Ձեր վստահելի աղբյուրը

 «Միջազգային ճգնաժամային խումբ» ոչ կառավարական կազմակերպությունը նոր ղեկավար է ունենալու: Այն ղեկավարելու է Ժան-Մարի Գուեհեննոն:

Ժան-Մարի Գուեհեննոն եղել է որպես ՄԱԿ-ի Գլխավոր քարտուղարի տեղակալ` 2000-2008 թթ-ին խաղաղարար գործողությունների համակարգման մասով, ինչպես նաև 2012 թվականին իրականացրել է Սիրիայի հարցերով ՄԱԿ-ի և ԱՊԼ-ի Միացյալ հատուկ բանագնացի առաքելություն: 2013 թվականից ղեկավարել է Ֆրանսիայի պաշտպանական և ազգային անվտանգության Սպիտակ թղթի նախապատրաստական հանձնաժողովի աշխատանքները: Ներկայումս ղեկավարում է Կոլումբիայի համալսարանի Միջազգային հակամարտությունների կարգավորման կենտրոնը:

«Միջազգային ճգնաժամային խումբ»-ը (ՄՃԽ) հիմնադրվել է 1995 թվականին: Այն իրենից ներկայացնում է որպես միջազգային ոչ առևտրային, ոչ կառավարական կազմակերպություն:

ՄՃԽ-ի հիմնադրման նախաձեռնությունը եղել է Թուրքիայում և Բոսնիայում ԱՄՆ նախկին դեսպան Մորթոն Աբրամովիչին:

Կազմակերպությունը իր քսանամյա գործունեության ընթացքում հրապարակել է բազմաթիվ զեկույցներ և վերլուծություններ, որոնք գլխավորապես վերաբերվում են աշխարհի տարբեր շրջաններում առկա և պոտենցիալ հակամարտություններին:

ՄՃԽ-ի դեպքում հատկապես աչք է զարնում այդ կառույցի ղեկավար կազմի ներկայացուցչականությունը, որտեղ կարելի է տեսնել նախկին նախագահների, վարչապետների, նախարարների և հայտնի մարդկանց, ինչպիսիք են իտալիայի նախկին արտգործնախարար Էմմա Բոնինոն, Շվեյցարիայի նախկին նախագահ Միախյել Քալմի-Ռեյը, ՆԱՏՕ-ի նախկին գլխավոր հրամանատար Ուեսլի Կլարկը, «Բաց հասարակություն հիմնադրամ»-ի հիմնադիր Ջորջ Սորոսը և այլք:

Գրեթե նույնքան ներկայացուցչական են նաև կազմակերպության ֆինանսական աղբյուրները և նվիրատվությունները: Կազմակերպությանը ֆինանսավորողների և աջակցություն ցուցաբերողների թվում են տարբեր երկրների կառավարություններ, հիմնադրամներ և մասնավոր հատվածի ներկայացուցիչներ: Հատկանշական է, որ կառավարությունների շարքում է նաև թուրքական կառավարությունը` ի դեմ Արտգործնախարարության: ՄՃԽ-ում թուրքական ներկայացվածությունը որոշակիորեն ապահովվում է նաև կազմակերպության ղեկավար կազմում առկա անդամների միջոցով, որոնք հայտնի են պրոթուրքական իրենց լոբբիստական գործունեությամբ:

Այս շարքում կարելի է առանձնացնել Իտալիայի նախկին արտգործնախարար Էմմա Բոնինոյին, ինչպես նաև Ֆինլանդիայի նախկին նախագահ Մարտի Ախտիսաարին:

Վերջիններս հանդիսանում են ԵՄ-ին Թուրքիայի անդամակցության հարցերով «ոչ պաշտոնական հանձնաժողովի» անդամներ և հայտնի են իրենց վառ ընդգծված պրոթուրքական լոբբիստական գործունեությամբ: Հատկանշական է, որ նման գործունեություն ծավալած մի շարք այլ գործիչներ էլ այսօր համարվում են կազմակերպության Ավագ խորհդատուները, ովքեր նախկինում եղել են ղեկավար կազմի մեջ, ինչպես օրինակ` Ուտա Ցապֆը` Բունդեսթագի ներկայացուցիչ (ՔԴՄ կուսակցություն) և Թուրքիայի Եվրաինտեգրացիայի ջատագով:
Նկատենք, որ «Միջազգային ճգնաժամային խումբը» այն քիչ միջազգային կազմակերպություններից է, որը պարբերաբար զեկույցների և հայտարարությունների տեսքով առանձին անդրադարձ է կատարում Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտությանը:

Նման հայտարարություններով ժամանակին առավելապես հանդես էր գալիս կազմակերպության Եվրոպական ծրագրերի ղեկավար Սաբինա Ֆրեյզերը: Տիկնոջ հայտարարությունները աչքի էին ընկնում իրենց սրությամբ, եթե չասենք, որ դրանք ժամանակ առ ժամանակ իրականության կոնտեքստից դուրս էին:

Ֆրեյզերի հատկապես այն հայտարարություններում, որոնք ուղղված էին հակամարտության կողմերին, կարելի էր նկատել անթույլատրելի կերպով կողմերի միջև դրված հավասարության նշան: Ինչպես օրինակ` «երկու կողմերի ղեկավարները սպառնում են վերսկսել ռազմական գործողությունները», «կարելի է ենթադրել, որ կողմերը մեծապես հակված են խնդրի լուծման ռազմական տարբերակին» և այլն:

Եթե չտրվենք դավադրությունների տեսությանը` հասկանալու համար, թե ինչ նպատակ էին հետապնդում Ֆրեյզերի նման համառ հայտարարություները, ապա պետք է ասել, որ հավանաբար տիկինը անուղղելի հոռետես էր: Իսկ բոլոր այն դեպքերում, երբ հոռետեսությունը մի կողմ էր թողնված, ապա Ֆրեյզերը փորձում էր լուծումներ առաջարկել հակամարտության հետևանքների վերացման համար, այլ ոչ թե բուն հակամարտության:

Անշուշտ, պատերազմի վերսկսման և տարածաշրջանային անվտանգության տեսանկյունից վերջինիս բացասական հետևանքների մասին մտավախությունը միշտ էլ առկա է եղել, սակայն դա ոչ մի կերպ չի ենթադրում, որ ԼՂ հակամարտության հարցով միջազգային զեկուցողները, ինչպիսին էր տիկին Ֆրեյզերը, չպետք է հստակ մատնացույց անեն իրավիճակի մեղավորներին կամ Ադրբեջանում սաստկացող պատերազմական հռետորաբանությունը անհասկանալիորեն պրոյեկտեն հայկական կողմի վրա: Նման գործելակերպը ուժեղացնում է Ադրբեջանի վստահությունը առ այն, որ միշտ նոր ագրեսիայի իրավունք ունի:

Կազմակերպության ղեկավարի փոփոխության դեպքում կունենանք ԼՂ հակամարտության հարցերով զեկուցող ևս մեկ Սաբինա Ֆրեյզեր, թե ոչ` ցույց կտա ժամանակը:

Կնյազ Սարոյան, քաղաքագետ