Ձեր վստահելի աղբյուրը

Ներառական կրթությունը Հայաստանում թեև կայացած փաստ է, բայց խնդիրներն օրեցօր նվազելու փոխարեն, կարծես ավելանում են: Տարիներ շարունակ խոսվում է այն մասին, որ ներառական կրթություն իրականացնող դպրոցները պետք է հարմարեցված լինեն ոչ միայն դռան մոտ թեքահարթակի առկայությամբ, այլև ներսում բոլոր հարմարություններով, քանի որ երեխան միայն ուսում չէ, որ պետք է ստանա այդ դպրոցում, այլև մյուս երեխաների հետ հավասարապես բաշխի իր ժամանակը հաստատության ներսում: Բայց ցավոք` միշտ չէ, որ դա հնարավոր է:

«Հայ մայրեր» հասարակական կազմակերպության հիմնադիր նախագահ Նարինե Մանուկյանը Facebook-յան իր էջում բարձրաձայնել է հետևյալ խնդիրը` հորդորով դիմելով հատկապես ներառական դպրոցների տնօրեններին:

«Երեխան 8 տարեկան է, 20-25 կգ քաշով, դասարանն էլ գտնվում է դպրոցի 3-րդ հսրկում: Բնականաբար ծնողը մի քանի անգամ խնդրում է տնօրենին դասարանն իջեցնել առաջին հարկ, բայց շատ քաղաքակիրթ ձևով մերժվում է: Եվ ստիպված, ամեն օր, մայրը իր 25 կգ քաշով երեխային բարձրացնում է 3-րդ հարկ, հետո էլ իջնում ու սայլակն է 3 հարկ բարձրացնում: Մեկ այլ օրինակ, երբ հատուկ կարիքներով երեխաների համար նախատեսված դասարանը կառուցվում է դպրոցի 2-րդ, 3-րդ հարկում…

Ծիծաղելի է չէ՞, տեսնես ո՞ւմ համար է կառուցվել այդ շա՜տ ժամանակակից և հարմար սենյակը: Իմ կարծիքով` այն պաշտոնյաների, որոնք շրջայցի ժամանակ գալիս են, տեսնում, հիանում, ժպտում, և վերջապես բոլորի համար հայտնում իրենց հեղինակավոր կարծիքը ` ներառական կրթությունը կայացե՛լ է: Ո՛Չ պարոնայք և տիկնայք պաշտոնյաներ և տնօրեններ ( բացառություններ իհարկե կան), ներառական կրթությունը շա՜տ թերություններ ունի, բայց ցանկության դեպքում` շտկելի թերություններ… Ո՞ւմ ենք խաբում, ինքներս մե՞զ, արտասահմանյան հյուրերի՞ն, մեր ծնողներին և երեխաների՞ն, թե այն մարդկանց, ովքեր հազարավոր դոլարների եկամուտ ունեցան այս համակարգի ներդրումից:

ՇԱ՜Տ բարկացած եմ, թևաթափ եղած, քանի որ չե՛մ կարողանում տեսնել մայրերի հոգեկան ապրումներն ու փոքրիկների ֆիզիկական տանջանքները»,- գրառել է Նարինե Մանուկյանը:

Վերջինս նշել է, որ իր քննադատությունը լոկ քննադատություն չէ և ինքն ունի թե սկզբունքներ, թե հստակ առաջարկներ` ինչպես կարելի է բարելավել այս համակարգն ու հսկողություն սահմանել:

«Ամեն հաշմանդամություն ունեցող աշակերտի համար դպրոցը տարեկան ստանում է մոտ 450.000 ՀՀ դրամի կարգի գումար: Հարգելիներս, միթե՞ հնարավոր չէ գոնե տարրական մարդկային պայմաններ ապահովել այս փոքրիկների իրավունքների իրագործման համար, չէ՞ որ վաղը յուրաքանչյուրիդ երեխան կարող է հայտնվել այս փոքրիկների տեղում, չէ՞ որ այս մայրերն առանց այդ էլ շա՜տ բարդ կենցաղով են ապրում, գրեթե հուսահատված են, և վերջապես որոշում են երեխային տանել  «ներառական» դպրոց, և այստեղ արդեն անխուսափելիորեն բախվուն են չինքնահաստատված մարդկանց հետ, որոնք իրենց հարմար թիրախ են ընտրում հենց այս մայրերին… Բոլորը մեկի պես մասնակցում են ձևական սեմինարների, հավաքվում, քննարկում, թուղթ սևացնում, բառերի կույտ անգիր անում և վերջ: Իսկ ո՞ւր է ձեր արած գործը, ո՞ւր են արդյունքները:

Այո՛, յուրաքանչյուր տնօրեն, ում վստահվել է ներառական դպրոց, պետք է հստակ գիտակցի իր պարտականութնուններն ու հասկանա մի պարզ բան ` երեխան, որն ինքնուրույն չի տեղաշարժվում, պետք է սովորի առաջին հարկում, կամ էլ հնարավորություն ստեղծվի վերև բարձրանալու: Սա ակնհայտ իրավունքների խախտում է, խտրականության դրսևորում, օրենքի ոտնահարում, և վերջապես, էլ ո՞ւր մնաց մարդկային վերաբերմունքը:

Բավակա՛ն է, ոչ ոքի չենք խնայելու, մայրերի առողջության հաշվին չե՛ք գովազդվելու, չե՛ք ինքնահաստատվելու: Ես մայրերի հետ միասին շրջելու եմ ներառական կոչվող դպրոցներում, հետո էլ իմ ֆեյսբուքյան էջում, նաև «Հայ Մայրեր» ֆբ էջում հաշվետվություն եմ գրելու ամեն դպրոցի մասին: Կո՛չ եմ անում միանալ նաև բարեխիղճ լրագրողների: Ներկայացնելու ենք ամեն ինչ, ինչպես որ կա… Շնորհակալագրեր ենք հանձնելու այն տնօրեններին, ովքեր կատարում են իրենց պարտականություններն ու քննադատելու ենք նրանց, ովքեր շրջանցում են դրանք: Թույլ չե՛նք տալու, որ ոտնահարվեն հաշմանդամություն ունեցող երեխաների սովորելու և հասարակությանն ինտեգրվելու տարրական իրավունքները»,- հավելել է նա: