Ձեր վստահելի աղբյուրը

Նախքան ԵԽԽՎ աշնանային նստաշրջանի մեկնարկը հայկական պատվիրակության անդամները այն որակում էին իբրև բավականին բարդ ու լարված, որի շրջանակում ադրբեջանական լոբբին կփորձի հերթական անգամ գլուխ բարձրացնել. այդպես էլ եղավ: Վեհաժողովում հակահայ տրամադրությունների, զեկույցների վերաբերյալ Panorama.am-ը զրուցեց ԵԽԽՎ-ում հայկական պատվիրակության անդամ Նաիրա Զոհրաբյանի հետ:

-Տիկին Զոհրաբյան, չնայած հայկական պատվիրակության գործադրած ջանքերին` թե Դուք ունեցած ելույթում, թե' պատվիրակության ղեկավար Հերմինե Նաղդալյանն իր ելույթում կոչ արեցիք ԵԽԽՎ պատգամավորներին չմտնել մի գործընթացի մեջ, որի հետևանքները խիստ վտանգավոր են լինելու ԼՂ-ի համար, վեհաժողովն այդուհանդերձ 41 կողմ և 74 դեմ ձայների հարաբերակցությամբ մերժեց հայկական պատվիրակության առաջարկը չնախախատրաստել «Բռնության աճը Լեռնային Ղարաբաղում և Ադրբեջանի այլ գրավյալ տարածքներում» խորագրով զեկույց: Որո՞նք են լինելու հետագա քայլերը:
-Իհարկե, մենք միամիտ չէինք և ելնելով այն մթնոլորտից, որ վերջին մեկ-երկու տարիներին տիրում էր ԵԽԽՎ-ում մեզ համար պարզ էր, որ ադրբեջանական լոբբին, որն այսօր դոմինանտ և գերակա ուժ է այս հարթակում կարողանալու էր անցկացնել այդ նախաձեռնությունը: Եվ պատահական չէ, որ քվեարկության ժամանակ դահլիճ էին բերվել ոչ միայն Ադրբեջանի կողմից վարձատրվող ԵԽԽՎ պատգամավորները, այլև Ադրբեջանի օգտին աշխատող եվրոպացի տարբեր փորձագետներ, լոբբիստներ: Մեկ բան ակնհայտ է` ընդունելով նման որոշում, քաղաքական հանձնաժողովին տալով մանդատ նախապատրաստել նման վերնագրով զեկույց ԵԽԽՎ-ն գերազանցել է իր մանդատը, որովհետև վեհաժողովը հակամարտություններով զբաղվելու մանդատ չունի և մենք մեր ելույթներում, այդ թվում և ես, հստակ նախանշել եմ այդ վտանգավոր հետևանքները, որ ունենալու է հնարավոր այս զեկույցը:
Բոլորս էլ հասկանում ենք, որ անկախ նրանից, թե ով է լինելու զեկուցողը, դա շատ պայմանական ֆիգուր է լինելու, որովհետև այդ զեկույցը վաղուց արդեն գրված է, ըստ էության զեկույցը գրվել է ոչ թե ԵԽԽՎ-ում, այլ գրվել է Լոնդոնում, Միլի մեջլիսի բլանկի վրա: Միանշանակ է լինելու զեկույցի հակահայ բովանդակությունը և այստեղ երկու կարծիք լինել չի կարող` անկախ նրանից, թե այսօր կամ վաղը ով կնշանակվի զեկուցող:

-Հաշվի առնելով վերջին շրջանում եվրոպական կառույցներում Ադրբեջանի հանդեպ բավականին կոշտ դիրքորոշումը որոշ փորձագետներ, այդ թվում և Ստեփան Սաֆարյանը երեկ տեսակետ հայտնեցին, թե այդ զեկույցը չի կարող ադրբեջանամետ լինել:
-Ես շատ հարգում եմ մեր փորձագետների տեսակետը, բայց ես խորհուրդ կտայի մարդկանց, ովքեր ԵԽԽՎ-ին ու մթնոլորտին ու խաղի կանոններին ծանոթ չեն, ովքեր չգիտեն, տեղյակ չեն կամ տեղեկացված չեն, որ ԵԽ-ն վաղուց արդեն վերածվել է Միլի մեջլիսի դուստր ձեռնարկության նման գնահատականներ չհնչեցնեն: Շատ հեշտ է կողքից դատողություններ անել, բայց ես ներսում տեսնում ես, թե իրականությունն ինչպիսին է, ապա առնվազն միամիտ կլիներ կարծել, որ այս զեկույցի բովանդակությունը կարող է չլինել Ադրբեջանի պաշտոնական տեսակետը: Ես պաշտոնապես, ամենայն պատասխանատվությամբ հայտարարում եմ, որ այդ զեկույցը արտահայտելու է Ադրբեջանի պաշտոնական տեսակետը Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության վերաբերյալ: Ի վերջո, ինչպե՞ս կարող է զեկույցը լինել անկողմնակալ, եթե արդեն իսկ միայն դրա վերնագիրը` «Բռնության աճը Լեռնային Ղարաբաղում և Ադրբեջանի այլ գրավյալ տարածքներում» բավարար է հայտարարելու, որ այս կառույցը իր գնահատականներում կողմնակալ է և նման վերնագրով զեկույցը չի կարող լինել բալանսավորված:

-Իսկ որո՞ն ք են լինելու հայկական կողմի քայլերը` հաշվի առնելով, որ անցյալում արդեն նախադեպ ունեցել ենք, երբ 2005թ-ին նման մի բանաձև էր դրվել շրջանառության մեջ:
-Մենք ամենօրյա ռեժիմով պատվիրակությունում քննարկում ենք մեր հետագա քայլերը և իհարկե ունենք մեր մոտեցումները, թե ինչ ճիշտ քայլեր պետք է անենք ու ինչ մարտավարություն որդեգրենք: Ես հիմա չունեմ լիազորություն պատվիրակության անունից խոսել, որովհետև դեռևս քննարկումները շարունակվում են, թեև ընդհանուր մոտեցումը արդեն ակնհայտ է: Մեկ բան կարող եմ ասել` խոսելով ԲՀԿ-ի անունից. Մեր տեսակետն է որևէ կերպ չմասնակցել այս զեկույցի նախապատրաստման գործընթացին, որևէ առնչություն չունենալ զեկուցողի հետ: Ավելին` մենք գտնում ենք, որ պատվիրակությունը պաշտոնապես պետք է իր տեսակետը գրավոր հայտարարի, դա նաև քննարկել ենք պատվիրակությունում ու կարծես թե պատվիրակության անդամների գերակշիռ մեծամասնությունը պաշտպանում է այդ տեսակետը: Հայկական պատվիրակությունը պետք է հստակ արտահայտի իր տեսակետը պաշտոնական փաստաթղթով, թե ինչու չի կարելի թույլ տալ նման զեկույցի նախապատրաստում և թե ինչ վտանգավոր հետևանքներ կարող է ունենալ այն ԼՂ բանակցային գործընթացի վրա, ինչպես նաև կողմերի միջև անվստահության անդունդը էլ ավելի խորացնելու առումով: Կրկնեմ` հիմնականում բոլոր պատվիրակների մոտեցումները նույնական են` հայկական կողմը որևէ կերպ չպիտի մտնի որևէ գործընթացի հետ, կապված այս զեկույցի պատրաստման հետ:

-Տիկին Զոհրաբյան, այդուհանդերձ չեք կարծում, որ եթե նման կառույցը արդեն ուղղակիորեն աշխատում է խաղի բոլորովին այլ կանոններով, ապա ժամանակn է, որ հայկական պատվիրակությունը բարձրաձայնի ԵԽԽՎ-ում արժեքների ճգնաժամի մասին:
-Մենք ոչ միայն կարծում ենք, այլև պարբերաբար այդ մասին մատնանշում ենք, այդ թվում ես` գրեթե բոլոր իմ ելույթներում: Ես յուրաքանչյուր զեկույցում այդ մասին խոսում եմ, որ ԵԽԽՎ-ն շեղվել է իր հիմնական արժեքներից և որ մարդու իրավունքներ, ժողովրդավարություն հիմնարար արժեքներին եկել են փոխարինելու «խավիար-փող-նավթադոլարներ» հիմնական արժեքները: Եվ եթե այս կառույցը շարունակի խաղի իր այս կանոններով առաջնորդվել, ապա հայկական կողմը, Հայաստանը պետք է լրջագույնս մտածի այդ կառույցի հետ հարաբերությունները ճշգրտելու ուղղությամբ: Սա իմ` որպես երկար տարիներ ԵԽ-ում աշխատած պատգամավորի միանշանակ դիրքորոշումն է: Այսօրվա իմ ելույթում ևս ես իմ տեսակետը կարտահայտեմ, թե ինչպես է եվրոպական մեծ ընտանիքը աշխատում իր իսկ հիմնարար արժեքների դեմ:

-Ե՞րբ պատրաստ կլինի չարաբաստիկ զեկույցը:
-Մեկ կամ մեկուկես տարի հետո: