Սերժ Սարգսյանի թուրքական դեմարշը. Независимая газета
Ռուսական «Независимая газета» պարբերականը «Սերժ Սարգսյանի թուրքական դեմարշը» վերնագրով հրապարակմամբ անդրադարձել է Ցյուրիխում ստորագրված հայ-թուրքական արձանագրությունները` Սերժ Սարգսյանի կողմից հետ կանչելուն:
Ըստ պարբերականի` այդկերպ վերջնականապես կորավ այն հույսը, որ Հայոց ցեղասպանության 100-ամյակին ընդառաջ կարող է սկսվել երկու հարևան երկրների միջև հարաբերությունների կարգավորման գործընթացը: Հրապարակման մեջ ներկայացվում է արձանագրությունների հիմնական էությունը, դրա նպատակները և իրականացման մեխանիզմները:
«Միևնույն ժամանակ Անկարան իր ռազմավարական գործընկերոջ` Բաքվի կողմից խիստ ընտրության առջև էր դրվել: Ադրբեջանական ղեկավարությունը փաստացիորեն ուղիղ տեքստով հայտարարեց. Հայաստանի հետ հարաբերությունների կարգավորումը հնարավոր է միայն Ադրբեջանի կազմ Լեռնային Ղարաբաղի վերադարձից հետո, հակառակ դեպքում` Բաքուն արմատապես կվերանայի եղբայրական Անկարայի հետ հարաբերությունները: Արդյունքում թուրքական խորհրդարանը դադարեցրեց արձանագրությունների վավերացման գործընթացը` իր քայլերը մեկնաբանելով նրանով, որ ցյուրիխյան արձանագրությունները հայկական կողմը մտցրել է ոչ միայն խորհրդարան, այլ նաև Սահմանադրական դատարան»,-գրում է պարբերականը և ներկայացնում է արձանագրությունների վավերացման ձախողման պատմությունը:
Այնուհետև հրապարակման մեջ անդրադարձ է կատարվում Սերժ Սարգսյանի կողմից Թուրքիայի նախագահ Էրդողանին ապրիլի 24-ի կապակցությամբ Հայաստան այցելելու հրավերին և գրում է. «Շուտով Անկարայից պատասխան ստացվեց, որտեղ Էրդողանը Սարգսյանին հրավիրեց հենց նույն օրերին այցելել Թուրքիա, որը մեծ թափով որոշել է «հիշել» Գալիպոլի ճակատամարտի 100-ամյակը: «Դարդանելի օպերացիան» տևել է մեկ տարուց քիչ, և դրանց հիշատակման համար որևէ միջոցառում Թուրքիայում երբեք չի իրականացվել ապրիլի 24-ին»,- գրում է պարբերականը:
«Երևանը ոչ առանց հիմքի վիրավորական համարեց այն, որ ներկա հանկարծակի համընկնումը կապված է բացառապես հայերի համար ցավալի ամսաթվից միջազգային հանրության ուշադրությունը շեղելու` թուրքական ղեկավարության ցանկության հետ: Այդ մասին Սերժ Սարգսյանը գրեց Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանին ուղղված պատասխան նամակում` ափսոսանք հայտնելով, որ թուրքական կողմը դեռևս պատրաստ չէ ճանաչել 20-րդ դարի առաջին քառորդին հայերի, հույների, ասորիների և քրդերի զանգվածաբար ոչնչացման մեղքը»,-գրում է պարբերականը:
Հրապարակման մեջ մեջբերվում է Սերժ Սարգսյանի` ԱԺ նախագահին ուղղված նամակի մի հատված. «Հայաստան-Թուրքիա հարաբերությունների՝ առանց նախապայմանների կարգավորման գործընթացը սկսելիս մենք լիովին պատկերացրել ենք հետագա զարգացումների բոլոր հնարավոր տարբերակները: Մենք պատրաստ էինք ինչպես արձանագրությունների վավերացման միջոցով հարաբերությունների համապարփակ կարգավորմանը, այնպես էլ դրանց ձախողվելու տարբերակներին, քանզի թաքցնելու ոչինչ չունեինք, և միջազգային հանրության համար պարզ էր դառնալու, թե իրականում որ կողմի մեղքով այդպես էլ չբացվեց Եվրոպայի վերջին փակ սահմանը և բաց թողնվեց հնարավորությունը... Սակայն պետք է փաստել Թուրքիայի իշխանությունների քաղաքական կամքի բացակայությունը, արձանագրությունների տառի ու ոգու աղավաղումները և նախապայմանների շարունակաբար արծարծումը: Դրան զուգահեռ, Հայոց ցեղասպանության 100-ամյա տարելիցի նախաշեմին, նոր թափ է ստանում ժխտողականության և պատմության խմբագրման քաղաքականությունը»:
Պարբերականն այս կապակցությամբ մեջբերում է նաև քաղաքագետ Սերգեյ Մինասյանի մեկնաբանությունը: Ըստ մասնագետի` ապրիլի 24-ին ընդառաջ արձանագրությունների հետ կանչելը տրամաբանական էր՝ ելնելով Թուրքիայի քաղաքական կեցվածքից: Դրա հետ մեկտեղ գոյություն ունի նաև ներքաղաքական հանգամանքը:
«Ազգային Ժողովից արձանագրությունների հետ կանչելը կարևոր և հետաքրքիր կլինի «Հանրապետական» և «Դաշնակցություն» կուսակցությունների հարաբերությունների համար, նշել է Սերգեյ Մինասյանը:
«Հասկանալի է, որ այս պահին «Դաշնակցությունը» նույնպես կցանկանար հետագա մեսիջներ բերել իշխանությունների կողմից: Դաշնակների այս քայլը մի բանի կբերի՝ փոխշահավետ համագործակցություն հանրապետականների հետ»,- ասել էր քաղաքագետը: