Ձեր վստահելի աղբյուրը

Հայաստանում վիրահատություններ են կատարում նաև արտերկրից ժամանած բժիշկները՝ հիմնականում մասնավոր կլինիկաների հրավերով: Սակայն արդյո՞ք այդ բժիշկները պրոֆեսիոնալ են և ունեն Հայաստանում իրենց մասնագիտական գործունեությունը իրականացնելու իրավունք: Այս հարցերի շուրջ Panorama.am-ը զրուցեց ՀՀ առողջապահության նախարարության Անձնակազմի կառավարման վարչության պետ Սամվել Սողոմոնյանի հետ:

Նրա խոսքերով` Հայաստանի Հանրապետությունում բժշկական մասնագիտական գործունեություն իրականացնել թույլատրվում է միայն այն բժիշկ-մասնագետներին, որոնց կրթական փաստաթղթերը համապատասխանում են ՀՀ-ում ընդունված չափանիշներին, ինչպես նաև նրանց կրթական փաստաթղթերը ճանաչվել են ՀՀ Ակադեմիական փոխճանաչման և շարժունության ազգային կենտրոնի կողմից. «Այսինքն՝ երկիրը պետք է հավաստի, որ իր բժիշկը բավարար, պատշաճ կրթական մակարդակ ունի Հայաստանում բժշկական մասնագիտական գործունեություն իրականացնելու համար»:

Ըստ այդմ, ցանկացած բժշկական կազմակերպություն, նախքան արտերկրից բժիշկների ժամանելը, պարտավոր է գրավոր դիմել ՀՀ առողջապահության նախարարություն, տեղեկացնել նախատեսվող այցի մասին՝ ներկայացնելով այդ բժիշկների կրթական փաստաթղթերը, դիպլոմները, հետդիպլոմային կրթության վկայականները, նրանց ինքնակենսագրականները և ամենակարևորը` պատշաճ գործունեությունը հավաստող փաստաթուղթ:

«Այդ փաստաթուղթը տրվում է այն երկրի կողմից, որտեղից գալիս է տվյալ բժիշկը: Տվյալ երկրի առողջապահության նախարարության, նրանց մասնագիտական խորհուրդների կողմից տրվում է հավաստում, որ այդ անձը իրավունք ունի աշխատել որպես բժիշկ տվյալ մասնագիտությամբ, ինչպես նաև իր բժշկական գործունեության ընթացքում քրեական, վարչական պատասխանատվության չի ենթարկվել: Այսինքն՝ այդ փաստաթուղթը հավաստում է, որ նա մասնագիտական հմտություններ ունեցող բժիշկ է, ով աշխատում է իր երկրում»,- ընդգծեց Ս.Սողոմոնյանը:

Նա միաժամանակ նկատեց, որ երբեմն լինում են դեպքեր, երբ Հայաստան են գալիս այնպիսի բժիշկներ, ովքեր իրենց երկրում բժշկական գործունեությունից զրկվել են և «հյուրախաղերի» կարգավիճակով շրջում են տարբեր երկրներում, գումար վաստակում վիրահատությունների կամ բուժումների ձևով: Ս.Սողոմոնյանի խոսքերով՝ իրականում դա բավականին լուրջ խնդիր է և շատ կարևոր, որպեսզի մեր ազգաբնակչությանը ավելորդ ռիսկերի չենթարկեն:

Անձնակազմի կառավարման վարչության պետը նշեց նաև, որ Հայաստանում այս հարցը կանոնակարգված է, սակայն որոշ մասնավոր կազմակերպություններ այդ կարգը չեն պահպանում. «Պետք է նշեմ, որ հրավիրվող մասնագետների բժշկական գործունեության հետ կապված բոլոր ռիսկերի, հնարավոր վտանգների պատասխանատվությունը ամբողջությամբ կրում է այն կազմակերպությունը, որը հրավիրել է տվյալ բժշկին»:

Իսկ երբ կազմակերպությունն առանց առողջապահության նախարարության թույլտվության է մասնագետ հրավիրում արտերկրից, Առողջապահության պետական տեսչությունը իրավունք ունի գովազդի հիմքի վրա ստուգումներ իրականացնել տվյալ կազմակերպությունում, պարզել բժիշկների մասնագիտական գործունեություն իրականացնելու իրավաչափությունը, ինչպես նաև նշանակել համապատասխան տույժեր:

Ս. Սողոմոնյանը վստահեցրեց, որ մինչ օրս արտերկրից ժամանած բժիշկների գործունեության հետ կապված բողոքներ չեն ստացել. «Եթե լինեն բողոքներ, ապա անմիջապես դրանց ընթացք կտրվի, վարչական վարույթ կհարուցվի և համապատասխան ուսումնասիրություն կիրականացվի»:

Իսկ այն հարցին, թե արդյոք այդ կարգին պետք է հետևեն նաև այն քաղաքացիները, ովքեր իրենց հարազատին վիրահատելու համար բժիշկ են հրավիրում արտերկրից, Ս.Սողոմոնյանը պատասխանեց, որ որևէ էական նշանակություն չունի՝ այդ բժիշկին հրավիրում է հիվանդի հարազատը, թե բժշկական կազմակերպությունը: Ամեն դեպքում բժշկի մասնագիտական գործունեության համար պետք է ստանալ թույլտվություն, քանի որ նա կարող է վնասել հիվանդին. «Իսկ ո՞վ է ասում, որ եթե արտերկրից է եկել, ուրեմն նա ամենալավն է և չի կարող մասնագիտական սխալներ թույլ տալ: Փաստաթղթերի առկայության դեպքում նախարարությունն իրականացնում է ուսումնասիրություն և տալիս համապատասխան թույլտվություն: Այդ ամբողջ գործընթացը տևում է 2-3 օր»:

Ս.Սողոմոնյանի խոսքերով` դեպքերի գերակշիռ մասը ստանում է դրական եզրակացություն: Եզակի դեպքերում են խնդիրներ հայտնաբերվել իր երկրում բժշկի գործունեության հետ կապված և չեն ստացել Հայաստանում գործունեություն իրականացնելու թույլտվություն:

Անդրադառնալով հատկապես քաղցկեղով հիվանդների բուժումն արտերկրում կազմակերպող ընկերություններին՝ Ս.Սողոմոնյանը նշեց, որ վերջիններիս նախարարությունը լիցենզիա չի տրամադրում, քանի որ դրանք Հայաստանում բժշկական գործունեություն իրականացնող կազմակերպություններ չեն: Ըստ նրա՝ դրանք կենտրոններ են, որոնք աջակցում են հիվանդներին կապ հաստատել արտերկրի բժշկական կազմակերպությունների հետ. «Այսինքն՝ միջնորդի դեր են կատարում, աջակցում են փաստաթղթերի կազմման հարցում, ուստի նրանց գործունեությունը լիցենզավորման ենթակա չէ»:

Ինչ վերաբերում է ոլորտը կարգավորող օրենսդրական դաշտին, ապա Ս.Սողոմոնյանը նկատեց, որ այն կատարյալ չէ. «Այսօր մեր երկրում գործում է 1996թ-ին ընդունված «Բնակչության բժշկական օգնության և սպասարկման մասին» օրենքը, որը, սակայն, մինչև օրս որևէ փոփոխության չի ենթարկվել: Մինչդեռ այդ օրենքը բավականին թույլ է և լիարժեք չի կարգավորում արտերկրից ժամանակ բժիշկների գործունեությունը»:

Այդ բացը լրացնելու նպատակով ՀՀ առողջապահության նախարարությունը հանդես է եկել օրենսդրական նախաձեռնությամբ, ըստ որի` ամբողջությամբ կարգավորվելու է ՀՀ-ում ոչ վավեր կրթական փաստաթղթեր ունեցող բժիշկների գործունեություն իրականացնելու կարգը. «Այսինքն՝ մենք այդ օրենսդրական բացն ամբողջությամբ լրացնելու ենք նոր նախագծով, որը արդեն ԱԺ-ում է»: