Ձեր վստահելի աղբյուրը

Փետրվարի 26-ին Գլենդելի Կենտրոնական գրադարանում կկայանա Մորիս Միսակ-Քելեչյանի` «Ղազիր» գորգին նվիրված դասախոսությունը, որը պատմում է 1915-ին Հայոց ցեղասպանությունից մազապուրծ եղած հայ որբ աղջիկների ձեռքերով գործված յուրահատուկ գորգի մասին: Այս մասին հաղորդում է Glendale Arts կայքը:

Ադրբեջանական կողմն այս անգամ էլ սադրանքներից զերծ չի մնացել՝ հայտարարելով, թե իբր գորգը և նրա զարդանախշերն «ադրբեջանական ծագում ունեն»: Ադրբեջանական Pia.az լրատվական կայքում հրապարակված նյութի համաձայն՝ «Ղազիր» գորգը պատկանում է «ադրբեջանական Թավրիզյան գորգագործական դպրոցին» և իբր թե գորգի կենտրոնում տեղադրված ութանկյուն աստղը վկայում է հենց այդ մասին:

Հարկ է նշել, որ սա ադրբեջանական կողմի միակ «փաստարկն» է: Իրականում, հայկական գորգի կենտրոնում բնավ էլ ութնակյուն աստղ չէ: Նույնիսկ անզեն աչքով տեսանելի է, որ կենտրոնական զարդանախշը բացի 8 սրածայր վերջավորություններից ունի նաև 4 դուրս եկած ելուստներ` կլորավուն ծայրերով, որոնք միասին ընդունում են խաչի տեսք, որն էլ, ինչպես գիտենք, քրիստոնեության խորհրդանիշն է, իսկ կենտրոնական զարդանախշն ամբողջությամբ ներկայացնում է այսպես կոչված «Ծաղկած խաչ»՝ հայ միջնադարյան մշակույթում տարածված խաչի տեսակ:

Այնուհանդերձ, եթե նույնիսկ ենթադրենք, որ այդ զարդանախշն ութանկյուն աստղ է, ապա անգամ այդ իրավիճակը չի խոսում ադրբեջանական կողմի տարբերակի օգտին, քանի որ այդպիսի խորհրդանիշ հաճախ օգտագործվել է դեռևս վաղքրիստոնեական արվեստագետների գործերում և կոչվել «Դավթի աստղ», որն իր հերթին ավելի հին արմատներ ունի: Այս ենթատեքստում «ադրբեջանական զարդանախշ» բառակապակցությունն անթույլատրելի է՝ հաշվի առնելով նաև այն հանգամանքը, որ վերոհիշյալ Թավրիզի գորգագործական դպրոցն իրականում իրանական է:

Նշենք, որ սույն հայկական գորգն ունի ավելի քան 4 մլն. հանգույց և զարդարված է Դրախտի ծաղկած այգին խորհրդանշող բուսական ու կենդանական նախշերով: Գորգի զարդանախշերի համակարգը թույլ է տալիս ենթադրել, որ դրա վրա պատկերված են Ադամի ու Եվայի բիբլիական պատմության հետ առնչվող տեսարաններ:

Հավելենք նաև, որ «Հայ որբերի գորգը» գործվել է լիբանանյան Ղազիր քաղաքում հայ աղջիկների որբանոցի որբերի կողմից, ովքեր բնակվում էին գորգերի վաճառքից գոյացած և Մերձավոր Արևելքում ամերիկյան օգնության կոմիտեի տրամադրած նյութական օգնության հաշվին: 1925-ի դեկտեմբերի 4-ին գորգը նվիրել են ԱՄՆ նախագահ Քելվին Քուլիջին՝ ի նշան երախտագիտության 1915 թվականի Ցեղասպանության տարիներին հայերին ցուցաբերած օգնություն համար: Նախագահ Քելվին Քուլիջը, լքելով Սպիտակ տունը, գորգը տարել էր իր հետ, և այդ օրվանից իր վեր այն պահվել էր վերջինիս ընտանիքում մինչ 1980 թվականը: Քուլիջի ընտանիքը գորգը Սպիտակ տանն էր վերադարձրել 1982-ին: Չնայած Թուրքիայի կողմից տևական ճնշումներին՝ միայն 2014 թվականի նոյեմբերի 18-23-ին հայտնի «Ղազիր» գորգը վերջապես ներկայացվել է Սպիտակ տան սրահի այցելուներին «Շնորհակալությու՛ն, Ամերիկայի միացյալ նահանգներ. երեք նվեր նախագահներին՝ ի երախտագիտություն արտերկրում ԱՄՆ-ի ցուցաբերած առատաձեռնության» թեմայով ցուցահանդեսի շրջանակներում: Ցուցադրությանն անդրադարձել էին միջազգային հեղինակավոր ԶԼՄ-ները՝ մատնանշելով գորգի ստեղծման ու անցած ճանապարհի պատմության դրվագները:

Նյութեր թեմայի շուրջ՝
Ապատեղեկատվությու՞ն, թե՞ փաստերին ամբողջությամբ չտիրապետելու լավ օրինակ. Ադրբեջանցին հայկական գորգագործությունը միֆ է համարել
Ադրբեջանը կրկին տարածքային պահանջներ է ներկայացնում Վրաստանին, Ռուսաստանին ու Հայաստանին
Սպիտակ տանը ցուցադրվել է հայ որբերի գորգը
Ադրբեջանը կեղծում է իրանցի հայտնի բանաստեղծ Շահրիյարի ստեղծագործությունները