Ձեր վստահելի աղբյուրը

Ինչպես ամեն տարի աշնանը` 2014-ին նույնպես ընդդիմությունը ծրագրում և կանխատեսում է քաղաքական բուռն զարգացումներ և թեժ պայքար: Քառյակի որոշ անդամներ արդեն անցկացրել են քննարկումներ և հանդես եկել հայտարարություններով: Դրանցից ակնհայտ է առնվազն երեք բան. նախ, ընդդիմության օրակարգում մնում են այնպիսի պահանջներ, ինչպիսիք են իշխանափոխությունը և համակարգային փոփոխությունները:

Ընդորում, մինչ այժմ էլ չկա հստակ պարզաբանում առ այն, թե ինչ է նշանակում «համակարգային փոփոխություն». խոսքը պետության կառավարմա՞ն համակարգի, քաղաքական կամ ընտրական համակարգի՞, թե՞ առհասարակ՝ բոլոր համակարգերի փոփոխության մասին է:

Եվ ընդհանրապես, արդյո՞ք սահմանադրական փոփոխությունները համակարգային չեն: Ի՞նչն է խանգարում ընդդիմությանը իրենց պատկերացրած համակարգային փոփոխություններն իրականացնել սահմանադրական փոփոխությունների միջոցով: Երկրորդ հանգամանքը, որ պետք է արձանագրվի, այն է, որ ընդդիմության օրակարգում հայտնվել են նոր կետեր, օրինակ, սահմանամերձ գյուղերի կարգավիճակի հստակեցումը կամ ուսումը շարունակելու համար պարտադիր զինվորական ծառայությունից տարկետման իրավունքի վերացումը: Երրորդ հանգամանքն այն է, որ քառյակի գործողություններում, որքան էլ դա մերժեն քառյակի անդամները, նկատվում է համաձայնեցված և միևնույն նպատակին ծառայող գործողությունների սակավություն: Նույնիսկ դեռևս հայտնի չէ Ժառանգության և Դաշնակության անդամների վերջին հայտարարությունների վերաբերյալ ՀԱԿ և ԲՀԿ վերաբերմունքը:

Միևնույն ժամանակ պետք է արձանագրել, որ ընդդիմադիր ուժերին շարունակելու է համախմբել իշխանափոխության պահանջը, 100 տոկոս համամասնական ընտրակարգին անցնելը և սահմանադրական փոփոխություններով ավելի մեծ լիազորություններ կամ հնարավորություններ ստանալու ձգտումը: Բանն այն է, որ վերջին երկու գործընթացները մեծ ներուժ են պարունակում ընդդիմության համար, համապատասխանաբար, խորհրդարանական հաջորդ ընտրություններում ավելի շատ տեղեր զբաղեցնելու և պետության կառավարման գործում ավելի մեծ դեր ունենալու համար (իշխանություններին վերահսկելու, որոշումների կայացմանն ավելի ազդեցիկ մասնակցելու կամ այլ ձևով):

Հաշվի առնելով այն, որ այժմ, ըստ էության, ընդդիմադիր դիրքերից հանդես եկող քաղաքական ուժերից որոշները ժամանակին իշխանության մաս են կազմել (ԲՀԿ, ՀՅԴ, ՕԵԿ), ապա նրանց, և ոչ միայն նրանց, ամենամեծ խնդիրը ոչ թե իշխանության հասնելն է, այլ նախևառաջ հանրության վստահությունը շահելը: Այդ գործում ընդդիմությունը կանգնած է ճակատագրական սխալ գործելու վտանգի առաջ. բանն այն է, որ եթե ընդդիմությունն իր քաղաքականությունը կառուցի՝ հաշվի առնելով ընտրողի (և ավելի լայն՝ հանրության) ոչ թե պահանջմունքները, այլ ցանկությունները, ապա կտապալվի թե՛ որպես ընդդիմություն, թե՝ ստանձնելով իշխանություն: Առաջին դեպքում այն կտապալվի որպես հանրության կամակատար, երկրորդ դեպքում՝ որպես հանրության փոփոխական ցանկությունների զոհ:
Եվ վերջապես, Հայաստանի քաղաքական բոլոր ուժերը պետք է որ գան համաձայնության այն հարցի շուրջ, թե քաղաքական ո՞ր նախագծի պայմաններում Հայաստանի բնակչությունն ավելի բարեկեցիկ և պաշտպանված ապագա կունենա:

Մովսես Դեմրիճյան, վերլուծաբան