Առավել շատ ամուսնալուծվում են Լոռիում. Պատճառները՝ ըստ ժողովրդագրական բաժնի պետի
1990 թվականից հետո այս տարվա առաջին վեց ամիսներին Հայաստանում ամուսնալուծությունների թիվը ռեկորդային է: ՀՀ աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարության Ժողովրդագրության բաժնի պետ Վանիկ Բաբաջանյանը Panorama.am-ի հետ զրույցում ասաց, որ ամուսնալուծությունների թվաքանակի աճ նկատվում է գրեթե ամբողջ աշխարհում:
«Փոխվում են ամուսնության, ընտանիքի, երեխաների թվի վերաբերյալ պատկերացումները: Ցավոք, նմանատիպ գործընթացներից զերծ չէ նաև Հայաստանի Հանրապետությունը: Վերջին երկու և կես տասնամյակի ընթացքում, սոցիալ-տնտեսական, մշակութային և արժեհամակարգային փոփոխություններով պայմանավորված, փոփոխվել են ինչպես ամուսնությունների, այնպես էլ ամուսնալուծությունների թվաքանակները և գործակիցները»,-ասաց Բաբաջանյանը
Հիշեցնենք, վերջերս վարչապետ Հովիկ Աբրահամյանը աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարությանը հանձնարարեց ուսումնասիրել ամուսնալուծությունների պատճառները:
Այսպես, Բաբաջանյանի ներկայացմամբ, 1990թ. գրանցված 28233 ամուսնության և 4347 ամուսնալուծության դեպքերի համեմատ 2013թ. գրանցվել են համապատասխանաբար 18363 և 3756: 1000 բնակչի հաշվով ամուսնության և ամուսնալուծությունների գործակիցները ունեն հետևյալ պատկերը. 1990թ. 1000 բնակչի հաշվով գրանցվել է ամուսնության 8 և ամուսնալուծության 1.2 դեպք, 2013թ.` համապատասխանաբար 6.1 և 1.2: Այսինքն, ՀՀ մշտական բնակչության կրճատման համատեքստում ամուսնալուծության դեպքերը 1000 բնակչի հաշվով հասել են 1990թ. ցուցանիշին:
Բաբաջանյանի խոսքով, առավել մտահոգիչ պետք է համարել 2014թ. հունվար-հունիս ժամանակահատվածի ցուցանիշը, երբ գրանցվեց ամուսնալուծության 2468 դեպք կամ 1.7 ամուսնալուծություն 1000 բնակչի հաշվով, որը երբևէ չէր եղել:
«Միաժամանակ չի կարելի բացառել, որ ուղղակի տեղի է ունեցել ամուսնալուծությունների` որպես ժողովրդագրական իրադարձության ժամանակագրական համընկնում, որը մոտ ապագայում կարող է ունենալ նաև թուլացման միտումներ»,-կարծիք հայտնեց բաժնի պետը:
Նախարարության Ժողովրդագրական բաժնի պետն ընդգծեց, որ ցանկացած երկրի ժողովրդագրական զարգացման վրա բացասական ազդեցություն ունեցող գործոնների շարքում առանձնանում է ամուսնալուծության երևույթը, երևույթ, որ հանգեցնում է մարդկային ճակատագրերի խեղման, հարցականի տակ են դրվում ոչ միայն ամուսնալուծվող զույգերի, այլև նրանց երեխաների հետագա ճակատագրերը:
«Բացի դրանից, այդ ընտանիքում այլևս բացառվում է հաջորդ երեխայի ծնունդը: Դանդաղում է բնակչության բնական աճի տեմպը»,-ասաց Panorama.am-ի զրուցակիցը:
«Հայաստանի Հանրապետության տարածքը փոքր է և ամուսնալուծությունների մեջ պետք չէ փնտրելտարածաշրջանային ակնհայտ առանձնահատկություններ: Այնուհանդերձ, հանրապետական միջինցուցանիշից անհամեմատ բացասական են թվերը ՀՀ Լոռու և Շիրակի մարզերում, որտեղ 2014թ.հունվար-հունիս ամիսներին գրանցվել է համապատասխանաբար 3.3 և 2.1 ամուսնալուծությանդեպք` 1000 բնակչի հաշվով, թեև անհրաժեշտ է նշել, որ վերոնշյալ մարզերում բարձր է նաև ամուսնության գործակիցը»,-ասաց նախարարության պաշտոնյան:
Բաբաջանյանն ասաց, որ խնդրո առարկայի վերաբերյալ հատուկ ուսումնասիրություն չի իրականացվել, սակայն միշարք այլ հետազոտությունների` «Հանրապետության բնակչության վերարտադրողական վարքագծիուսումնասիրություն», «ՀՀ գյուղական երիտասարդության շրջանում ընտանիքի ձևավորման ևկայացման խնդիրների, սոցիալական ոլորտում գործող իրավական ակտերի բավարարության ևկիրարկման դժվարությունների բացահայտում», «Հանրապետության երիտասարդների միգրացիոնտրամադրվածություններն ու դրանց ազդեցություններն երիտասարդների ամուսնական ևվերարտադրողական վարքագծի վրա», «Հայաստանի Հանրապետությունում չգրանցված ամուսնությունների հիմնախնդրի ուսումնասիրություն» շրջանակներում առկա հիմնախնդիրները հնարավորություն են տալիս նախնական պատկերացում կազմել ամուսնալուծությունների հնարավորպատճառների մասին:
Բացի այդ, ամուսնալուծությունների հնարավոր պատճառների վերաբերյալ որոշակի պատկերացումներ են տալիս դրանց պատկերն` ըստ ամուսնության տևողության:
«Այսպես, միայն 2012թ. գրանցված ամուսնալուծությունների դեպքերի կեսից ավելին բաժին են ընկնում 1-4 ու20 և ավելի տարի ամուսնական կյանքով ապրած ամուսնական զույգերի ամուսնալուծությունները,որոնք կարող են կապված լինել երեխա ունենալու անկարողության և ընտանիքում ահագնացող սոցիալական խնդիրների հետ»,-տեսակետ հայտնեց Վանիկ Բաբաջանյանը:
Իսկ ընդհանուր առումամբ, ամուսնալուծություն ծնող պատճառները բազմաբնույթ են ու բազմաշերտ, և ըստ նախարարության նախնական տեղեկությունների, ամուսնալուծությունների հիմնական պատճառներ կարող են հանդիսանալ`
1. աշխատանքային միգրացիայի աճող ծավալները և ամուսնական զույգերի երկարատև բաժանումը,
2. հայ ընտանիքներում կնոջ դերի աստիճանական աճը,
3. ֆինանսական, կենցաղային խնդիրները, այդ թվում` բնակարանի չունենալը,
4. երեխաների բացակայությունը (ամուսիններից որևէ մեկի, երեխա ունենալու անկարողությունը,անպտղությունը), սեռական բնույթի խնդիրները,
5. ամուսնական դավաճանությունը,
6. խանդը,
7. հոգեբանական անհամատեղելիությունը,
8. ձգձգվող ընտանեկան կոնֆլիկտները և այլ պատճառներ:
Ամուսնալուծությունների աճ նկատվում է աշխարհի այլ երկրներում: Այսպես, ՌուսաստանիԴաշնությունում 2013թ. ամուսնալուծությունների տոկոսը կազմել է ամուսնությունների շուրջ 54.5 տոկոսը (Հայաստանում այն կազմում է շուրջ 25 տոկոս):
Ամուսնալուծությունների թվով «առաջատարների» թվում են նաև Բելառուսը, Ուկրաինան, Մոլդովան, ԱՄՆ-ն: Օրինակ, Ուկրաինայում 2012թ. ամուսնալուծվել են ամուսնացած 10 ամուսնական զույգերից 6-ը:
Լրահոս
Տեսանյութեր
Ինչո՞ւ հանկարծ ՀՀ իշխանությունները որոշեցին խլել արցախցիների կենսաթոշակային խնայողությունները