն կամ խնդիր չեմ սարքել, այն իմ ապրելակերպն է, ես դրա հետ ապրում եմ: Ես ունենում են այնպիսի առողջական խնդիրներ, ինչպիսին մյուսներն են ունենում, բայց իմ հաշմանդամությունը ոչ մի կերպ իմ համար հիվանդություն չի: Ու ընդհանրապես, հասարակությունն էլ պետք է դա գիտակցի, որ ուղղակի առանձնահատկություն է, ոնց որ տարբերվում են աչքերի, մազերի գույները, այնպես էլ սա»:
Արևիկն ավարտել է Պոլիտեխնիկի Հաշվողական տեխնիկայի բաժինն ու աշխատում է «Հույսի կամուրջ» կազմակերպությունում` որպես հաշմանդամություն ունեցող երիտասարդների շահերի պաշտպան:
Իր ապրելակերպով Արևիկը հասնում է նրան, որ կարծրատիպեր կոտրվեն, որ հասարակությունը հաշմանդամություն ունեցող անձին չնայի այն տեսանկյունից, թե ինչ չի կարող անել, այլ հակառակը՝ նրա հնարավորությունները բացահայտի:
«Հաշմանդամություն ունեցող անձը ե՞րբ է զգում իր հաշմանդամությունը, երբ հանդիպում է խոչընդոտների: Երբ սայլակով գնում-կանգնում եմ ինչ-որ տեղ ու չեմ կարողանում բարձրանալ: Ես չեմ կարողանում բարձրանալ ոչ թե նրա համար, որ հաշմանդամություն ունեմ, այլ նրա համար, որ հարմարեցված չի: Ես միայն այդտեղ եմ զգում իմ հաշմանդամությունը: Իսկ եթե թեքահարթակը լինի, վերելակները լինեն, ու ներսում արդեն մարդկանց վերաբերմունքը լինի որպես հավասարը հավասարին, անձը երբեք հաշմանդամությունը չի զգա ու էդ տերմինը երևի կմոռացվի…»,- ասում է նա:
Արևիկը նկատում է, որ վերջին տարիներին անընդհատ տեսանելի լինելու արդյունքում մարդկանց վերաբերմունքը փոխվել է, սակայն, ըստ նրա, դեռ մի փուլում ենք, որը բարձրից շատ-շատ ներքևում է: Անելիքներ դեռ շատ կան:
Արևիկը երազանքներ չունի ու չի հավատում դրանց: Ինչպես ինքն է ասում, կյանքի տարբեր փուլերում ունի նպատակներ, ու գրեթե միշտ հասնում է իր նպատակներին:
«Միշտ նպատակներով եմ առաջնորդվում: Երազանքներ, որպես էդպիսին… չեմ հավատում, չեն կատարվում դրանք»,- ասում է աղջիկը, ում թևեր է տալիս կյանքի հանդեպ մեծ սերը:
Իրեն հարյուր տոկոսով լիարժեք զգում է միայն լեռներում, բարձունքներում, անտառներում. «Երբեք ոչ ոք, ոչ մի ձևով ցույց չի տալիս, որ դու ինչ-որ բանով տարբերվում ես կամ ավելի թույլ ես: Ընդհակառակը, դա ասելով, ես մարդկանց նկատի չունեմ, այդ լեռները, քարերը, ծառերը… ավելի հանգիստ ու լիարժեք եմ ինձ զգում միայն այդտեղ: Ներդաշնակ եմ ինձ զգում բնության, Հայաստանի ամեն քարի, ամեն ծառի, ամեն թփի հետ»:
Արևիկը նկատում է, որ ինքն ու իր նման մյուս մարդիկ ուղղակի հասարակության մի մասն են, հասարակությունը պետք է փորձի, ամեն ինչ անի այդ մարդկանց իր մեջ թողնելու ու հասկանալու, որ հաշմանդամությունը ոչ մի ձևով չի խանգարում մարդուն ապրելու այնպես, ինչպես ուզում է:
«Հասարակությունը ինքը կարող է նպաստել, որ հաշմանդամություն ունեցող մարդիկ ավելի շատ կյանքով ապրեն, ոչ թե փակվեն տներում ու մտածեն` ինչ կարելի է անել, որ բույսի նման չմեծանան»,- մեր զրույցն այսպես է եզրափակում նա:
Արևիկի մեջ մեծ ուժ ու ապրելու սեր կա, որտեղից էլ գալիս է խաղաղությունը:
Մանրամասն` Panorama.am-ի տեսանյութում:
Լրահոս
Տեսանյութեր
Ինչո՞ւ հանկարծ ՀՀ իշխանությունները որոշեցին խլել արցախցիների կենսաթոշակային խնայողությունները