Անվճար հետազոտություն ` ոչ վարակիչ հիվանդությունների վաղ հայտնաբերման նպատակով
Հաշմանդամության և մահացության հիմնական պատճառներն են ոչ վարակիչ հիվանդությունները (ՈՎՀ): Ինչպես եվրոպական տարածաշրջանի երկրներում, Հայաստանում ևս մահացության ընդհանուր կառուցվածքում հիմնական բեռը` մոտ 80%-ը, բաժին է ընկնում ՈՎՀ-ին, որոնցից առաջին տեղում սրտանոթային հիվանդություններն են` 48%, ապա` չարորակ նորագոյացությունները` 19,8%, իսկ երրորդ տեղում` շաքարային դիաբետը` 4,9%։
2015 թվականի հունվարից հանրապետությունում մեկնարկել է Համաշխարհային բանկի կողմից ֆինանսավորվող «Հիվանդությունների կանխարգելում և վերահսկում» ծրագիրը, որն ուղղված է առավել տարածված ոչ վարակիչ հիվանդությունների, մասնավորապես` արյան գերճնշման, շաքարային դիաբետի և արգանդի պարանոցի քաղցկեղի կանխարգելմանը և վաղ ախտորոշմանը:
Նշենք, որ այս ծրագրով ամրագրված է ՈՎՀ կանխարգելման վերաբերյալ բնակչության հանրային իրազեկում, բնակչության ռիսկային խմբերում սքրինինգային հետազոտությունների իրականացում, ինչպես նաև ազգային ուղեցույցների մշակում և մասնագետների կրթում: Շատերին հետաքրքրում է, թե մինչ ծրագրի մեկնարկը ինչ աշխատանքներ են տարվել, մասնավորապես` խոսքը վերաբերում է մարզերի բժիշկների վերապատրաստմանը:
Panorama.am-ի հետ զրույցում ՀՀ առողջապահության նախարարության Առողջապահական ծրագրերի իրականացման գրասենյակի տնօրեն Նելսոն Զուլոյանը նշեց, որ «Հիվանդությունների կանխարգելում և վերահսկում» ծրագրի շրջանակում 2015-2018թթ.՝ եռամյա կտրվածքով նախատեսվում է իրականացնել մեծածավալ սքրինինգներ։ Մասնավորապես, ծրագրի նպատակն է առողջության առաջնային պահպանման օղակում ոչ վարակիչ հիվանդությունների վաղ հայտնաբերումն ու վերահսկումը, ինչպես նաև ծրագրում ընդգրկված բուժհաստատություններում առողջապահական ծառայությունների որակի և արդյունավետության բարելավումը:
Ծրագրի իրականացման ընթացքում 2015թ-ի հունվարից 35-ից 68 տարեկան ՀՀ բոլոր քաղաքացիները հնարավորություն ունեն անվճար հետազոտվել իրենց սպասարկող պոլիկլինիկայում կամ ամբուլատորիայում` զարկերակային գերճնշման և շաքարային դիաբետի ախտորոշման, իսկ 30-ից 60 տարեկան բոլոր կանայք` արգանդի պարանոցի նախաքաղցկեղի վաղ ախտորոշման և քաղցկեղի կանխարգելման նպատակով:
«Երրորդ տարվա վերջում վերոնշյալ սքրինինգների իրականացման կատարողականը պետք է լինի առնվազն 50-60 տոկոս», - ասաց Ն. Զուլոյանը:
Այս ուղղությամբ Առողջապահական ծրագրերի իրականացման գրասենյակը մի շարք նախապատրաստական աշխատանքներ է իրականացրել։ Մասնավորապես` կատարվել է բուժանձնակազմի կարողությունների և սարքավորումների հագեցվածության գնահատում։
Ն. Զուլոյանն իր խոսքում նշեց, որ ծրագրի իրականացման գործում կարևոր դերակատարություն է ունեցել նաև ՀՀ ԱՆ առողջապահության ազգային ինստիտուտը: Մինչ ծրագրի մեկնարկը Առողջապահության ազգային ինստիտուտի (ԱԱԻ) հետ կնքված պայմանագրի շրջանակում մշակվել են «Արգանդի պարանոցի նախաքաղցկեղային վիճակների վաղ հայտնաբերում, վարում և քաղցկեղի կանխարգելում» և «Ոչ վարակիչ հիվանդությունների կառավարում և բուժում» գործնական ուղեցույցները: Դրանք տպագրվել և բաշխվել են վերապատրաստումներում ընդգրկված բժշկական անձնակազմին:
Նա հատկապես կարևորեց մշակված ուղեցույցների և կրթական նյութերի հիման վրա 2014թ. հուլիս-նոյեմբեր ամիսների ընթացքում Երևանում և մարզերում ԱԱԻ-ի կողմից իրականացված ԱԱՊ օղակում աշխատող բժշկական անձնակազմի վերապատրաստումները: Արդյունքում, վերապատրաստվել է շուրջ 2700 բժիշկ: ԱԱՊ հաստատությունների վարչական և բժշկական անձնակազմի կրթման նպատակով մարզերում և Երևանում կազմակերպված դասընթացներին մասնակցել են 900-ից ավելի բժիշկներ:
«Մարզային մասնագետների վերապատրաստումը մեզ համար կարևոր նշանակություն ունի: Վստահ եմ, որ այս գործընթացը թույլ կտա մարզերի բնակիչներին բժշկական ծառայություն ստանալ հենց տեղում և մարդկանց հոսքն ուղղել դեպի շրջաններ, այլ ոչ թե մայրաքաղաք»,- ասաց Ն.Զուլոյանը:
Նշենք նաև, որ գնահատվել են ՀՀ մարզերի և Երևան քաղաքի լաբորատոր ստորաբաժանումների կարիքները և մի շարք լաբորատորիաներ կհագեցվեն համապատասխան լաբորատոր սարքավորումներով:
Ծրագրերի իրականացման գրասենյակի տնօրենը իր խոսքում մատնանշեց, որ ծրագրի շրջանակում մշակվել է նաև մոր և մանկան առողջության և ոչ վարակիչ հիվանդությունների կանխարգելման և վերահսկման ծրագրի հանրային իրազեկման ռազմավարությունը, քարոզարշավի նյութերը` ՈՎՀ և ԱՊՔ բուկլետներ, պաստառներ, ռադիո և հեռուստատեսային ծրագրերի սցենարներ:
Վերոնշյալ հիվանդությունները ժամանակին հայտնաբերելու և կանխարգելելու նպատակով առողջապահության նախարարությունը քաղաքացիներին կոչ է անում օգտվել ընձեռնված հնարավորությունից և անվճար հետազոտություն անցնել:
Լրահոս
Տեսանյութեր
Ինչո՞ւ հանկարծ ՀՀ իշխանությունները որոշեցին խլել արցախցիների կենսաթոշակային խնայողությունները