Ձեր վստահելի աղբյուրը

Արդեն բավականին երկար ժամանակ է, ինչ Հյուսիսային Իրաքում գտնվող եզդիները ենթարկվում են ցեղասպանության և դա շարունակվում է նաև ներկա պահին: Այս մասին այսօր լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ ասաց «Հայաստանի երիտասարդ եզդիների ասոցիացիայի» նախագահ Սաիդ Ավդալյանը:

Նրա խոսքերով` 800 հազարանոց եղդի բնակչություն ունեցող Շանգալի շրջանն ամբողջությամբ դատարկվել է, և այնտեղ հիմնականում գտնվում են եզդիական աշխարհազորային կամավորական ջոկատները:

«Այսօր 7 հազար եզդի գտնվում է Շանգալ շրջանում գտնվող Սինջար լեռան վրա, սակայն մարդիկ այնտեղ պարզապես սովամահ են լինում»,- ասաց Սաիդ Ավդալյանը` հավելելով, որ իսլամիստ ծայրահեղականները շրջափակել են Շանգալի տարածքը և եզդիական կամավորական ջոկատների դիրքերին հարվածներ են հասցնում:

Նա նշեց, որ եզդիներին անհապաղ օգնություն է պետք ցուցաբերել, քանի որ նրանք գտնվում են ծայրահեղ վատ վիճակում: Հարյուրհազարավոր փախստականներ հայտնվել են սովի և ծարավի ճիրաններում: Իրաքի հյուսիսային Զախո քաղաքում ապաստան գտած 147 հազար եզդիները նույնպես չեն կարողանում լուծել իրենց սննդի և կացարանի խնդիրները:

«Ներկա պահին այնտեղ ջերմաստիճանը հասնում է -5 աստիճանի, և բնական է, որ այսօր եզդի փախստականների վիճակը օրհասական է: Այդ ճամբարները տաքացնելու համար անհրաժեշտ է 30 հազար ջերմատաքացուցիչ, սակայն հնարավոր է եղել հայթայթել 2000-ը: Եւ այս ամենը տեսնելով միջազգային հանրությունը լռում է, և եզդիներին փրկելու համար որևէ քայլ չի ձեռնարկվում»,- ընդգծեց Ս.Ավդալյանը:

Նա նաև իր մտահոգություն հայտնեց, որ եզդիներին ուղարկվող մարդասիրական օգնությունն էլ եզդիներին չի տրամադրվում, քանի որ ուղարկվող օգնության 5-10 տոկոսն է միայն տեղ հասնում:

Ս.Ավդալյանի խոսքերով` Իրաքի Քուրդիստանի իշխանության փեշմերգա զորքերը ունեն իրենց մեղավորությունը եզդիների ցեղասպանության մեջ, քանի որ նրանք կարող էին պաշտպանել եզդիներին:

«Սակայն մինչև այս դեպքը տեղի ունենալը Շանգալի եզդիների ձեռքերից վերցրեցին զենքերը, չնայած եզդի շանգալցիների այն խնդրանքին, որպեսզի գոնե զենքերն իրենց տան` պաշտպանվելու համար, սակայն չտրամադրեցին եզդիներին, ինչի արդյունքում էլ իսլամիստները հարձակվեցին և լուրջ հաջողություններ արձանագրեցին»,- ասաց նա:

Նրա խոսքերով` այսօր էլ եզդիներին պաշտպանելու համար փեշմերգա զորքերը ոչ մի քայլ չեն ձեռնարկում, ուստի միջազգային կազմակերպությունները զենք պետք է տրամադրեն եզդի աշխարհազորայիններին, այլ ոչ թե փեշմերգա զորքերին:

«Մենք կոչ ենք անում միջազգային հանրությանը, գերտերություններին, միջազգային կառույցներին, որպեսզի անհապաղ քայլեր իրականացնեն: Միայն հայտարարություններ անելը բավարար չէ, այս ցեղասպանությունը կանխելու համար պետք է համալիր մոտեցում իրականացնել»,- ասաց Ս.Ավդալյանը:

Ասուլիսի մյուս բանախոս, միջազգայնագետ Սարգիս Լևոնյանը նշեց, որ այսօր եզդի ազգաբնակչությունը եռակի հարվածի տակ է գտնվում, քանի որ եզդիները խանգարում են իսլամիստ ծայրահեղականներին` իրենց պետության ստեղծման համար, խանգարում են նաև քրդերին, քանի որ նրանք նույնպես ցանկանում են ստեղծել իրենց պետությունը, որն ունենա ավելի մեծ սահմաններ և լինի մոնոէթնիկ:

«Երրորդ հարվածը գալիս է Թուրքիայից, քանի որ թե Հյուսիսային Իրաքում, թե Հյուսիսային Սիրիայում, ինչքան երկար տևեն պատերազմները, որքան շատ լինեն ավերածությունները, այնքան այս տարածքները կթուլանան, և Թուրքիան կկարողանա իր զորքերը մտցնել այդ տարածքներ»,- նշեց Ս.Լևոնյանը:

Նրա խոսքերով` միջազգային հանրությունը տեսնելով, որ իսլամիստական ծայրահեղականների դեմ միակ պայքարողը քրդերն են, ուստի շատ դեպքերում փորձում է «աչք փակել» եզդիների նկատմամբ քրդերի բացասական վերաբերմունքի վրա:

Միջազգայնագետը գտնում է, որ այս վիճակից դուրս գալու համար եզդիները առաջին հերթին պետք է համախմբվեն, հիմնականում պետք է աշխատեն Արևմուտքի, ինչպես նաև հայկական լոբբիստական խմբերի հետ` նաև հասկացնելով, որ եզդի ազգաբնակչության գոյությունը բխում է Մերձավոր Արևելքում բնակվող հայերի անվտանգությունից:

«Ինչքան եզդիները, ասորիները շատ լինեն, այնքան հայերի անվտանգությունը ավելի բարձր մակարդակի վրա կլինի, քանի որ եզդիներին և ասորիներին կոտորելուց հետո հերթը հասնելու է հայերին»,- ասաց Ս.Լևոնյանը:

Բացի այդ, ըստ նրա, պետք է ամեն ինչ արվի, որպեսզի եզդիներն ունենան իրենց ինքնավարությունը. «Եթե ինքնավարություն չունեցան, եզդիներն ապագա չունեն իրենց տարածքում: Կփորձեն կամաց-կամաց կոտորել եզդիներին, ինչպես արեցին հայերին Օսմանյան կայսրությունում»:

Ս.Լևոնյանը նաև գտնում է, որ եզդիները պետք է կարողանան ԱՄՆ-ին համոզել, որ եզդիների ինքնավարությունը բխում է նաև Միացյալ նահանգների շահերից, քանի որ եզդիների գործոնը առաջին հերթին զսպող միջոց է լինելու, որպեսզի քրդերը չկարողանան ավելի հզոր պետություն ստեղծել, երկրորդ` եզդիների առկայությունը նաև Թուրքիայի տարածքային էքսպանսիայի ախորժակի նվազեցմանն է նպաստում: