Արաբագետի կարծիքն՝ իսրայելապաղեստինյան վերջին դիմակայության վերաբերյալ
«Գազայի հատվածում գրանցված իսրայելապաղեստինյան հերթական և ամենաերկարատև ռազմական դիմակայության ավարտը որևէ էական նշանակություն չի կարող ունենալ շուրջ 7 տասնամյակ շարունակվող այս ժողովուրդների հակամարտության հանգուցալուծման հարցում: Միևնույն ժամանակ, կողմերից որևէ մեկի արձանագրած լիակատար հաջողությունների մասին միանշանակ պնդել ևս չի կարելի. երկուստեք գրանցվեցին ավելի քան 2 հազար մարդկային և մի քանի մլրդ դոլարի հասնող նյութական կորուստներ: Հակամարտ կողմերը հետապնդում էին տարբեր նպատակներ՝ թե՛ սեփական հասարակություններին հրամցնելու, թե՛ միջազգային հանրությանը ներկայացնելու տեսանկյունից, իսկ տևական ջանքերի արդյունքում ի վերջո հիմնականում ամերիկաեգիպտական միջնորդությամբ ձեռք բերված զինադադարից հետո կողմերն ունեն նույնքան տարաբնույթ խնդիրներ, որոնց հաղթահարումից հետո դարձյալ կսկսեն մտածել արդեն նոր դիմակայության նախապատրաստման մասին»,- Panorama.am-ի թղթակցի հետ զրույցում, մեկնաբանելով Գազայի հատվածում շուրջ 50 օր տևած իսրայելապաղեստինյան ռազմական գործողությունները, նման կարծիք հայտնեց արաբագետ Արմեն Պետրոսյանը:
Փորձագետի կարծիքով՝ դիմակայության տևականության պատճառներն, ըստ էության, պայմանավորված են նաև Մերձավոր Արևելքում վերջին 3 տարիներին ձևավորված իրավիճակով, ուժերի նոր հարաբերակցությամբ, ընթացող զարգացումներով: Բանն այն է, որ տարածաշրջանում վերջին տարիներին ակնհայտորեն աճած իսլամական արմատական հոսանքների, մասնավորապես՝ «Մուսուլման եղբայրներ» կազմակերպության, նրան հարող ուժերի դերակատարությանը, կառույցի հետ սերտ կապեր ունեցող «Համասի» և նրանց արտաքին հովանավորների դիրքերի թուլացմանն էին ձգտում Իսրայելից բացի, նաև արաբական մի շարք պետություններ, և որ ամենակարևորն է՝ հակամարտ կողմերի միջև ավանդաբար միջնորդություն իրականացնող Եգիպտոսը՝ խուսափելով ընդառաջել պաղեստինյան կառույցի որևէ ռազմավարական ձգտման բավարարմանը. թերևս հենց սրանով է պայմանավորված այն հանգամանքը, որ գրեթե անիրականանալի են թվում «Համասի» հիմնական պահանջները՝ Գազայում նավահանգստի, օդանավակայանի կառուցման և հազարավոր պաղեստինցիների ազատ արձակման վերաբերյալ. իր հերթին, պաշտոնական Թել Ավիվն էլ համառորեն մերժում էր ակնհայտ պրոհամասական Թուրքիայի և Կատարի միջնորդությունները:
«Իսրայելական կողմի ձեռքբերումների հետ կապված՝ չնայած Իսրայելի պաշտպանության բանակի կողմից հռչակված «Անսասան ժայռ» ռազմական գործողության օդային և ցամաքային հատվածների հետապնդած ստրատեգիական նպատակների իրականացման, այն է՝ 32 ստորգետնյա թունելների ոչնչացման և «Համասի» ռազմաքաղաքական ներուժին ահռելի հարված հասցնելու վերաբերյալ հայտարարություններին, այդուհանդերձ, միանշանակ պնդել, որ Թել Ավիվն ամբողջությամբ հաջողել է, ևս սխալ կլինի, քանի որ հրադադարին նախորդած երկու օրերին Հրեական պետության տարածքը հրթիռակոծվում էր նույն ինտենսիվությամբ, որքան դիմակայության ամենաթեժ օրերին, իսկ պաղեստինյան ղեկավարների կոշտ ու սպառնալից հռետորաբանությունը դույզն-ինչ անգամ չի նվազել»,- նշեց Պետրոսյանը:
Ռազամականից բացի, վերջին դիմակայությունը հակամարտ կողմերի իշխող վերնախավերի համար ունեցավ նաև բացասական քաղաքական հետևանքներ: Մասնավորապես, հակամարտության ընթացքում պաղեստինյան կողմի կրած ահռելի կորուստները (որքան էլ «Համասը» և նրան աջակցող ուժերը փորձում են ներկայացնել՝ որպես թշնամու դեմ ձեռք բերված կատարյալ հաղթանակ) հանգեցրին պաղեստինյան իսլամական արմատական կառույցների դիրքերի թուլացմանը, որոշ չափով՝ հեղինակազրկմանը, նաև դրանց հանդեպ ինչպես Գազայի հատվածի բնակչության շրջանում, այնպես էլ՝ նրա սահմաններից դուրս վերաբերմունքի փոփոխությանը:
«Պաղեստինցիներին հասցված ահռելի մարդկային և նյութական կորուստերի մեղավորության հարցում «սիոնիստական թշնամու» կողքին քիչ չեն նաև Գազայի հատվածում գործող արմատական կառույցներին անթաքույց կերպով մեղադրողները»,- ասաց Պետրոսյանը:
«Միևնույն ժամանակ, զինադադարի անբարենպաստ պայմանների պատճառով որոշակի տարաձայնություններ են առաջացել «Համասի» պաղեստինյան և Կատարում հաստատված արտաքին թևերի միջև»,-պարզաբանեց արաբագետն, ապա նաև հավելեց, որ արձանագրված արդյունքների հետ կապված՝ էական դժգոհություն կա նաև Իսրայելում՝ ընդդեմ իշխող վերնախավի:
«Մասնավորապես, առավել ծայրահեղ և անզիջում դիրքորոշում ունեցող իսրայելական քաղաքական ուժերը, որոնք պահանջում էին, որքան էլ անհավանական է թվում, ռազմական գործողությունը ձգել մինչև «Համասի» վերջնական ոչնչացումը, Գազայի հատվածի բռնակցմանը կամ գոնե դրանում առավել վերահսկելի՝ Պաղեստինյան ինքնավարության ղեկավար Մահմուդ Աբասի գլխավորած «Ֆաթհի» իշխանության հաստատմանը, պնդում են, որ Բենյամին Նեթանյահուն տապալել է ռազմական գործողությունը՝ ռազմաքաղաքականից բացի ընդգծելով նաև տնտեսությանը հասցված վնասների, դրանց համատեքստում հատկապես տուրիզմի կրած կորուստները:
Լրահոս
Տեսանյութեր
Եթե Ադրբեջանը վստահ է, ինչո՞ւ է դատական գործընթացները դադարեցնելու մասին գաղափար առաջ քաշում
