«Կոռուպցիոն գործարք է». Ամուլսարի ոսկու հանքի բաց շահագործման մասին
«Բնապահպանական փորձաքննություն» ՊՈԱԿ-ը դրական եզրակացություն է տվել Ամուլսարի ոսկու հանքի բաց շահագործման և ցիանային ֆաբրիկայի կառուցման ծրագրին: Սա դժգոհություններ է առաջացրել բնապահպանների, Գնդեվազ գյուղի բնակիչների շրջանում: Լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ ասաց «ԷկոԼուր» տեղեկատվական ՀԿ-ի նախագահ Ինգա Զարաֆյանը:
«Կարելի է ասել, որ դա պայմանական դրական եզրակացություն է, քանի որ ՊՈԱԿ-ը վեց պայման էր դրել ընկերության առջև, որոնք կատարելուց դեպքում կարող էին դրական եզրակացություն տալ: Մենք ուսումնասիրել ենք այդ պայմանները: Հասկանալի է, որ եթե պայմանները կատարված լինեին, ծրագիրը հնարավոր չէր լինի իրականացնել: Ընդհանրապես, Ամուլսարի հանքավայրի հասարակական լսումներն անցել են աննախադեպ ճնշման տակ»,- ասաց նա:
Թեղուտի պաշտպանության քաղաքացիական նախաձեռնության անդամ Արթուր Գրիգորյանը չհամաձայնվեց Ի. Զարաֆյանի այն դիտարկմանը, թե այդ պայմանները հնարավոր չէր իրականացնել:
«Իմ կարծիքով, դրանք տեխնիկական պայմաններ էին, ընկերության կողմից հնարավոր էին հեշտորեն իրականացել»,- ասաց նա՝ հավելելով, որ նույնիսկ օրենսդրությունն են հարմարացրել այս դրական եզրակացությանը:
Ա. Գրիգորյանն ասաց, որ օրենքով արգելվում է Կարմիր գրքում գրանցված բույսերի տարածքում ընդերքօգտագործում իրականացնել. «Մինչև Ամուլսարի հարցով հանրային լսումներ սկսելը, կառավարությունը հստակեցրել է օրենսդրությունը, որ ընդերքօգտագործում հնարավոր է, եթե Կարմիր գրքում ամրագրված բուսատեսակները տեղափոխվեն այլ տարածք, օրինակ՝ Բուսաբանական այգի: Բայց նման դեպքում կարևորը ոչ թե բուսատեսակներն են, այլ այն տարածքը, միկրոկլիման, որտեղ աճում են այդ բուսատեսակները»:
Նա նշեց, որ բարձրագույն մակարդակով արված կոռուպցիոն գործարք է, պետք է պատասխանատվություն կրեն միջազգային կազմակերպությունները, տեղի պատասխանատուները, այս նախագծով սկսվելու է դատական գործընթաց:
Ասուլիսին ներկա Գնդեվազ գյուղի բնակչուհի, լրագրող Թեհմինե Ենոքյանն ասաց, որ այսօր հանքավայրը շահագործող «Լիդիան Ինթերնեյշնլ Լիմիթեդ»-ի դուստր «Գեոթիմ» ընկերությունն գնդեվազցիներին առաջարկում է գումար՝ հողատարածքները վաճառելու համար: Գյուղացիները բաժանվել են երեք խմբի՝ մի մասը ցանկանում է ամեն գնով վաճառել իր հողերը ու հեռանալ այդտեղից, երկրորդ խումբը մեծ գումար առաջարկելու դեպքում կվաճառեն, երրորդ խումբը՝ հրաժարվում է վաճառել իր հողատարածքները:
«Մենք ունենք հողատարածք, ծիրանի այգիներ: Տոննաներով վաճառում ենք: Այս հանքավայրի շահագործումից հետո մենք մեր ծիրանը չենք կարող արտահանել»,- ասաց նա:
Թ. Ենոքյանն ասաց, որ իրենք պատրաստվում են վիճարկել ՊՈԱԿ-ի տված եզրակացությունը: Գյուղացիների շահերը պաշտպանելու է փաստաբան Հայկ Ալումյանը:
«Հայաստանյան դատական ատյաններից ակնկալիքներ չունենք: Կդիմենք Եվրադատարան»,- ասաց Թ. Ենոքյանը:
«Համահայկական բնապահպանական ճակատի» անդամ Լևոն Գալստյանն ասաց, որ անհնար էր այս ծրագրին դրական եզրակացություն տալ մի քանի պատճառով. Ամուլսարից 5-6 գետակ է սկիզբ առնում, մինչդեռ եզրակացության մեջ նշված է, որ այդտեղ որևէ ջուր չի առաջանում, առաջանալու դեպքում որևէ փոփոխության չի ենթարկվի ջրի բաղադրությունը: Նա նաև նշեց, որ Եվրոպայում արգելված է ցիանայիդային տեխնոլոգիայի օգտագործումը, որոշ տեղերում թույլ են տալիս բնակավայրերից միայն 30 կմ հեռավորության վրա, իսկ Ամուլսարի դեպքում՝ հանքավայրը 500 մետր հեռու է գտնվում Արփա գետից, 1 կիլոմետր՝ Գնդեվազից:
Ի դեպ, բանախոսները նշեցին, որ Ամուլսարը աղքատ հանքավայր է՝ մեկ տոննա հանքանյութում՝ 0,8-0,9 գրամ ոսկի: Ընկերությունը ցանկանում է մեծ տարածքների հաշվին ավելացնել ոսկու պաշարները: Իսկ նման պարագայում միայն ցիանիդային վտանգավոր տեխնոլոգիայով է հնարավոր շահագործել:
«Այստեղ ընդամենը մախինացիայի հարց է, բայց ոչ հանքի շահագործման ու աշխատատեղերի ստեղծման»,- եզրափակեց Ա. Գրիգորյանը:
Լրահոս
Տեսանյութեր
Հայաստանի ու հայ ժողովրդի շահերը պաշտպանող իշխանություն գոյություն չունի. Բագրատ Սրբազան