Ի՞նչ է սպասվում ադրբեջանական դիվեսանտներին
Քարվաճառի ուղղությամբ ադրբեջանական դիվերսիոն խմբի հարձակումը չեզոքացնելուց հետո Հայաստանի պաշտպանության նախարարությունը հայտարարություն տարածեց, որ ձերբակալվածները հանցագործներ են և պետք է քրեական հետապնդում իրականացվի:
Նախարարությունը, հղում կատարելով Ժնևի կոնվենցիայի 4-րդ հոդվածին, նշել էր, որ ադրբեջանցիները չեն կարող ռազմագերի համարվել:
Ռազմագերիների հետ վարվելու մասին Ժնևյան 3-րդ կոնվենցիայի 4-րդ հոդվածով սահմանվում է, թե ովքեր են ռազմագերիներ:
«Ընդդեմ իրավական կամայականության» ՀԿ նախագահ Լարիսա Ալավերդյանը նկատում է, որ այդ հոդվածում թվարկված կատեգորիաներից որևէ մեկի տակ Հայաստանի տարածքում ձերբակալված ադրբեջանցի դիվերսանտները չեն ընկնում:
«Եթե Ադրբեջանը հրաժարվում է այդ անձանց սեփական զինված ուժերի ներկայացուցիչ կամ իր կողմից ուղարկված ճանաչել, ապա մենք պետք է հստակեցնենք, որ իրապես այդ անձանց կարգավիճակն այդ դեպքում դառնում է ուղղակի հանցագործի կարգավիճակ: Անցել է սահմանը և հանցագործություն է գործել այլ պետության սահմաններում: Այս առումով նրանք փաստորեն պետք է դատվեն այն երկրի օրենքներով, որտեղ կատարել են հանցագործությունը»,- Panorama.am-ի թղթակցի հետ զրույցում ասաց Լարիսա Ալավերդյանը:
Նա օրինակ բերեց նույն Ադրբեջանի քաղաքացի Ռամիլ Սաֆարովին, ով Հունգարիայում քնած ժամանակ կացնով սպանել էր հայ սպային և նշեց, որ Սաֆարովը գործել էր ծանր հանցագործություն և դատվել այդ երկրի օրենքներով:
Լարիսա Ալավերդյանը ևս մեկ անգամ շեշտեց, որ եթե Ադրբեջանը պատասխանատվություն չի վերցնում այդ անձանց համար, ապա այդ մարդիկ առավել ևս չեն կարող համարվել ռազմագերի՝ նույն միջազգային հումանիտար իրավունքով:
Միևնույն ժամանակ նա ասաց, որ Հայաստանը պետք է ձեռնարկի բոլոր այն միջոցները, որոնք նախատեսվում են մեր երկրի օրենսդրությամբ:
Ինչ վերաբերում է Ադրբեջանի՝ ԿԽՄԿ դիմելուն ու հնարավոր շահարկումներին, մեր զրուցակիցը նշեց, որ ցանկացած պետություն կարող է ցանկացած պահանջ ներկայացնել և շահարկումների առարկա դարձնել, բայց, հենց դրա համար են գրված միջազգային իրավունքի նորմերն ու կոնվենցիաները, ինչպես նաև պետական օրենսդրությունը:
«Պետք է հաստակ իմանանք՝ ինչ կարող է անել մեր պետությունը: Օրինակ, եթե Կարմիր Խաչը ցանկանում է այցելել նրանց, ապա պետք է հստակեցվի՝ նախաքննական շրջանում ե՞րբ և ինչպե՞ս, ի՞նչ պայմաններով դա կարող է տեղի ունենալ կամ արգելվել: Արգելքը ցանկացած պահի կարող է լինել: Դա գործը վարող քննիչի հայեցողությանն է թողած: Մյուս կողմից էլ, ԿԽՄԿ-ն միայն ռազմագերիներին չի այցելություն կատարում, որոշ դեպքերում այցելում են ուղղակի այն անձնաց, ովքեր ազատազրկված են: Այնպես որ, դա կարող է քննարկման առարկա դառնալ ԿԽՄԿ երևանյան գրասենյակի և ՀՀ պաշտպանության նախարարության, հետագայում՝ գործը վարող քննչական մարմնի միջև»,- մանրամասնեց նա:
Միջազգային հարթակում այս դեպքի հետ կապված որևէ խնդիր Հայաստանը չպետք է ունենա, վստահ է Լարիսա Ալավերդյանը: Ըստ նրա, ԿԽՄԿ-ն կարող է մտնել բանակցությունների մեջ և շատ դրական հարաբերություններ կան կառույցի և ՀՀ ՊՆ միջև. «Այնպես, որ բոլոր հարցերը կարող են բանակցությունների միջոցով լուծում գտնել»:
«Ընդդեմ իրավական կամայականության» ՀԿ նախագահը հիշեցրեց, որ 20 տարի առաջ սահմանը մի դիվերսիոն խումբ էլ էր անցել, որը կատարել էր ծանր հանցագործություն, ինչի հետևանքով սպանվածներ կային: Նրանք էլ այդ ժամանակ դատվել են Հայաստանի օրենքներով, ընդ որում՝ դատապարտվել մահապատժի: Այդ նույն ընթացքում Ադրբեջանի բանտում են եղել 6 հայ, ովքեր նույնպես մահապատժի են դատապարտված եղել: Հետագայում Լարիսա Ալավերդյանը՝ իր կազմակերպության միջոցով կապի մեջ է մտել Ադրբեջանի ազգային անվտանգության նախարարի հետ, և առաջարկել է փոխանակում կատարել, որպեսզի դատապարտյալներն իրենց երկրում շարունակեն կրել պատիժը:
Նա խոսքով, այդ փոխանակումը կարող է տեղի ունենալ եթե անգամ երկու պետությունների միջև չկան հարաբերություններ:
Փոխանակումը հետագայում հնարավոր է եղել, սակայն այդ ընթացքում ադրբեջանական բանտում գտնվող հայերից երեքն արդեն մահացել էին: Մյուս երեքին վերադարձրել են Հայաստան, իսկ Հայաստանը ժամանակից շուտ արդեն վերադարձրած է եղել ադրբեջանցիներին: Լարիսա Ալավերդյանի խոսքով, այս տարբերակն ամբողջությամբ համապատասխանում է միջազգային հումանիտար իրավունքի թե ոգուն, թե տառին:
Անդրադառնալով Ադրբեջանում գտնվող հայ ռազմագերի Հակոբ Ինջիղուլյանի խնդրին, Լարիսա Ալավերդյանը նկատեց, որ նա ռազմագերի է հայտարարվել հենց հոդված 4-րդով, իսկ Հայաստանի Հանարապետությունը չի հրաժարվել նրանից, նա ճանաչվել է որպես Զինված ուժերի կազմի մեջ մտնող անձ և մեր զինվորն է:
Նախորդող հրապարակումներ՝
Տեսաֆիլմ՝ ադրբեջանցի դիվերսանտի ձերբակալման մասին
ՊԲ. Քարվաճառի ուղղությամբ դիվերսիոն խմբի բոլոր անդամները գերեվարվել կամ ոչնչացվել են
Ադրբեջանի թիրախում Արցախի վերաբնակեցման գործընթացն է
Քարվաճառում վիրավորված կնոջ կյանքին վտանգ չի սպառնում
ԼՂՀ ՊԲ. Քարվաճառի ուղղությամբ դիվերսիոն խմբի այլ անդամներ են հայտնաբերվել
Քարվաճառում ձերբակալված դիվերսանտի հարցով Ադրբեջանը դիմել է ԿԽՄԿ
Քարվաճառում վիրավորված կնոջ վիճակը կայուն ծանր է. ՊՆ մամուլի խոսնակ
Փոխհրաձգություն Քարվաճառում. Հայ սպան զոհվել է, դիվերսանտը` սպանվել
ԼՂՀ ՊՆ-ն հրապարակել է դիվերսիոն խմբի գերեվարված անդամի լուսանկարը
ԼՂՀ ՊՆ-ն հրապարակել է գերի ընկած ադրբեջանցի դիվերսանտների զենքերի լուսանկարները (լուսանկարներ)
ԼՂՀ ՊՆ. Ադրբեջանական դիվերսիոն խմբի անդամների մի մասը ձերբակալված են