Մ. Գրիգորյան. «Ցեղասպանության մեկ դար» ֆիլմը ցույց կտա Ադրբեջանի կողմից Թուրքիայի ցեղասպան քաղաքականության ժառանգորդությունը
Ավարտին են մոտենում «Ցեղասպանության մեկ դար. Բաքվի սև հունվարը» վավերագրական ֆիլմի աշխատանքները, որն իրականացվում է «Սովորական ցեղասպանություն» նախագծի շրջանակներում և նվիրված է Ադրբեջանի մայրաքաղաք Բաքվում հայերի ջարդերի 25-րդ տարելիցին: «Panorama.am»-ի հետ զրույցում «Սովորական ցեղասպանություն» նախագծի ղեկավար Մարինա Գրիգորյանը պատմեց, որ այս ֆիլմը մի փոքր տարբերվում է նախորդ աշխատանքներից:
«Նախ՝ արդեն թվով վեցերորդ մեր այս ֆիլմի հիմքում ընկած են Բաքվից գաղթած փախստականների հետ հարցազրույցներ, որոնք նկարահանող խմբի կողմից արվել են այս տարվա մարտ ամսին ԱՄՆ-ում: Ընդհանուր առմամբ, ձայնագրվել է շուրջ 50 հարցազրույց, սակայն ֆիլմում օգտագործվել է այդ վկայությունների մի մասը: Հարցազրույցներն ամբողջությամբ կհրատարակվեն գալիք տարվա առաջին կեսին լույս ընծայվելիք ժողովածուում:
Երկրորդ՝ որոշ դրվագներում օգտագործելու ենք գեղարվեստական դրվագներ, որոնք կվերարտադրեն Բաքվի հայերի հիշողությունները:
Բացի այդ, վկաների և տուժածների շուրթերով կփոխանցվեն Ադրբեջանում հայերի ջարդերի վերաբերյալ մինչ օրս անհայտ մանրամասներ, օրինակ՝ գերության դեպքերի մասին: Եվ, վերջապես, օգտագործվել են 1988-1990 թթ-ին Բաքվում տեղի ունեցած իրադարձությունների վերաբերյալ արխիվային կադրեր, որոնք վերջերս ենք հայտնաբերել և նախկինում լայն հանրությանը հասանելի չեն եղել», - նշեց Մ. Գրիգորյանը:
Նրա խոսքերով, ֆիլմի հիմնական կոնցեպտուալ իմաստն ամփոփված է հենց վերնագրում՝ «Ցեղասպանության մեկ դար», որը խորհրդանշում է 20-րդ դարասկզբին Օսմանյան Թուրքիայում արձանագրված դեպքերի և 90-ականներից մինչ օրս շարունակվող Ադրբեջանում և Լեռնային Ղարաբաղում հայերի հետ կատարվածի միջև անխաթար կապը:
«Փորձել ենք ցույց տալ հայ ժողովրդի նկատմամբ իրականացված հանցագործությունների սարսափելի շղթան՝ որն իրականացվել է 100 տարի առաջ Թուրքիայի կողմից, այժմ էլ շարունակվում է Ադրբեջանի կողմից, սկսած Չարդախլուից ու Սումգայիթից՝ ընդհուպ մինչև Բուդապեշտում հայ սպայի սպանությունն ու վերջերս Ադրբեջանում հայ գերիների նկատմամբ խոշտանգումներն ու սպանությունները:
Ֆիլմի հեղինակների հետ հանդիպումներում Բաքվի հայերի մեծ մասն հիշել է իր նախնիներին, ովքեր տուժել են Հայոց ցեղասպանության ժամանակ և ոչ միայն Թուրքիայի տարածքում, այլ` ավելի ուշ` 1918-1920 թթ-ին Ադրբեջանում: Նրանց հիշողության մեջ մնացել են ոչ միայն իրենց պապերի ու տատերի պատմությունները, այլև լուսանկարներ ու փաստաթղթեր, որոնք վկայում են, օրինակ, Արևմտյան Հայաստանում իրենց նախնիներին պատկանող ունեցվածքի մասին», - նշեց Գևրիգորյանը:
Ֆիլմի պրեմիերան տեղի կունենա 2015 թ-ի հունվարի 20-ին` միանգամից երեք լեզուներով՝ հայերեն, ռուսերեն և անգլերեն: Բաքվի ջարդերի 25-րդ տարելիցի կապակցությամբ ցուցադրություն է կազմակերպվելու նաև Միացյալ Նահանգներում: Նախատեսվում է ֆիլմը թարգմանել այլ լեզուներով ևս՝ մասնավորապես, արաբերեն, ֆրանսերեն և թուրքերեն:
Հիշեցնենք, «Սովորական Ցեղասպանություն» նախագիծն իրականացվում է ՀՀ նախագահի աշխատակազմի «Հանրային կապերի և տեղեկատվության կենտրոն» ՊՈԱԿ-ի կողմից:
Նախագծի շրջանակներում ստեղծվել է Սումգայիթում, Բաքվում, Մարաղայում և «Օղակ» գործողության ընթացքում տեղի ունեցած իրադարձությունների մասին հինգ լեզվով վավերագրական ֆիլմերի շարք, ստեղծվել է Karabakhrecords կայքը, ինչպես նաև հրատարակվել, վերահրատարակվել ու թարգմանվել են մի շարք գրքեր:
Կարդացեք նաև`
«Բաքվի ջարդերի 25-րդ տարելիցի կապակցությամբ կյանքի կկոչվի լայնածավալ նախագիծ»
Մարինա Գրիգորյան. Նոր բացահայտումներ՝ սումգայիթյան ոճրագործության մասին (տեսանյութ)
Լրահոս
Տեսանյութեր
Աշխարհի առաջնությունից առաջ ինձ «подножка տվեց» Սիմոն Մարտիրոսյանը. Փաշիկ Ալավերդյան