Ձեր վստահելի աղբյուրը

Ամիսներ, տարիներ շարունակ ԵԽԽՎ-ում ադրբեջանական լոբբին շրջանառում է հակահայ, հակաղարաբաղյան նախագծեր, որոնցից մեկի մշակումը անցած շաբաթվա ընթացքում հաստատվեց` անընդունելի «Լեռնային Ղարաբաղում և Ադրբեջանի մյուս գրավյալ տարածքներում բռնությունների աճ» վերնագրով:

-Տիկին Նաղդալյան, ԵԽԽՎ վերջին լիագումար նիստում Լեռնային Ղարաբաղի մասով նոր զեկույց նախապատրաստելու շուրջ տարատեսակ տեղեկատվություն կա, այդ թվում  խոսում են, որ սա բացառապես հայկական պատվիրակության ոչ արդյունավետ աշխատանքի արդյունք էր: Ի վերջո ի՞նչ է կատարվել ԵԽԽՎ-ում:
-Նախևառաջ պետք է շեշտեմ, որ ԵԽԽՎ-ն չունի նման մանդատ (սա ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի մանդատն է) ու հնարավորություններ, նաև փորձ, մեխանիզմներ, որպեսզի կարողանա մտնել Լեռնային Ղարաբաղի խնդրի մեջ, ինչը նշանակում է, որ այսօր նշված զեկույցի որոշման գոյությունը վկայությունն է նրա, որ ունենք ԵԽ կողմից էական նահանջ եվրոպական արժեքների ու չափանիշների իմաստով:

Ակնհայտ է, որ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբում պարտվողական, ոչ ադրբեջանանպաստ խնդիրների պարագայում Ադրբեջանը փորձում է ԵԽ-ից պոկել ինչ-որ մի փաստաթուղթ, որն իրեն հնարավորություն կտա օգտագործել հետագայում իր քարոզչության համար:
Այսպիսի սուբյեկտիվ, կաշառված, կասկածելի տեղեկություններով ու մոտեցումներով Եվրոպայի խորհուրդը պարզապես իրավունք չունի գործընթացը տանելու:

-Զեկույցի միայն վերնագիրը արդեն հակահայ որակումներ է պարունակում: Կարո՞ղ էր հայկական պատիրակությունը ինչ-որ բան անել, որ այդ զեկույցը կանխեր:
-Պատվիրակությունն իր առջև դրել էր խնդիր` անել ամեն ինչ, որպեսզի այդ զեկույցի մասին որոշում չկայացվի: Դրա համար մենք փորձել ենք համախմբել բոլոր այն ուժերը, որոնք կարող էին օգտակար լինել այդ աշխատանքի մեջ, այդ թվում՝ համագործակցել արտգործնախարարության և սփյուռքի մեր կառույցների ու ներկայացուցիչների հետ:

Սկզբում ԵԽԽՎ լիագումար նիստում, իսկ հետո էլ քաղաքական հանձնաժողովում բարձրաձայնեցինք այն միտքը, որ սա ԵԽ մանդատը չէ և ԵԽԽՎ կողմից նման գծի որդեգրումը ուղղակի վտանգավոր է, որովհետր սպառնում է տարածաշրջանում խաղաղությանն ու կայունությանը: Եվ, այո, առաջին մեր նպատակը այն էր, որպեսզի զեկույցը չլինի ընդհանրապես, իսկ հաջորդ մեր թիրախը նա էր, որ այսպիսի վերնագիրը արդեն կանխորոշող է և այսպիսի վերնագրով զեկույցը իր փոխարեն արդեն ամեն բան ասում է:

Նշեմ, որ երբ ԵԽ Բյուրոյի կողմից որոշում էր կայացվում, քանի որ կային երկու տարբեր նախագծեր տարբեր վերնագրերով, բյուրոն այդ վերնագիրը խորհրդատվական կարգով է տվել քաղաքական հանձնաժողովին, այսինքն ՝այն հաստատված չէ և աշխատանքի ընթացքում քաղաքական հանձնաժողովը և զեկուցողը կարող են վերնագրի փոփոխություն կատարել: Մենք առաջարկեցինք նախաձեռնել քննարկում, որ այս զեկույցի առումով քաղաքական հանձնաժողովը որոշում կայացներ հետագա գործողություններ չկատարելու վերաբերյալ: Նշեմ, որ քաղաքական հանձնաժողովի ղեկավարը հունաստանցի պատգամավոր Բակոյանիսն է, որը նաև այդ զեկույցի նախագծերից մեկի հեղինակն է և հայտնի է իր պրոադրբեջանական կեցվածքով: Բնական է, որ սա մեզ համար լուրջ խնդիր էր, որովհետև քաղաքական հանձնաժողովի քննարկման ժամանակ նա փորձեց օգտագործել իր` ղեկավարի հնարավորությունները նրա համար, որպեսզի այդ քննարկումը ընդհանրապես տեղի չունենա և դրա փոխարեն պարզապես մեխանիկական մի գործընթաց գնա` վերնագրի հաստատման և զեկուցողի նշանակման առումով: Այսինքն` մեր պայքարը նաև նրան էր ուղղված, որ քաղաքական հանձնաժողովը քննարկի այս զեկույցի վերաբերյալ որևէ գործողություն չկատարելու խնդիրը:

Նիստին մասնակցելու համար ադրբեջանցիները բավականին ստվար զանգված էին մոբիլիզացրել` այնպես, որ հանձնաժողովի նիստերի դահլիճում բոլոր ցանկացողների համար նստատեղերը չբավականացրեցին: Մենք ևս աշխատել էինք այս ուղղությամբ և խնդրել մասնակցելու նիստին բոլոր այն պատվիրակներին, ովքեր կիսում են մեր տեսակետը, սակայն չկարողացանք հասնել նրան, որ քվեարկությամբ զեկույցը մերժվի: Եվ այս իմաստով ուզում եմ ասել մի կարևոր հանգամանք. այո, մենք տեսնում ենք, թե ադրբեջանական քաղաքական քարոզչամեքենան ինչպիսի ջանքեր է գործադրում և ինչքան շատ բան է կարողացել անել ԵԽԽՎ հարթակում, բայց այնուամենայնիվ այնպես չէ, թե այստեղ միայն կաշառված պատգամավորներ են: Կան, թեև փոքրաթիվ, բայց այնպիսի հեղինակավոր մարդիկ ովքեր շարունակում են մնալ իրենց սկզբունքներին հավատարիմ ու անկաշառ ու անտեսում են Ադրբեջանի խավիարային դիվանագիտությունը:

Վերադառնալով չհաջողված քվեարկությանը նշեմ, որ ԵԽ-ում որպես կանոն ընդունված չէ Բյուրոյի որոշումները վիճարկել, ինչպես նաև ընդունված չէ, որ հանձնաժողովների որոշումներն են վիճարկվում և ընդհանուր չգրված օրենքը նա է, որ եթե հանձնաժողովը որոշել է, ապա այդ որոշումը լիագումար նիստում մնում է ուժի մեջ և եթե Բյուրոն է որոշել, ապա Բյուրոյի որոշումը նույնպես պահպանվում է (հազվադեպ բացառությամբ): Այնպես որ ի վերջո մնաց նույն վերնագիրը և նշանակվեց այդ զեկուցողը: Որից հետո հայկական պատվիրակությունը հստակ իր դիրքորոշումը հայտարարեց, այն է` տուրք տալ ադրբեջանցիների այսպիսի կոռումպացված նախաձեռնություններին վտանգավոր է և կարող է լուրջ սպառնալիք հանդիսանալ տարածաշրջանային խաղաղության ու կայունության համար, ինչպես նաև սա ուղիղ ճանապարհ է խոչընդոտելու հակամարտության խաղաղ կարգավորման բանակցային գործընթացին: Դրա համար մենք հայտարարեցինք, որ զեկույցի պատրաստման գործընթացներին չենք մասնակցելու և չենք համագործակցելու զեկուցողի հետ:

-Տիկին Նաղդալյան, հայկական պատվիրակության անդամ Լևոն Զուրաբյանը իր ասուլիսում նման զեկույցի գոյության համար մեղադրեց իշխանություններին, նաև Ձեզ` մեջբերելով ինչ-որ սկանդալային իրադարձություններ, որ իր խոսքով տեղի են ունեցել վեհաժողովում և որոնք էլ հանգեցրել են, որ պատվիրակները երես թեքեն մեր պատվիրակությունից: Համապատասխանո՞ւմ են իր հայտարարությունները իրականությանը:
-Քննարկումը սուր է եղել, բայց ես շատ կուզենայի, որպեսզի «միամիտ» դատողություններով չղեկավարվենք: Մամուլում էլ եմ կարդացել, իբրև հայկական պատվիրակությանը դուրս են արել և այլն: Նման բան չի եղել և դա հնարավոր չէ, չկա էլ նման գործիքակազմ կամ դրույթ որի հիման վրա ԵԽ որևէ հանձնաժողովում կամ նիստում մի պատվիրակությանը դուրս հանեն: Այսինքն` գրել ու հայտարարել նման բաները ես համարում եմ ոչ այլ ինչ, քան ոչ ադեկվատ վերաբերմունք, որը միտված է միայն մեկ բանի` սևացնելու, բայց բոլորովին զուրկ է փաստարկներից ու նաև տրամաբանությունից: Ադրբեջանական կայքերի վերարտադրությունը և հրճվանքով տարածումը ոչ մեր լրագրողական, ոչ էլ պատգամավորական կորպուսի ներկայացուցիչների կողմից ընդունելի չեմ համարում:

Այո, քննարկումը սուր էր, ինչը բացատրվում է այն հանգամանքով, որ ունեինք լուրջ հակառակորդներ, ընդհուպ մինչև քաղաքական հանձնաժողովի ղեկավար կազմում և իրենք օգտագործեցին իրենց հնարավորությունները, որպեսզի անգամ թույլ չտան հարցի քննարկումը: Բայց մեր խնդիրն էլ նրանում էր, որպեսզի կարողանանք ինչքան հնարավոր է բարձրաձայնենք փաստարկները:

-Այս ամենից հետո շրջանառվում էր, որ հայկական պատվիրակության ղեկավարը փոխվելու է, այսինքն Դուք: Նման քննարկում եղե՞լ է:
- Ե՛վ պատվիրակությունը, և՛ ես ունենք այսօր կարևոր խնդիր, այն է` ոչ թե տարվենք որակումներով, թե հաղթեցինք կամ պարտվեցինք կամ տուրք տանք էմոցիաներին, այլ պարզապես ռեալ գնահատենք իրավիճակը, որ ունենք, և թե ինչ կոնցեպցիա ունենք ԵԽԽՎ-ում մեր հետագա գործունեության իմաստով: Եվ ամենակարևորը` ինչ քայլեր ենք նախաձեռնելու, որպեսզի կարողանանք իրավիճակի մեջ փոփոխություն մտցնել: Իսկ դրա համար անհրաժեշտ է համախմբված աշխատանք և մեր ամբողջ պատվիրակության , և՛ դիվանագիտական կորպուսի, սփյուռքի կառույցների ու անհատների, ովքեր ազդեցություն ունեն:

Ուզում եմ առանձնահատուկ շեշտել, որ մենք բարձրաձայնել ենք նաև , որ Լեռնային Ղարաբաղի մասին զեկույց պատրաստելու ընթացքում Լեռնային Ղարաբաղի մասնակցությունը սկզբունքային խնդիր է : Այնպես, ինչպես ԵԽԽՎ-ն համագործակցել է Կոսովոյի , Մարոկկոյի ներկայացուցիչների հետ, այսօր համագործակցում է Իսրայելի և Պաղեստինի ներկայացուցիչների հետ, նույնկերպ Լեռնային Ղարաբաղի ժողովրդի ընտրված իշխանությունների ներկայացուցիչները պետք է մասնակցեն ԵԽԽՎ-ի իրենց վերաբերող աշխատանքներին:

Նախորդիվ`
ԵԽԽՎ հերթական ամոթը. Ադրբեջանական լոբբիստը նշանակվեց ԼՂ զեկուցող